Her sene NBA’e geleceğin yıldızlarını servis eden kolej ligi, gerek saha içi ve saha dışı kuralları ve ilginç yapısıyla dünyadaki diğer bütün basketbol turnuvalarından ayrılan bir organizasyon. Aslında her ne kadar dünyanın en büyük basketbol yıldızı olmaya aday birçok oyuncuya ev sahipliği yapsa da teknik olarak bir üniversite ligi, çoğu kolejde oyuncular belirli bir not ortalamasını tutturamadığı sürece ne kadar yetenekli olurlarsa olsunlar parkede yer alamıyorlar.

Amerika Birleşik Devletleri’nde kolej basketbolu üç farklı seviyede oynanıyor. Bizim kolej ligi diye bildiğimiz lig, Division I denilen birinci seviye lig aslında. Bu seviyeler üniversitelerin arasındaki mali kaynak yaratma farklarına göre belirleniyor. Birinci seviye okullar, bütçelerinde spor burslarına çok daha fazla yer ayırıyor ve çok daha fazla iyi oyuncuyu kadrolarında bulundurabiliyorlar. Birinci seviyede 32 konferans ve toplam 351 okul bulunuyor. Her konferans kendi içerisinden bir turnuva aslında. Sene içerisinde konferans içerisinde yapılan maçlara göre bir sıralama belirleniyor. Sonrasında bir playoff serisi (bazı konferanslarda play-off olmayabiliyor, sezon birincisi direkt konferans şampiyonu oluyor.) Mart Çılgınlığı (March Madness) olarak bilinen turnuva Mart ayında gerçekleşen ve bütün NCAA’in play-off’u diyebileceğimiz bir turnuva. Bu turnuvaya 68 tane okul katılıyor ve tek maçlık eleme sistemi üzerinden devam ediyor. Turnuva dört merkezden yürüyor ve her bir merkezde yarışan okul sayısı 16. Dört bölgeyi birinci bitiren takımlar “Final 4” aşamasına kalıyor ve sonunda NCAA’in şampiyonu belli oluyor.

Seçim pazarı (Selection Sunday) Mart turnuvası başlamadan önce Seçim Komitesi’nin turnuvaya katılacak okulları belirlediği ve bunların sıralamasını yaptığı pazar gününe verilen isim. Turnuvaya takımlar davet ile katılırlar. İki farklı tip davet var, birincisi; otomatik davetler (Automatic Bids), normal sezonda konferanslarını birinci bitiren okullara gönderilen davetler. Bu özellikle büyük konferans takımları tarafından çok eleştirilen bir uygulama, bazı konferansların şampiyonlarının, elit konferanslardaki orta seviye okullardan daha zayıf olduğunu ve onlara otomatik bir davet gitmesinin adaletsiz olduğunu görüşü, ancak komite, bu turnuvanın ruhunda “peri masalı” konsepti olmasından ve filmlere de konu olmuş, birçok sürpriz takım hikâyesi çıkartmasından dolayı, bu formatın devam etmesi için ısrarcı. İkinci ise özel bir seçim sonrasında seçilen takımlara gönderilen davetler (At-large Bids) 32 adet otomatik davet atandıktan sonra geri kalan 36 daveti Seçim Komitesi performansları temel alarak verir. Seri başları için kıstas komitenin belirlediği güç sıralaması. Ancak dört bölgenin her birinde 16 okul yer alıyor (toplam 64 okul). İşte aradaki bu dört okul, Seçim pazarı ile Mart turnuvası arasında yapılan ilk 4 (First Four) adı verilen bir mini turnuvada belirleniyor. Oyunculara verilen MOP (Most Outstanding Player) aslında diğer turnuvalarda gördüğümüz MVP ile bire bir aynı bir ödül. NCAA’in yayın hakları 1999 da CBS televizyonu tarafından 11 yıllığına, 6 milyar dolar (yıllık 542 milyon dolar) karşılığında satın alınmıştı, sadece 3 hafta süren turnuva için ödenen bu inanılmaz rakam, 1281 üyesi bulunan NCAA’in popülaritesi hakkında çok önemli bir gösterge.