Memleketin dış ticaret karnesi belli oldu.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı verilere baktığımızda…
Çok zorlu geçen 2016’da hem ihracat hem de ithalatta azalma görünüyor!
Yıllık ihracat yüzde 0,8’lik gerileme ile 142,6 milyar dolara inerken…
İthalat yüzde 4,2’lik gerilemeyle 198,6 milyar dolara düştü.
Neyse ki ithalattaki düşüş ihracatın üstünde.
Yani dış ticaretteki açığımız 2015’e göre azalmış vaziyette.
Ve yıllık açık yüzde 11,7 daralmayla 56 milyar dolara inmiş görünüyor.
Neticede 2016’da dış açıkta 7,4 milyar dolarlık daralma olması sevindirici.
Döviz kurlarının aşırı yükseldiği bir dönemde…
Dış açığın azalması fazlasıyla rahatlatıcı bir gelişme!
Ancak, yıl boyunca uzun süre dipte seyreden…
Ham petrolün nimetlerini görüyoruz bu tabloda.
Çünkü…
2016’da enerji ithalatının 10,7 milyar dolarlık azalmayla…
Toplam ithalatı 5,2 puan aşağı çektiğini söylüyor rakamlar!
İç piyasada cazibesini artıran altınsa tam tersi bir etki yaratmış geçen yıl.
Altın ithalatı toplam dış alımı 1,5 puan yukarı çıkararak…
İthalattaki düşüşü sınırlamış görünüyor.
Dolayısıyla dış ticaret açığında…
Türkiye lehine kalıcı ve yapısal bir değişimden söz etmek zor!
Keza ithalatta enerji hariç alımlar…
2015’e oranla çıkışa işaret ediyor aslında.
İhracatta ise küresel pazar zayıflaması yanında…
Euro/dolar paritesindeki iniş…
Türkiye’nin dış satımda patinaj yapmasına yol açmış durumda!
Önceki yıllarda ihracata destek olan altınsa eski formunda uzakta.
Neticede altın ve enerji hariç açığa baktığımızda…
Yani asıl üretken iktisat faaliyetlerinin seyrini gösteren çekirdek açık…
2015’e oranla 1,1 milyar dolar artarak dikkate değer bir değişim göstermiyor.
Dolayısıyla döviz ihtiyacımızı kalıcı biçimde rahatlatacak bir tablonun varlığından söz etmek zor!
Peki ya 2017?
Umut otomotivde
Yeni yılın dış ticaretteki manzarasını öngörebilmek için…
2016’nın son aylarındaki trende bakmakta yarar var.
Aralık ayı ihracatı yüzde 9,3 artarak 12,8 milyar dolara yükselmiş vaziyette.
İthalatsa yüzde 2,2 artarak 18,4 milyar dolara çıkmış görünüyor.
Neticede aylık ticaret açığı yüzde 11,1 azalmayla 5,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş.
Yani aralık ayı rakamları…
Kasıma benzer bir resim çiziyor.
Yine enerji ve altın başrolde!
Ama enerji faturasının ithalattaki azalmaya katkısı giderek azalıyor.
Yine de aralıkta düşen enerji faturamız sayesinde…
Toplam aylık ithalat 1,4 puan aşağıya düşebildi.
Altınsa aralıktaki manşet ithalatı 7 puan yukarı taşıyarak dikkat çekti!
Neyse ki altın ihracatı geçen ay olumlu sinyal verdi.
Aylık bazda ihracattaki artışta altın 3,7 puan katkı yapmış durumda.
İhracatı üretim bazında sırtlayansa 3,5 puanlık etkisiyle otomotiv sektörü!
Yılın genelide otomotiv ihracatının 1,6 puanlık bir katkısını görüyoruz.
2017’nin ilk aylarında da benzer bir trend bekleniyor.
Yani azalan enerji desteğine karşın…
Altın ve otomotiv dış açığın tırmanmasını önleyecek!
Ancak, istihdam yaratan sektörlerin ihracatında canlanmaya ihtiyacımız olduğu aşikar.