Genel Açıklama
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim borçlarının ekonomik durgunluk, satılan ürün ve hizmet bedellerinin zamanında tahsil edilememesi, banka kredisi alma imkânının zorlaşması gibi çeşitli sebeplerle ödenememesi ve borç birikimi söz konusu olduğunda mükelleflere tanınan ödeme imkânlarından biri 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’un 48.maddesinde yer alan borçların tecil edilerek ödenmesi imkânıdır.
Prim borçlarının ödenmesi şirketler açısından son derece önemlidir; İstihdam teşviklerinden yararlanabilmek için cari ay prim borçlarının süresinde ödenmesi ve ödeme vadesi geçmiş herhangi bir borcun olmaması şartı arandığından, prim borcu olan işletmeler iş gücü maliyetlerinin aşağıya çekilmesinde önemli bir enstrüman olan istihdam teşviklerinden yararlanma hakkını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilmekteler.
Yine, birikmiş borçlar nedeniyle SGK’dan “borcu yoktur yazısı” alınamadığından, kamu ihalelerine girilememekte, SGK borcu yoktur yazısı aranılan pek çok işlem (yapı kullanma izin belgesi, banka kredi işlemleri, hak ediş ödemeleri, kesin teminatın iadesi, devlet yardımı, teşvik ve desteklerinden yararlanma, KOSGEB, TÜBİTAK, Kredi Garanti Fonu, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi vd.) yerine getirilememektedir.
Yukarıda belirtilen olumsuzlukların dışında ödenmeyen borçlar nedeniyle SGK’nın icra takip ve haciz işlemlerine de başlaması durumunda işletmenin ticari faaliyetleri durma noktasına gelebilmektedir.
Birikmiş SGK Prim borçlarının 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48. maddesine göre tecil ve taksitlendirmesi halinde yukarıda belirtilen olumsuzluklar yaşanmamakta olduğunda bu konu şirketler açısından son derece önemli olmakta..
Tecil Şartları
SGK prim borçlarının tecili için Kanun’un 48.maddesine göre; belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir
1.Başvuru: Borcunu tecil ettirmek isteyen işverenlerin, işyerinin bağlı olduğu SGK’ya “6183 Sayılı Kanununun 48.Maddesi Kapsamında Tecil Taksitlendirme Talep Formu” ile başvuru yapması gerekmektedir.
2.Mali Durum Beyanı: 6183 sayılı Kanununun 48.maddesi kapsamında tecil imkânından yararlanılabilmesi için işverenin “çok zor durum” halinde olması gerekmektedir.
Tecil talebinde bulunan borçluların çok zor durumda olup olmadıkları, genel esasları ilgili mevzuatta açıklanan “likidite oranlarına” göre tespit edilmektedir.
Yazımızda , SGK prim borçlarının 6183 sayılı kanunun 48. maddesi kapsamında tecil ve taksitlendirilmesi ile yukarıda belirtilen genel açıklamalar dışında ;kanun ve ilgili genel tebliğlerde yer alan ayrıntılı düzenlemelere değinilmeyecek konuya ilişkin Ekim 2024 ayında SGK Yönetim Kurulu kararı ile yeni getirilen düzenleme esaslarına değinilecektir.
SGK Yönetim Kurulu Tarafından Getirilen Yeni Düzenleme
SGK Yönetim Kurulu aldığı 03.10.2024 tarihli ve 2024/336 sayılı kararıyla bu konuda birtakım düzenlemeler getirmiştir.
Söz konusu kararla “Sosyal Güvenlik Kurumu Alacaklarının 6183 Sayılı Kanunun 48 inci Maddesine Göre Tecil ve Taksitlendirilmesinin Usul ve Esasları” ile “Mücbir Sebep Kapsamında Ertelenen Sosyal Güvenlik Kurumu Alacaklarının 6183 Sayılı Kanunun 48 inci Maddesine Göre Tecil ve Taksitlendirilmesinin Usul ve Esasları”nda bazı değişiklikler yapılmış olup söz konusu değişikliklere ilişkin yapılacak işlemler şöyledir:
- 6183 sayılı Kanunun 48’inci maddesi kapsamındaki tecil taleplerinde, talep tarihinden önce bozulan tecil sayısı araştırmasında talebin reddini gerektiren üç olan bozma işlemi, 01.01.2025 tarihinden itibaren iki olarak uygulanacaktır. Buna göre, 01.01.2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, tecil talebinde bulunan borçluların talepte bulundukları yıl ve önceki iki takvim yılı içinde, iki defa 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi kapsamındaki tecil işleminin bozulmuş olması (tecil işlemi devam ederken yapılandırma kanunlarından yararlanmak amacıyla müracaat edilenler hariç) durumunda söz konusu borç ödenmediği sürece tecil talepleri kabul edilmeyecektir.
- Yeni tecil talebinde bulunan borçlunun, daha önce bozulmuş olan tecil işlemine konu borçları ödenmiş ise bu tecil işlemi bozulmuş olarak değerlendirilmeyecektir.
- Bozulmuş olan tecil sayılarının belirlenmesine ilişkin uygulama ünite ve borçlu bazında yapılacaktır.
- Mücbir sebep kapsamında ertelenen SGK borçları için 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre yapılacak tecil işlemlerinde, talep tarihinden önce yapılan tecil işlemlerinin bozulmuş olup olmadığına bakılmayacaktır.