Ekonominin pek çok gündem maddesi var.

Ancak son veriler kronikleşmekte olan iki temel soruna dikkat çekiyor!

İşsizlik ve enflasyon toplumun önündeki en temel meseleler arasında yer alıyor çünkü.

Her iki cephede de çift hanedeki rakamları düşürme gayreti var.

Ancak henüz net bir başarının izlerini göremiyoruz.

Merkez Bankası, enflasyonda düşüş için yıl sonunu adres göstermekte.

Ama eldeki veri setleri bu hedefin tutmasının zor olduğuna işaret ediyor.

Diğer yanda istihdamda en verimli dönem sayılan yaz aylarının da işsizliğe çare olamadığını görüyoruz.

TÜİK’in dün açıkladığı haziran, temmuz, ağustos aylarının ortalaması olan temmuz dönemi işsizlik verileri…

Tablonun negatif yöne doğru kaydığını gösterdi.

Nasıl mı?

2016’nın aynı dönemine göre yerinde sayan işsizlik oranı yüzde 10,7 olarak gerçekleşti.

Oysa ciddi bir baz avantajı vardı.

Buna rağmen yerinde sayan işsizlik oranı nominal olarak Haziran 2017’nin de 0,5 puan üzerine çıktı!

Mevsimsellikten arındırılmış işsizlikse önceki döneme göre 0,1 puan artmış durumda.

Yani yılbaşında 11,7 seviyesindeki arındırmış data milli istihdam seferberliği ile yüzde 11,1’e gerilemesinin ardından artık tekrar yükselişe geçmiş demektir.

Teorik olarak çok sürpriz bir gelişme olmazsa yüzde 11,2’in üzerinde bir rakamla bu yılın kapanması anlamına geliyor bu tablo!

Oysa yeni Orta Vadeli Ekonomik Program’da yüzde 10,8’lik bir yılsonu hedefi var.

Neticede teşviklere rağmen işsizlikteki iyileşmenin zayıf kaldığını söylemek mümkün.

Aslında teşvikler işe yarıyor.

Ama büyüyen ekonominin yarattığı istihdam işgücüne katılanlara yetişemiyor!

Asıl sıkıntı burada.

Yani yeni iş aramaya başlayanlarla örtüşen bir istihdam artışı gerçekleşemiyor.

Rakamlar bu negatif döngüyü net biçimde özetliyor.

Arındırılmış veri setinde istihdam edilenlerin sayısı 87 bin artmış temmuz döneminde.

Sonuçta da istihdam oranı 0,1 puan yükselişle yüzde 46,9’a çıkmış.

Buna karşın 137 bin kişi artan işgücünün iş talebi karşılanmaktan uzak kalmış durumda.

Çünkü iş gücüne katılım oranı 0,2 puan artışla yüzde 52,9’a yükselerek eritelecek işsiz sayısını da otomatik olarak tırmandırmış görünüyor.

 

Kalıcı yatırım şart

 

Sanayi istihdamındaki azalma geleceğe dair beklentileri de zora sokmuş durumda.

Özellikle 3. çeyrek için telaffuz edilen yüzde 7 üzeri büyümenin istihdam tarafından hissedilmemesi ise ayrıca düşündürücü!

Neticede ya bu oranda bir büyüme gelmeyecek.

Ya da yüksek büyümenin neden yeterince istihdam yaratamadığı mercek altına alınacak demektir.

İşgücüne katılımın yüksekliği işi zorlaştırsa da…

Yüksek büyümenin yetersizliği daha endişe verici bir durum olsa gerek!

Çünkü yıllardır yüzde 5 ve üzeri büyümelerin işsizliği azaltabileceği ifade ediliyordu.

Ancak son veriler bu tezi sorgulatacak gibi görünüyor.

Sözün özü yapısal değişimlerle yani yeni yatırımlarla büyüme gelmezse…

İşsizlikte de tek haneli ve kalıcı bir düşüşü görmemiz pek mümkün olmaz!