Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve 10  ilimizde çok ağır bir şekilde hissedilen deprem nedeniyle tüm vatandaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Bu  depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza rahmet, yaralılara acil şifalar diliyor, kurtarılmayı bekleyenler için hep birlikte dua ediyoruz. Birlik, beraberlik ve dayanışma içinde bu felaketi en az hasarla atlatabilmeyi temenni ediyorum

Bu durumlarda yazı yazmak gerçekten çok zor .Eliniz klavyeye gitmiyor. Ancak yine de taşımış olduğumuz sorumluluk gereği bu haftada yazımızı yazacak ve sizlere deprem nedeniyle kamu idarelerince getirilen düzenlemeleri özet halinde sunmaya çalışacağım.

VERGİ VE SİGORTA BORÇLARINA ERTELEME

Deprem nedeniyle Hazine Ve Maliye Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurum Başkanlığı yasalarda yer alan mücbir sebep halini gerekçe göstererek düzenleme yaptılar.

♦ Mücbir Sebep Nedir?

Konuyla ilgili VUK 13.maddede yapılan düzenleme ile mücbir sebep halleri belirtilmiş ve ilgili maddede ;Vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk; Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler; Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler; Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması, gibi haller mücbir sebep olarak sayılmıştır.

5510 sayılı Kanunun 91’inci maddesinin birinci fıkrasında “Yangın, su baskını, sel, kuraklık, yer kayması, deprem gibi afetlerle ağır hastalık, ağır kaza, tutukluluk ve sabotaj gibi nedenlerle ticari veya ekonomik kayıplara uğrayan işverenler veya bağımsız çalışanların, Kuruma olan borçlarının  bir yıla kadar Kurumca ertelenebileceği hüküm altına alınmıştır.”

İlgili kanunlarda yer alan bu hükümler çerçevesinde gerek Hazine Ve Maliye Bakanlığı gerekse Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı yetkisini kullanarak aşağıdaki düzenlemeleri yapmıştır.

♦ Vergi Borçları

Konuyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan açıklama ile;   Deprem bölgesindeki mükellefler için “mücbir sebep hali” ilan edilmiş Mücbir sebebin depremin vurduğu Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay’ı kapsadığı, bu illerdeki mükelleflerin vergi yükümlülüklerinin, 31 Temmuz 2023 tarihine ertelendiği belirtilmiştir.

Yine aynı açıklama ile ;Mevcut yapılandırmadan yararlanıp mart, mayıs, temmuz aylarında yapılması gereken taksit ödemeleri ağustos, ekim ve aralık aylarında yapılacağı hususlarına değinilmiştir.

♦ SGK Borçları

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan duyuru ile de, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen ve 10 ilimizi doğrudan etkileyen depremler sebebiyle alınan kararlara yer verilmiştir. Buna göre;

• Depremden etkilenen 10 ilde sigortalılar 06/02/2023 ila 31/07/2023 tarihleri arasında  5510 sayılı kanunun 91. Madde hükmü çerçevesinde mücbir sebep hali ilan edilmiştir.

• 06/02/2023 ila 30/04/2023 tarihleri arasında, 5510 sayılı Kanuna göre vermekle yükümlü olunan her türlü bilgi, belge ve beyannamelerin (iş kazaları ile meslek hastalıkları bildirimleri dahil) 26/05/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) Kuruma verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş sayılacaktır.

• 06/02/2023 tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile 2023 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, aylarına ait prim borçları 5510 sayılı Kanunun 89’uncu maddesinde belirtilen gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaksızın 31/08/2023 tarihine (bu tarih dahil) kadar ertelenecektir.

• Ödeme vadesi geçmiş borçları çeşitli kanunlar uyarınca yeniden yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanun uyarınca tecil ve taksitlendirilmiş olup, kapsama alınan illerdeki yerler için 06/02/2023 tarihi itibarıyla yapılandırma/taksitlendirme işlemleri bozma koşuluna girmemiş işveren, sigortalı ve hak sahiplerinin ödeme vadesi 06/02/2023 ila 31/07/2023 tarihleri arasında sona eren taksitlerini 31/08/2023 kadar ödemeleri halinde yasal süresi içinde ödenmiş sayılacaktır.

Borçlanma ve ihya kapsamındaki borçlar, Kontrol muayenesine tabi olanlardan kontrol muayene tarihleri v.d düzenlemelere ilişkin esaslar SGK tarafından geçtiğimiz hafta yayımlanan genelge ile açıklığa kavuşturulmuştu.

DİĞER DÜZENLEMELER

♦ BDDK’dan Deprem bölgesi için kredi borcu kararı

BDDK tarafından alınan Kararlar kapsamında, 10 ilde yerleşik kişilere yönelik, 6 Şubat’tan itibaren 6 ay süre ile kredi vadeleri ve taksitlendirme süreleri için kolaylık sağlandı.
Buna göre, söz konusu illerde yerleşik kişilere yeni kullandırılacak veya yeniden yapılandırmaya tabi tutulacak konut, taşıt ve tüketici kredilerinin vadeleri, BDDK tarafından daha önce belirlenen sürelere tabi olmayacak ve ödemesiz dönemlerin uygulanması da dahil olmak üzere bankalarca belirlenebilecek.
Öte yandan bu illerde yerleşik üye işyerlerince kredi kartları ile gerçekleştirilecek mal ve hizmet satımlarında da kredi kartları taksitlendirme süreleri de bir kata kadar artırılacak.

♦ SGK’dan Raporlu Vatandaşların  İlaçlarını Bir Defaya Mahsus Reçetesiz Temin Edebilme İmkanı

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), deprem yaşayan 10 ildeki kronik hastalığı olan raporlu vatandaşların yıkık ve göçük altında kalan, kaybolan ilaçlarını alabilmeleri için bir defaya mahsus reçetesiz karşılanacağı ile ilgili duyuru yayınladı. “Kronik hastalığı olan depremzede vatandaşlara ilaç almaları için Medula sistemi ayarlandı” Depremzede vatandaşlarımızın SGK Medula Sistemindeki ikametgahlarına bakılarak ülkemizdeki tüm eczanelerden raporlu ilaçlarını alabilirler. Depremzedelerin reçetesi yoksa eczanelere gelerek son 3 ayda aldığı raporlu ilaçlarını 484-Doğal Afet (reçetesiz ilaç tedavisi) kodu seçerek bir sefere mahsus olmak üzere verilebilecek. Elektronik veya kâğıt Reçete yazan doktor Doğal Afet Provizyon tipini seçerek reçete yazabilecek ve depremzedeler ilaç alma zamanı gelmemiş olsa bile kronik hastalıklarının ilaçlarını alabilecektir.