Batı’da ve NATO’da mı kalmalıyız, ŞİÖ’de mi olmalıyız?

Aslında bu sorular, ABD ve AB ile ilişkilerimizde ne zaman bir tatsızlık yaşansa hemen akla gelen sorular.

Ama bugün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çıkışları ve ardından Rusya ve Çin’den gelen çağrılar söz konusu sorulara daha bir ciddiyet kazandırmış görünüyor.

*

Cumhurbaşkanı’ndan ilk çıkış, Amerikan televizyon kanalı CBS’te yaptığı açıklamayla geldi. Erdoğan, kanalın “60 Dakika” programında bir soruyu yanıtlarken Suriye ve Fethullah Gülen’in iadesi sorunlarını anımsatarak, “ABD’nin politikaları nedeniyle hayal kırıklığına uğradığını” söyledi.

Cumhurbaşkanı’nın ikinci çıkışıysa daha önemliydi. Erdoğan, Pakistan ve Özbekistan ziyaretlerinin dönüşünde uçakta yaptığı açıklamada, “Türkiye Şanghay Beşlisi arasında niye olmasın?” diye soruyor ve şu sözleri ekliyordu: “Türkiye’nin Şanghay Beşlisi içinde yer alması, çok daha rahat hareket etmesini sağlayacaktır.”

*

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu çıkışlarından sonra Rusya ve Çin’den Türkiye’ye gelen çağrılar sürpriz olmadı. Her iki ülke de memnuniyetlerini belirterek destek verdiklerini ifade ettiler.

Ne var ki, Ankara daha önce de zaman zaman “Şanghay Beşlisi”ni bir seçenek olarak ileri sürdüğü için Moskova da, Pekin de bu kez temkinli bir yaklaşım sergiledi. Hatta Moskova biraz daha ileri giderek, ŞİÖ kurucularından Orgeneral Leonid İvaşov’a yaptırdığı bir açıklamayla Türkiye’nin NATO üyeliğini gündeme getirdi. İvaşov, “Türkiye üye olabilir ama zamanla NATO’dan çıkması gerekir” dedi.

*

Peki, Türkiye’nin NATO’dan çıkması kolay iş midir? Elbette değildir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan da, onca eleştirisine karşın, NATO Parlamenterler Asamblesi Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, “Türkiye’nin NATO’nun vazgeçilmez bir parçası olduğunu” söyledi.

Cumhurbaşkanı’nın şu tanımlaması da önemliydi:

“NATO, demokratik değerleri geliştirme idealine bağlı ülkeleri bir araya getiren güvenlik platformudur.”

*

Şimdi en baştaki soruya dönelim:

Türkiye Doğulu mu olmalı, Batılı mı kalmalı?

İnsanın içinden şu geçiyor: Mümkünse Türkiye ikisi birden olmalı.

Ne var ki, Batı’yla Doğu’nun birbirini düşman olarak görmekten vazgeçmesi gerekiyor…

​

NATO ve Rus uçakları karşı karşıya

 

Litvanya Savunma Bakanlığı’nın açıklamasına göre, biri 14 Kasım’da diğeri 17 Kasım’da olmak üzere Baltık’taki uluslararası hava sahasında NATO jetleri, Rusya savaş uçaklarına iki kez “önleme” yaptı. Açıklamada hava trafik kontrol merkezleriyle NATO ve Rus mürettebat arasında sürekli telsiz iletişimi kurulduğu belirtildi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’se ABD’yle cepheleşmek istemediklerini ancak NATO’nun genişlemesine karşılık vereceklerini bildirdi.

Putin, Rusya’ya tehdit olarak kurulan füze savunma sistemleri, yeni askeri üsler ve diğer saldırı sistemlerini Rus füze sistemlerinin görüş alanına alacaklarını söyledi.