Ünlü seyyah Evliye Çelebi Bursa’yı, ‘Sudan ibaret’ bir şehir olarak tanımlamış ama gün geliyor, kentimizde yaşayanlara tasarruf çağrıları da yapılıyor.

Hangi amaçla olursa olsun Bursa ovası altındaki suların kullanımı izne tabi. Bunun sorumluluğu da Devlet Su İşleri’nde.

BUSKİ Genel Müdürlüğü bile barajlarda su sıkıntısı yaşandığında, ovalardan çekilen kuyu sularını kullanırken DSİ’den izin almak durumunda. DSİ de BUSKİ’ye her yıl milyonlarca metreküplük yeraltı su rezervi izni veriyor. Örneğin; geçen yıl DSİ’nin BUSKİ Genel Müdürlüğü’ne tahsis ettiği su miktarı 60 milyon metreküp idi.

BUSKİ baraj suyu yeterli olduğunda kuyu sularına başvurmuyor, artan debi fazlası ise yine DSİ izni ile ruhsatlı işletmelere tahsis edilebiliyor.

Bursa’daki yeraltı suyu kullanımlarına ilişkin dün önce BUSKİ Genel Müdürü Güngör Gülenç ile görüştük.

Gülenç, Bursa Ovası’nda kendilerinin kimi işletmelerde zaman zaman kaçak kuyu suyu kullanımları tespit ettiklerini belirtti ve şöyle konuştu:

“Ovadan kaçak su kullanımı tespit ettiğimizde DSİ Bölge Müdürlüğü’ne iletiyoruz. Biz bile ovadaki kuyulardan şebekeye su çekmek için DSİ’den izin alıyoruz. Şayet, bizim denetimlerimiz sırasında kaçak su çekimi tespit ettiklerimiz olursa bunları DSİ’ye iletiyoruz, onlar ne gibi işlem yapıyorlar, ruhsat mı veriyorlar yoksa kapatıyorlar mı sorumluluk tamamıyla onlarda.”

Ovadan kaçak su çekiminin çoğunlukla ovadaki fabrikalarda rastlandığını ve bunların başında da boyahanelerin geldiğini kaydeden Gülenç şöyle devam ediyor:

“Bizim kaçak kuyu suyu çeken işletmelerden tespit ettiklerimiz oluyor. Ama bunlar çok değil. Biz sadece konuyu DSİ’ye aktarıyoruz. Bu konuda DSİ onlara yeni bir devir tahsis mi yapıyor, ruhsatlandırıyorlar mı bunlar DSİ’nin sorumluluğunda. DSİ bizden zaman zaman, kuyu sularını kullanmadığımız dönemlerde, biliyorsunuz bizde yeraltı suyu tahsisi var. Kullanmadığımız dönemlerde sanayicinin bu suları çekmesi için izin istiyorlar. Biz de eğer kendimize lazım değilse debi transferi yapıyoruz. Şu an biz yeraltı kaynaklarını kullanmıyoruz.”

BUSKİ cephesinde durum böyle. Onlar sadece tespit yapıp tutanağı DSİ’ye bildirmekle yükümlüler.

 

DSİ kaçak kuyulara hangi işlemi yapıyor?

Peki DSİ ne yapıyor?

Bunu da DSİ 1. Bölge Müdürü Yüksel Tazegül’e sorduk.

Tazegül, ovadan su çeken ruhsatlı ve sayaçlı işletmeler bulunduğunu, ancak kaçak kuyuları kullananların da olduğunu bildiriyor.

Bu konuda kendilerine bir şikayet geldiğinde ilgili şube müdürlüğüne bağlı ekiplerin gidip tespit yaptığını ve işlem başlattığını hatırlatan Tazegül, bunun sonunda 3-5 bin lira arasında değişen para cezaları uygulandığını ve kuyuların kapattırıldığını vurguluyor. Para cezasını kesmekle yetkili idarenin ise ilçe kaymakamlıkları olduğunu ekliyor.

Bölge Müdürü Tazegül, “Bizim verdiğimiz izinle belirli debide su çeken işletmelerin sayaçları var. Fazla su çektiği zaman da cezai işlem uyguluyoruz. Bursa’da bize ulaşan çok büyük bir kaçak kullanım yok. Olanlara da yasal işlem uyguluyoruz” diyor.

Bursa Ovası’nda, Ankara Yolu altındaki fabrikalarda da kaçak kuyu suyu kullanan işletmelere rastlanıldığını doğrulayan Tazegül, örneğin; geçen yıl ovadaki kimi büyük fabrikalara işlem yapıldığını, gerekli tutanakların tutulup, kaymakamlıkça para cezası uygulandığını ve kuyuların kapattırıldığını da söylüyor.

Görüldüğü gibi Bursa’da izin dışına çıkıp kaçak su kullanan fabrika ve işletmeler yok değil.

Ovadan izinsiz çekilen su aynı zamanda Bursa için de büyük bir risk. Kentte susuzluk çekildiğinde BUSKİ ovadaki kuyu sularını devreye alıyor, pompa ile şebekeye basıyor.

Bu yüzden devlet izin dışı, kaçak kuyu açan ve su çeken firmalara müsamaha göstermemeli.

 

Prof. Balkan’ın kongre çağrısı

BALGÖÇ’te kontrolü elinde tutmak isteyen çevreler bu işin peşini bırakmış değil.

Bursa’nın ve Türkiye’nin Balkan coğrafyasına hitap eden en güçlü STK’sı BALGÖÇ’te kongre ve yönetim krizi sürüyor. Güç savaşının yaşandığı dernekte taraflar bir türlü sandığa gidemiyor.

Dün BALGÖÇ’e adaylığı büyük ses getiren Prof. Dr. Emin Balkan’dan hem adaylığı hakkında çıkarılan söylentiler hem de yürütülen ‘algı’ operasyonları için açıklama geldi.

Balkan söylentileri, ‘vesayet altındakilerin’ çıkardığını belirterek şunları vurguladı:

“Sanılmasın ki, vazgeçeceğiz, sanılmasın ki, bu derneği kendi vesayeti altına almaya çalışanlara boyun eğeceğiz, sanılmasın ki, bir makam için körü körüne yanlışa itenlere doğruyu anlatmaktan vazgeçeceğiz.”

Prof. Balkan açıklamasında, derneğin en kısa zamanda genel kurula gitmesi çağrısında da bulundu.