Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi IŞİD’le mücadeleyi kapsayan karar tasarısını oybirliğiyle kabul etti.
Tasarıda IŞİD, “uluslararası barış ve güvenliğe tehdit oluşturan” bir terör örgütü olarak tanımlandı.
Fransa tarafından hazırlanan karar tasarısında “İmkân ve kapasitesi olan üye ülkelerden Suriye ve Irak’ta IŞİD’le mücadeledeki çabalarını ikiye katlamaları ve eşgüdüm içinde hareket etmeleri” istendi.
BMGK’dan çıkan kararla IŞİD’le mücadeleye yönelik eylemler uluslararası hukuk ve BM şartı altına alınmış oldu.
Daha da önemlisi, uluslararası toplum IŞİD’e karşı birleşti ve onu dünyanın neresinde olursa olsun etkisiz hale getirmeye karar verdi.
*
Şimdi iş BMGK kararını pratiğe geçirmekte…
Rusya ve Fransa şu anda IŞİD’le mücadelede baskın iki güç olarak görülüyor. ABD ise hava operasyonlarında Rusya’nın sahaya inmesinden sonra hızını mı kesti, nedir?
İngiltere de hevesli ama anlaşılan onun da parlamentosu izin vermiyor. Koalisyon filan deniyor da, ABD’nin gücü olmasa geride kalanlarla yola çıkılmaz.
*
Rusya, çok da uzun olmayan bir sürede, tek başına neler yaptı… Ve şimdi de Fransa’yla birlikte neler yapıyor, görüyoruz.
Uluslararası toplumu oluşturan ülkelerin tümünün IŞİD’i bombalamasına da gerek yok aslında.
Askeri müdahaleye katılmayan ülkeler IŞİD’in finanse edilmesine karşı mücadele versinler. O mücadele, belki de askeri operasyonlardan bile daha değerli olabilir.
*
IŞİD’in petrol ve doğalgaz satışından geliri günde 1 milyon dolarmış.
Anlamı şu: Teröre her gün 1 milyon dolar destek veriliyor IŞİD’le ticaret yapanlar tarafından.
Bunu açıklayan da ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Antony Blinken…
Blinken, hafta ortasında, İstanbul’da düzenlenen Atlantik Konseyi Ekonomi ve Enerji Zirvesi’nde bir konuşma yapmış. Orada vermiş bu bilgiyi ve IŞİD’le yapılan bu ticaretin durdurulmasının hedeflendiğini söylemiş.
*
Güçler dengesindeki tabloya bakalım…
Rusya, Fransa, ABD ve onun öncülüğündeki koalisyon, Türkiye, İran ve de BMGK daimi üyesi olarak Çin.
Henüz nasıl ve ne şekilde eşgüdüm sağlayacakları belli değil. Gerçi kuyruklarını birbirine değdirmeden kendi savaş uçaklarıyla bombardımana devam ediyorlar ama karşı karşıya gelme riski de yok değil.
Ne de olsa, yapıcı ortak oldular, dayanışmaya ve paylaşmaya başladılar.
*
Tabii çok da umutlu olmamak gerekir. IŞİD’in belini kırdıklarında durum değişecektir.
Onun için şu andaki asıl sorun Suriye’de kimin, neresini kontrol edeceği tartışmasında…
Varsayımsal olarak BMGK’nın kararının uygulanması sürecinde IŞİD yenilmiş, diğer terör örgütleri de ortadan kaldırılmış olacak.
Suriye’nin kuzeyinde nasıl bir düzen kurulacağı da bu süreçte kesinleşecek.
*
Ne var ki, ABD kuzeye yüklenmeyi sürdürüyor. Hem de tüm ağırlığıyla. Yanına PYD/YPG’yi de alarak… Washington, “Suriye’nin kuzeyi benim kontrolümde olacak” der gibi bir tavır içinde.
Rusya mı? Rusya da, Suriye’deki varlığını koruyacak hatta deniz üssüne bir de hava üssü ekleyecek.
*
ABD ve koalisyon ortakları, kendi başlarına Suriye krizinin altından kalkamadıklarına göre, Rusya da istediğini alacaktır…