Günümüz basketbolunda “pick and roll” yani “perdele ve devril” denen basit ve durağan olmayan hücum sisteminin ne kadar önemli bir hücum alternatifi olduğu herkesçe kabul görüyor. Basketbol da temel amaç nedir? Düşünmeye pek de gerek yok, sayı atmak. Basketbol, bire bir oynanan bir spor dalı olmadığı için en az iki kişinin aksiyonda olması tercih edilir. Peki en az iki kişiyi dahil ettiğimiz bir yarı saha hücumunda en hızlı ve güvenilir skor üretme yolu nedir? Üç sayı çizgisi dışında ekstra paslar yaparak rakip takımın alanını bozar ve son aşamada ani bir dripling veya keskin şutla skor üretebilirsiniz. Ancak rakip takım bunu görüp bir süre sonra alan savunmasına geçip sizin düzeninizi tamamen bozabilir. Bu nedenle pick and roll oyunları, dünya üzerinde basketbol oynayan tüm takımların tercih ettiği öncelikli hücum silahlarından biri. Zira bu oyun, her ne kadar iki oyuncu arasında oynansa da aslında sahadaki diğer üç oyuncuyu da işin içinde oluyorlar.

Bu oyunun eksileri elbette var ama artıları çok daha fazla. Günümüzde adam değişim savunması ne kadar yaygınlaşsa ve bu savunma sistemi için gerekli oyuncuların sayısı ne kadar artsa da günün sonunda perdeden sonra kısa oyuncuyu savunmak birçok savunma oyuncusunun istemeyeceği bir şey. Çünkü bu oyunda pek çok temel skor üretim ihtimali oluşabilir: Driplingle sayı üretmek, perdeden sonra çizgi dışında kalıp boş üçlüğü atmak, faul almak, perdeyi yapan oyuncuyu beslemek, içeriye dripling yapıp dışarıdaki boş adamı görmek, ekstra pas akışını başlatmak. Pick-and-roll, sadece kısa-uzun oyunu olmadığı dört ve beş numaraların bile aralarında oynadığı bir oyun halini aldığı için adam değişim savunması, topsuz alan kayması veya uzunun perdeden sonra kısa üzerine çıkmayıp pota altına gerilemesi gibi savunma tercihlerinin pek büyük bir etkisi olmuyor.

Bu oyun, ilk yıllarda hem NBA hem de Avrupa’da genel olarak tepede veya kenarlarda oynanıyordu. Fakat günümüzde epey farklı şekilde görmek mümkün. Kenar tepe, Post-up etrafında, serbest atış çizgisi etrafında, ikili perde geçiş hücumları sırasında uzunun çok hızlı bir şekilde perde yapması gibi. Pick and roll oyunları basit ama varyasyonları sonsuz olan bir hücumdur. Perdenin ardından topu elinde tutan oyuncu en az 15 farklı şekilde net skor şansına sahip olabilir.

Anlaşılacağı üzere Pick and roll hücumları basketbolun en temel noktalarından biri. İlk yıllarında basit iken sonradan işler çok daha karışmış durumda. Bunun ardında hem NBA’in hem de Euroleague’in modern oyuna yatkınlığı söz konusu. Perde sonrasında uzunların NBA’e kıyasla daha verimliği kullanıldığı Euroleague, son dört yılda bu rotanın epey bir dışına çıkmış durumda. Her ne kadar uzunlar, perde sonrasında ürettikleri sayılarda artışa geçseler de artık çoğu takım ekstra pas, kısa hâkimiyeti ya da dripling ve pas seçeneğini kullanıyorlar.

ABD’den Avrupa’ya akın eden modern dönem oyun anlayışı burada da hakim oluyor ve her iki kıtada da pick and roll sonrası kısanın yönlendiriciliğinde geçen hücumların sayısı artıyor. Olayın özünde pick and roll sonrasında topu kısaların hakimiyetine bırakmak ve pota altında çok ekstra bir etki yaratmadığı sürece uzunların yavaş yavaş sahneden çekilmesine doğru giden bir süreç var. Oyun artık çok hızlı. Yani pick and roll önderliğinde modernliğin hızına, temposuna ayak uydurmak neredeyse bir zorunluluk haline geldi.

Tekrar görüşmek üzere…