❏ Sosyal güvenlik mevzuatında kadınların doğum borçlanmasıyla daha erken emekli olması mümkün. Peki bu avantaj ne ve nasıl yararlanılır?
Kadın okurlarımızdan cevaplanmak üzere her gün birçok e-posta alıyorum. Köşemiz el verdiğince de bu sorulara cevap veriyorum. Geçtiğimiz hafta bir kadın okuyucumuzdan doğum izni ile ilgili aldığımız bir soruya ayrıntılı olarak yanıt vermiştik. Çalışma şartları, doğum halinde izin hakkı ve emeklilik süreleri sorulan soruların başında geliyor. Geçtiğimiz hafta bir kadın okuyucumuzdan doğum izni ile ilgili aldığımız bir soruya ayrıntılı olarak yanıt vermiştik. Bu yazımızda ise yine çok sayıda okuyucumuzdan gelen sorular içinde kadınlara sağlanan doğum borçlanması imkânından bahsedeceğim.
❏ Doğum Borçlanması Kimler İçin Mümkün?
2008 Ekim ayında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformuyla çocuk sahibi olan kadın çalışanlara doğum borçlanması hakkı getirildi. Bu sayede emeklilik tarihinin öne çekilmesi söz konusu olabiliyor.
Peki hangi şartlarla doğum borçlanması yapılması ve daha erken emeklilik mümkün?
Borçlanmayı 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Memur) ayrımı olmaksızın tüm kadın sigortalılar yapabiliyor.
Çocuğun, ilk sigortalılık başlangıç tarihinden sonra yani ilk işe giriş tarihinden sonra doğmuş olması gerekiyor.
Borçlanma en fazla 3 çocuk için yapılabiliyor.
Evlat edinilen çocuklar için de borçlanma yapılabiliyor. Ancak evlat edinilen çocuğun 2 yaşından küçük olması gerekiyor.
Kadın sigortalının borçlanmak istediği sürelerde çalışmamış olması gerekli.
❏ Çocuk Başına İki Yıl Borçlanma
Doğum borçlanması uygulamasında her bir çocuk için en fazla 2 yıllık borçlanma yapılabiliyor. Yani üç çocuk için toplamda 2.160 gün borçlanma yapmanız mümkün. Bu sayede emeklilik için gerekli prim gün sayınıza 2.160 gün ekletebiliyorsunuz.
Eğer doğumdan sonraki iki yıllık sürenin bir kısmında çalıştıysanız, sadece çalışmadığınız kısmı borçlanabilirsiniz.
Bununla birlikte doğum borçlanması yapılabilmesi için çocuğun sağ doğmuş olması gerekiyor. Doğumu takip eden iki yılı tamamlamadan bebeğiniz vefat etmişse, sadece yaşadığı kısmı borçlanabilirsiniz.
❏ Doğum Borçlanması İle Erken Emekli Olunur mu?
Doğum borçlanması genel olarak sigortalının prim ödeme gün sayısını artıran bir düzenleme. Şayet emeklilik için süre ve yaş sınırını doldurmuş, ancak prim ödeme gün sayınızda eksiklik varsa doğum borçlanması yapmanızda fayda var.
Bununla birlikte Bağ-Kurlu ve devlet memuru olan kadınlar için özel bir durum var. Bunların sigorta başlangıçlarının 8 Eylül 1999 tarihinden önce olması ve borçlanacakları doğumun da 2002 Haziran ayından önce gerçekleşmiş olması halinde doğum borçlanması ile emeklilik yaşları da geri çekilebiliyor. Böylece daha erken emeklilik imkanına sahip oluyorlar.
Son olarak belirtelim ki doğum borçlanması, sigortalılık başlangıcından önceki tarihlerde gerçekleşen doğumlarda yapılamıyor. Bu durum doğum borçlanmasının cazibesini azaltıyor. Eğer ki bu uygulama değiştirilir ve sigorta başlangıcı öncesi için de borçlanma hakkı getirilirse erken emeklilik imkanı da genişleyecek ve kadınlar için önemli bir avantaj ortaya çıkacaktır.