Pandemi sürecinden en ağır darbeyi alan kahveci esnafında, bıçak kemiğe dayandı. Bursa Kahveciler Odası Başkanı Yavuz Özkarayurt, 600 esnafın odaya  kapanış verdiğini hatırlatarak, “Kahveler açılsa bile o eski neşeli, sıcak ortamı bulamayacağız. İnsanlar kahveye gelseler bile çekimser olacaklar” dedi.

9 aydır çok zor durumda olduklarını hatırlatan Özkarayurt, “ Samimi söylüyorum biz şu an açız.  4 kredi kartım var hepsi patladı. Doğalgazım kesik, elektriğim kesik, açtırmıyorum, açtıracak durumum da yok. Evimizden kaçar duruma geldik” diye konuştu. Özkarayurt, 1 yıl geri ödemesiz 25 bin liralık kredi talep ettiklerini belirtti.

———————–

Bu hafta, kahveci esnafının sorunlarına ışık tutuyoruz.

Bursa’da 3 bin 100 esnafın iş yeri 9 aydır kapalı.

Konuğumuz büyük mağduriyet yaşayan kahveci esnafının temsilcisi Bursa Kahveciler Odası Başkanı Yavuz Özkarayurt.

“600 KAHVECİ KAPANIŞ VERDİ”

Kıraathane mi yoksa kahve mi? Hangisini kullanıyorsunuz?

Aslı kıraathane tabii. Yani okuma yeri. Ama günümüzde kahve daha çok kullanılıyor.

Bursa’da kaç kahveci esnafı var?

Hemen hemen 3 bin 100. Bunların arasında çay ocağı, internet kafe, çay bahçesi işletenler de var.

Pandemi sürecinde kaçı kepenk indirdi?

600 esnaf, resmen kaydını sildirdi odadan. Yani son 3 ayda 600 kahve kapandı. Ama kapanışını yapmayıp, işi bırakan çok sayıda esnaf var. Bunların tesptini yaptık.

Peki onların sayısı kaç?

500-600’e yakın. Daha da fazla kapatan olur. Üçte bir esnaftan fazla bu işi bırakır.

 

“İNSANLAR OYUN İÇİN KAHVETE GELİYOR”

Siz ne yapmayı düşünüyorsunuz?

Tabii ki ben devam edeceğim işime. Yapacak başka bir işimiz yok ki.Çoğu arkadaşın da devam edeceğini düşünüyorum. Ama kahveler açılsa bile o eski neşeli, sıcak ortamı bulamayacağız. İnsanlar kahveye gelseler bile çekimser olacaklar.

Yeni normale geçtiğimiz haziran ayında kahveler açıldı ama oyun yasaktı. Bu durum işlerinize nasıl yansıdı?

16 Mart’ta kapandık 1 Haziran’da açıldık ama açılmasaydı daha iyiydi. Çünkü vatandaş oyun oynamaya geliyormuş. Sohbet edelim, muhabbet edelim, dertleşelim diye bir olay yok. Sohbet, oyunla birlikte varmış. Benim kahvem  300 metrekarelik bir yer. Ama ne yazık ki akşama kadar 10-15 tane çay satabildik açık olduğu dönemde. Kahveye geleyim de bir bardak çay içeyim diyen yoktu. Gazete yasağı da etkili oldu tabii.

 

“MÜLK SAHİPLERİ ACIMASIZLAR”

Bu süreçte mülk sahiplerinin yaklaşımı nasıldı? Kirasını ödeyemeyen esnafa karşı anlayış gösterdiler mi?

Üyelerimizden aldığımız bilgiye göre, hayır anlayış göstermediler. Çoğu, ‘ben paramı isterim senin kahven kapanmış beni ilgilendirmez’ demişler. Ben kiramı ödemedim diyen  bir tek üye görmedim. Ayın 1’i oldu mu kiralarını aldılar.

 

“YASAĞA UYMAYAN KAHVECİLER DEĞİL”

Bu süreçte, özellikle bodrum katlarda kaçak olarak iş yerlerini açanlar oldu. Size de bu tür duyumlar geliyor mu?

Böyle 10 tane mekan yakalanmışsa, sadece biri kahvecidir, diğerleri dernek lokalleridir. Zaten eskiden de mesleğimizi bitiriyor diye derneklerin lokallerinden şikayetçiydik.  Kumar amaçlı oyun oynatanların çoğu Covid-19  sürecinden önce de derneklerin lokalleriydi. Biz bunu tespit edip Valiliğe bildirdik. Kahveci esnafı büyük çoğunlukla yasağa uydu.

Esnafa destek pakedini nasıl karşıladınız?

Toplamda 4 bin 250 lira alacağız. Hiç yoktan iyidir ama bu bizim neyimize yetecek? Biz devletimizden 1 yıl geri ödemesiz, 25 bin lira kredi talep ediyoruz. Hem geçmiş borçlarımızı ödemek hem de rahat bir nefes almak için. Bu kredi bize can suyu olurdu.

 

“SAMİMİ SÖYLÜYORUM AÇIZ”

Başka talepleriniz neler?

Bir an önce kahveler açılsın. Kahveciler 9 aydır aç. Biz günlük kazancımızla geçinen insanlarız. Ama düşünün 9 aydır para almıyoruz. İlk kapanışta 3-5 kuruşumuz vardı, onu yedik ama ikinci kapanışta iyice bittik. Bakın bana 15-20 gün önce bir üye alyansını getirdi. ‘Başkanım alyansımı bozduracağım, başka da bozduracak bir şeyim yok. Bu alyans parasıyla da nasıl idare edebilirim bilmiyorum” dedi.  Her akşam yattığımda o insanın sözleri aklıma geliyor. Ne yapsın bu insanlar? Devlet esnafına bakmakla yükümlü. Ben esnaf olarak nasıl vergimi ödüyor,  istihdam  yaratıyorsam, devlet de bana bu dönemde bakmak zorunda. Ama ne yazık ki bakmadılar ve bizi kaderimizle baş başa bıraktılar. Sanki hastalık kahvelerden yayıldı? Kahveler kapalı olduğu zaman vaka sayısı indi mi? Her oyuna yeni kağıt verelim, oyun taşlarını yenileyelim dedik kabul edilmedi. Hiçbir siyasetçi, millevekili bizim sorunlarımızdan söz edip, haklarımızı savunmadı. Beni bugüne kadar tek bir milletvekili aramadı. Arkadaş senin 3 bin üyenin iş yeri kapandı, aç mısın, tok musun diye sormadılar. Samimi söylüyorum biz şu an açız.  4 kredi kartım var hepsi patladı. Doğalgazım kesik, elektriğim kesik, açtırmıyorum, açtıracak durumum da yok. Evimizden kaçar duruma geldik. Evin isteği oluyor ama  tencere kaynamıyor. Cebinizde para olmasa ve eşiniz sizden günlük harçlık isterse verebilir misiniz? Tıkandık, bittik. Balık sudan çıkarıldığında nasıl zıplar, biz de aynı durumdayız.

Pandemi bittikten sonra, işlerin eskisi gibi olacağını düşünüyor musunuz?

Hayır inanmıyorum. Eski ne eski iş olur ne de o sıcak ortam.

Son olarak neler söylemek istersiniz?

En büyük isteğimiz iş yerlerimizin açılması.

FOTOĞRAF: BİRCAN ÖRSEL