Bütçede açık alışkanlık haline geldi.

Aslında bütçelerin açık vermesi pek de şaşırtıcı değil.

Ama belli teknik kriterler çerçevesinde gerçekleşirse bu açıklar.

Ekonominin geleceği açısından risk oluşturmaz.

Peki Türkiye’deki son veriler ne diyor?

Yakın zamana kadar Avrupa’daki en iyi büçte performansına sahip olan Türkiye…

2017’de bu disiplinli duruşundan taviz vermeye başladı!

Ve neticede yılın ilk 4 ayında 17,9 milyar TL açık veren bir merkezi bütçe var karşımızda.

Yani aynı trendin korunması halinde.

Yıl sonu 50 milyar liranın üzerinde bir açıkla yüzleşmemiz mümkün!

Neyse ki mevcut tablo tersine dönecek.

Nasıl?

Öncelikle bilinçli bir tercihin sonucuyla karşı karşıya olduğumuz gerçeği dikkate alınmalı!

Çünkü…

Ciddi oranda yavaşlamış olan ekonomiyi canlandırmak gerekiyordu.

Yoksa; işsizlik, azalan gelirler ve iflas gibi sorunları bir yandan yaşarken…

Diğer yandan vergi gelirlerinin azalması sonucu…

Yine bütçe açıklarıyla boğuşmak zorunda kalırdı Türkiye.

Dolayısıyla çeşitli cephelerden ekonomiyi canlandırmak üzere ekonomi yönetimi harekete geçti.

Yatırım ve ihracat teşvikleri devreye girmeye başladı.

Kredi muslukları açıldı, istihdam destekleri verildi.

Cari SGK prim ödemeleri ötelendi.

Yapılandırma kaynaklı vergi, ceza ve prim ödemeleri de mayıs sonuna ertelendi.

Hal böyle olunca da.

Devletin giderleri geometrik hızla artarken…

Gelirleri aynı hızda büyümedi.

Neticede nisan ayına geldiğimizde bütçenin 3 milyar TL açık verdiğini görüyoruz.

Oysa geçen yılın aynı ayında bütçe 5,4 milyar TL fazla vermişti!

Gece ve gündüz misali bir farklılık var iki dönem arasında.

Nisan 2016’da 8 milyar TL fazla veren…

Faiz dışı dengenin bu yıl sadece 0,2 milyar TL fazla vermesi de…

Bütçedeki trend değişikliğini gözler önüne seriyor!

Geçen yılın ilk 4 ayında 5,4 milyar lira fazla veren bütçenin…

2017’nin eş döneminde 17,9 milyar TL açık vermesiyse…

Ekonomiye sunulan desteğini boyutunu ortaya koymakta!

Peki açık aynı hızda sürecek mi?

 

Yük azalmaya başladı

 

Nisanda bütçedeki bozulma faiz hariç harcamaların yıllık bazda yüzde 25 artması sonucu gerçekleşti.

Giderleri en çok yükselten kalemse cari transferler!

Yani sosyal güvenlik açık finansmanı, tarımsal destekler ve hane halkına yapılan aktarımlar…

Bütçeyi patlatan temel faktörler niteliğinde.

Dolayısıyla bu kalemlerin bir bölümü…

Hazirandan itibaren devre dışı kalma durumunda.

Yani yüklerde bir miktar hafiflemeyi yaz aylarıyla beraber görebileceğiz.

Ancak, yılboyunca süren yükler olduğu da unutulmamalı!

 

Gelirler cephesindeyse vergi gelirlerindeki artış nisanda gündeme geldiği için…

Toparlanma sinyalleri ikinci yarıyıl için umut veriyor.

Nisanda bütçeye 9,3 puan katkı yapan vergi gelirlerinin…

Detaylarında ÖTV faktörü dikkat çekiyor.

Özellikle de petrol ve doğalgaz ÖTV gelirleri!

Daha geniş çapta bakarsak ithalattaki artış vergi gelirlerini de pozitif etkiliyor.

Neticede ithalatın yanında iç piyasada başlayan kıpırdanmanın da ekleneceğini dikkate aldığımızda…

Yapılandırma katkısıyla beraber vergi gelirlerinde düzenli bir artış trendi karşımıza çıkacaktır!

Ancak bütçe açığındaki genişlemenin yerini hızlı bir daralmaya bırakması beklenmemeli.

Özellikle de canlandırma paketlerini güçlendirme ihtiyacı doğarsa!