ABD ile Rusya liderliğinde New York’ta yapılan Suriye Destek Grubu toplantısındaki uzlaşma çabaları genel anlamda olumluydu ama iki kritik konuda anlaşma sağlanamadı. Birincisi, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın durumuydu. İkincisi de, terör örgütlerinin belirlenmesiydi.

Esad’a ne olacaktı? Destek Grubu’ndaki ülkelerin çoğunluğu Esad’ın Suriye’yi yönetebilecek yeteneği ve güvenilirliği kaybettiği görüşündeydi.

Karşı görüşte olanlar da, örneğin Rusya, “Suriye’nin ve Esad’ın geleceğine Suriye halkı karar vermelidir” diyordu. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un bu konudaki görüşü şöyleydi: “Esad sorunu çözülmeden IŞİD’e karşı ortak bir mücadelenin mümkün olmadığı düşüncesi tehlikeli bir yaklaşımdır, mantığa da aykırıdır.”

Öte yandan Ürdün’ün hazırlayıp sunduğu terörist ve terör örgütü kabul edilebilecek kişi ve gruplarla ilgili liste üzerinde de görüş birliği sağlanamadı.

IŞİD ve El Nusra Cephesi, katılımcı tüm ülkeler tarafından terör örgütü sayılırken diğer örgütler üzerinde uzlaşmaya varılamadı.

*

Ne var ki, Destek Grubu toplantısının ardından bir araya gelen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere anlaşmazlık noktalarını gidererek Suriye’deki barış görüşmelerinin 2016 Ocak ayında başlamasını öngören karar tasarısını kabul ettiler.

New York buluşmasının barış umudu veren yanı da bu tasarı oldu.

Bir de Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova’nın dediği gibi, toplantılar Moskova ve Washington’ın aralarındaki kimi uyuşmazlıklara karşın anlaşma yeteneklerini kaybetmediklerini gösterdi.

Zaharova, bu konuya değinirken, “ABD liderliğiyle anlaşabiliyoruz ve sanırım gelecekte de anlaşacağız” diye konuştu.

*

Rus Sözcü’nün bu yaklaşımına şunu da ekleyelim: BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 numaralı Suriye karar tasarısında hava operasyonlarının devamına ilişkin maddeyle “ABD ve Rusya öncülüğündeki hava saldırılarına” göndermede bulunuldu.

“ABD ve Rusya öncülüğü…” Oysa daha önce şöyleydi: ABD öncülüğündeki koalisyon… Öyle anlaşılıyor ki, Rusya’nın Suriye’deki savaşa koyduğu askeri ağırlığını ABD tamamen kabullenmiş.

*

Peki, New York’taki Suriye Destek Grubu toplantısında BMGK daimi üyelerinin dışında kimler vardı? Sayalım: Türkiye, Almanya, İtalya, Mısır, İran, Irak, Ürdün, Lübnan, Suudi Arabistan, Umman, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, BM, AB ve Arap Birliği temsilcileri…

Karar tasarısının kimi noktalarına itiraz edenler çıkacaktır elbette Destek Grubu arasından ama birincisi Esad’la masaya oturulacak, ikincisi ateşkes sağlanacak, üçüncüsü geçici hükümet kurulacak ve dördüncüsü 18 ay içinde Suriye’de yeni bir anayasa çerçevesinde genel seçimlere gidilecektir.

*

İyi de, tüm bunlar gerçekleşebilir mi? Evet! Çünkü başka çare yok.

18 ay sonra “Esad’sız” bir döneme girebilir Suriye. Ama şimdi değil.

ABD ile Rusya’nın yaptığı anlaşmaya göre, Suriye sorunu “ya bitecek, ya bitecek” aşamaya gelmiş durumda görünüyor.

 

Obama’nın unutkanlığı

 

ABD Başkanı Barack Obama, Irak’ın egemenliğine saygı duyulmasını istemiş.

Ne var ki, aynı çağrıyı Pentagon’a yapmayı unutmuş.

Ertesi gün Amerikan savaş uçakları Irak ordusunu bombalamış. 9 Irak askeri ölmüş.

Meğer pilotlar Irak askerlerini IŞİD militanlarına benzetmişler.

Yaralı kurtulan bir askerse “Tam da IŞİD militanlarıyla çatışmaya girmiştik, onları geriletiyorduk, o sırada arkamızdan vurulduk” demiş.