Osmanlı Devleti’nin ilk sarayı olan Bey Sarayı… Diğer adıyla Bursa Sarayı’nın hikâyesini biliyor musunuz?

Ne yazık ki tarihimiz adına müthiş önemli bir yapı günümüze kadar ulaşamadı…

Osmanlı Devleti’nin tarihteki ilk sarayı olarak bilinen Bey Saray’ı, Bursa’nın fethinden sonra Tekfur’un sarayının genişletilmesi ile oluşturulmuş.

Orhan Gazi ve diğer devlet adamları Osmanlı’yı bu saraydan idare etmişlerdir.

Sarayın bulunduğu yer, tam olarak Tophane platosu üzerindedir.

İlk kurulduğunda Tophane’deki bugünkü saat kulesinin bitişiğinden başlayıp Orduevi ve Tophane E.M Lisesi’nin bir kısmını içine alır şekildeydi.
O dönemde Bursa’nın en dış sınırlarını oluşturuyordu.

Bursa’nın en büyük darbelerini aldığı yıllar Timur istilası dönemi ve 1855’li yıllardaki büyük depremlerdir.

Timur istilasından sonra yine daha da ihtişamlı olarak yapılan saray son büyük depremde önemli ölçüde hasar görmüş.

Ulucami ve diğer büyük camileri zar zor onarabilen ve eski gücünü kaybeden Osmanlı Devleti bu sarayı onaramamıştır.

Zamanla Saray arazisi kaybolmaya ve üzerine evler yapılmaya başlanmıştır.

Bugün maalesef Osmanlı Devleti’nin ilk sarayının üzerine modern(!) yapılar yapılmış ve böylesine önemli bir yapı ne yazık ki yok edilmiştir…

Sarayın arazisinde şuan kullanılmayan devasa bir devlet hastanesi, TSK’ya ait Orduevi ve Tophane Endüstri Meslek Lisesi bulunmaktadır.

Saraydan geriye sadece 3 farklı noktada kalıntılar kalmış fakat bunlar da korunamamış, herhangi bir taş parçasıymış gibi yok olmaya terk edilmiştir!

Bursa Sarayı’nın bir diğer özelliği olarak, Tarihte doğum yeri Edirne olarak bilinse de Osmanlı’nın büyük hükümdarı Fatih Sultan Mehmed Han’ın doğduğu saray olduğu iddia edilmekte.

Büyükşehir Belediyemiz, Bey Sarayı’nın yeniden ortaya çıkarılıp, ayağa kaldırılması için bir takım proje ve çalışmalara başlamıştı.

Ne yazık ki, yine tarihte olduğu gibi doğal afetlerden dolayı bir türlü ayağa kaldırılamayan saray, bu dönemde de koronavirüs gibi bir doğal afet yüzünden gecikeceğe benziyor bu proje.

Umarım en kısa zamanda dünyamız ve ülkemiz bu salgın hastalıktan kurtulur ve tarihimizi aydınlatacak projeler de bir an önce hayata geçirilir.

Alihan Ertürk