Okurlarımızdan Gülsüm Hanım İki buçuk yıldır bir işyerinde sekreter olarak çalıştığını işyerindeki ortamdan memnun olmadığını  bu sebeple de istifa etmeyi düşündüğünü istifa ederken nelere dikkat etmesi gerektiğini soruyor.

İstifa, çalışma hayatında sıkça karşımıza çıkan bir durum ama işçilerin istifa ederken bazı kurallara uymamaları daha sonra başlarına bela açabiliyor. Bu sebeple de yükümlülüklerini bilmelerinde fayda var. Bir kişi bir işverene bağlı olarak çalışmaya başladığında iki taraf da karşılıklı olarak bazı yükümlülükler altına girer. Nasıl ki işverenin işçisine ücretini ödemek, SGK’ya primini yatırmak, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almak gibi yükümlülükleri varsa işçinin de işverene karşı iş görme ve sadakat gibi yükümlülükleri mevcut. Dolayısıyla hem işveren hiçbir sebep yokken işçisini derhal işten çıkartamaz hem işçi geçerli bir sebep yokken işi bırakıp gidemez. Nitekim işveren işçisinin çalışmasına devam edeceği düşüncesiyle plan ve programını yapmakta.

Kural olarak, belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce işçinin durumu işverene bildirilmesi gerekiyor. Yani işçi işten ayrılmak isterse belli bir süre öncesinden durumu işverene yazıyla bildirmeli.

Tabii ki sağlık nedenleri, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hareketleri ve zorlayıcı nedenler bunun dışında. Eğer ki işçi işverenin ahlak kurallarına aykırı hareketi, ücretini ödememesi, sağlık koşulları gibi durumlar varsa işçinin işverene belli süre öncesinden haber vermesine gerek yok. Böyle durumlarda işçi, durumu yazıyla işverene bildirip derhal işi bırakabilir.

Peki işten ayrılacak olan işçi durumu işverene kaç gün önceden bildirmeli? Bu süre işçinin işyerinde çalıştığı süreye göre değişmekte. Buna göre;

– İşi 6 aydan az sürmüş olan işçi için, bildirim işten ayrılmadan 2 hafta önce,

– İşi 6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirim işten ayrılmadan 4 hafta önce,

– İşi 1,5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirim işten ayrılmadan 6 hafta önce,

– İşi 3 yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim işten ayrılmadan 8 hafta önce yapılması gerekiyor.

Bahsettiğimiz bildirim süreleri dikkate alındığında sorumuzu soran Gülsüm Hanım iki buçuk yıldır çalıştığına göre işten ayrılmadan 6 hafta önce durumu işverene yazılı olarak bildirmesi gerekiyor.

İşçi bildirim sürelerine uymadan işi bırakırsa işverene bildirim süresine ilişkin ücret tutarında ihbar tazminatı ödemek zorunda. Yani işyerinde iki buçuk yıl süreyle çalışan işçi haber vermeden işi bırakırsa 6 haftalık ücreti tutarında işverene ihbar tazminatı ödemekle yükümlü. Bu sebeple işi bırakırken bildirim sürelerine mutlaka dikkat edin.

Baba doğum izni kullanabilir Mi? İzin süresi ne kadar?

Okurlarımızdan Mevlüt Bey eşinin doğumunun yaklaşması nedeniyle kendisinin doğum izni kullanıp kullanamayacağını soruyor.

İşçi veya memur olan babanın doğumdan sonra önemli hakları var. Ancak bu haklar babanın işçi veya memur olmasına göre değişiyor.

Çalışma hayatında doğum sonrası izin hakkı dendiği zaman hemen aklımıza anneler geliyor. Nitekim mazeret izni düzenlemeleri yapılırken anneler göz önünde bulunduruluyor. Ancak doğumdan sonra babanın da bazı izin hakları var.

İşçi babanın doğum izni 5 gün

Kadın işçiler doğum yapmaları halinde doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık süre izinli oluyorlar. Baba işçiye de eşinin doğum yapması halinde 5 gün ücretli izin veriliyor.

Ayrıca doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü halinde, anne tarafından doğum sonrası kullanılamayan izin süreleri babaya kullandırılıyor. Yani bu durumda baba 8 hafta mazeret izni kullanabiliyor.

Memur babada izin 10 gün

Babalık izninde memurlar işçilere göre daha avantajlı. Nitekim memur babaya, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni veriliyor. Yani memurlar işçilere göre 5 gün daha fazla babalık izni kullanıyor.

Aynen işçi babalarda olduğu gibi, doğumda veya doğum sonrasında analık izni kullanılırken annenin ölümü halinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin veriliyor.

ÇALIŞMAYA BAŞLARSANIZ AYLIĞINIZ KESİLİR

Soru: Fatih Bey, ben bir yıldır SGK’dan malullük aylığı alıyorum. Özel bir firmaya engelli kadrosunda işe başlasam aylığım kesilir mi? (Sadık G.)

Cevap: Sadık Bey, bağlanan malullük aylığı bazı durumlarda SGK tarafından kesilebiliyor. Malullük aylığı alan bir kişinin çalışmaya başlaması halinde aylık kesiliyor. Bu sebeple alınan malullük aylığının tutarı ile çalışma durumunda alınacak ücret kıyaslanmalı ve buna göre karar verilmeli. Bu arada sakın ola kayıt dışı çalışarak malullük aylığı almaya devam etmeyin. Yoksa bu durum tespit edilirse geçmişe dönük aldığınız aylıklar faizi ile sizden istenir ve kendinizi ağır bir yükün altında bulursunuz.