7440 Sayılı Kanun’un 5’inci maddesi ile Matrah ve vergi artırımının kapsamına; gelir vergisi, kurumlar vergisi ve katma değer vergisi ile ilgili yasal düzenlemede yapılan açıklamalar çerçevesinde  sınırlı olmak üzere gelir /kurumlar vergisi stopajları girmektedir.

Daha önceki matrah artırımı düzenlemelerinden farklı olarak 7440 sayılı kanunla kâr dağıtımına ilişkin gelir ve kurumlar vergisi stopajı ve henüz beyannamesi verilmemiş 2022 hesap dönemi de matrah artırımı kapsamına alınmıştır.

Buna göre, maddede belirtilen şartlar dahilinde matrahlarını/vergilerini artıran mükellefler hakkında, artırımda bulundukları dönemler itibari ile artırımında bulundukları vergiler açısından vergi incelemesi ve tarhiyat yapılamayacaktır.

Hakkında vergi incelemesi başlatılmış veya takdire sevk edilmiş mükellefler de artırım uygulamasından yararlanabileceklerdir.

Gelir ve kurumlar vergisine ilişkin olarak artırılan matrahlar nedeniyle geçici vergi hesaplanmayacak olup, tüm vergi türlerindeki matrah/vergi artırımı dolayısıyla tahakkuk eden vergilerden herhangi bir indirim yapılmayacaktır.

Matrah artırımında bulunmak zorunlu değildir. Belirtilen tüm yıllar için artırım yapılabileceği gibi istenilen yıl ya da yıllar için de artırım yapılabilir.

Matrah artırımında bulunulan yıl için daha sonra (geçici vergi dahil) Gelir Vergisi (GV) veya Kurumlar Vergisi (KV) yönünden vergi incelemesi ve cezalı tarhiyat yapılmaz. Ancak, artırım yapılan yıla ait defter ve belgelerin muhafaza ve ibraz mükellefiyeti devam eder.

Matrah artırımında Ödeme

Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümlerinden faydalanmak isteyenlerin, 31/5/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) başvuruda bulunmaları ve madde kapsamında ödenecek vergilerin peşin veya ilk taksiti 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) aylık dönemler halinde azami 12 eşit taksitte (1,09 katsayısıyla) ödemeleri şarttır.

Taksitli ödeme seçeneği tercih edilmiş olması ve birinciyle ikinci taksitin ödeme sürelerinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden süresinde ödenmeyen veya eksik ödenenlerin son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte ödenmesi hâlinde matrah artırımı hükümlerinden yararlanılabilecektir.

Peşin veya taksitli ödeme seçeneğinin tercih edilmesi ve ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi gereken tutarların ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, hesaplanan tutarların tamamının ilk taksiti izleyen ayın sonuna kadar (31/7/2023) gecikme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla katsayı uygulanmaksızın Kanundan yararlanılabilecektir. İlk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi gereken tutarların süresinde ödenmesi ve kalan taksitlerin tamamının ilk taksiti izleyen ayın sonuna kadar (31/7/2023) ödenmesi hâlinde de katsayı uygulanmayacaktır.

Bunlar dışında matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait damga vergisinin (bu beyannamelere özel damga vergisi 1.000 TL’dir) ise 30/6/2023 tarihine kadar ödenmesi şarttır.

Bu vergilerin yukarıda belirtilen şekilde ödenmemesi hâlinde, ödenmeyen vergi tutarları 30/6/2023 vade kabul edilerek 6183 sayılı Kanunun 51’inci maddesine göre gecikme zammıyla birlikte tahsil edilecek, ancak matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümlerden yararlanılamayacaktır.

Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde, bu vergilerden (damga vergisi hariç) %10 indirim yapılıp ve katsayı uygulanmayacaktır.

Matrah veya vergi artırımı ile ilgili olarak doğru beyan yapılmaması veya vergi hataları nedeniyle eksik tahakkuk eden vergiler, ilk taksit ödeme süresinin sonunda (30/6/2023) tahakkuk etmiş sayılır ve ödenmemesi halinde 6183 sayılı kanuna göre takip edilir. Şu kadar ki, kanun hükümlerinin ihlal edilmemiş olması şartıyla mükellefe bildirimde bulunularak eksik tahakkuk eden tutarın bir ay içinde gecikme zammı ile birlikte ödenmesi istenir, verilen sürede ödeme yapılması halinde eksik tahakkuk eden vergiler açısından kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmaz.