Toplumsal yaşantımızın organik bir parçası haline gelmiş olan sporun bütünü şimdilerde tüm dünyayı saran Covid-19’un etkisi altında. Dinamik bir yapıya sahip olan spor kavramı, hayati derecede önemli tehditler nedeniyle sosyal bağlarından koparılarak tüm birimleriyle birlikte dört duvar arasına sığdırılmaya çalışılmaktadır. Dünya Covid-19 ile savaşırken, spor dünyası eşi görülmemiş bir krizle karşı karşıya kalmıştır. Turnuvaların iptali, ertelenen maçlar, karantinaya alınan sporcular derken sportif faaliyetler üzerinde bir dizi olumsuz kararlar alınmak zorunda kalınmıştır. Bu kararlar sadece sportif sonuçlar doğurmamakta aynı zamanda çok boyutlu ve ciddi düzeyde ekonomik ve sosyal sorunları da zincirleme olarak tetiklemektedir.
Sportif liglerin üç temel geliri vardır. Bunlar; “yayın gelirleri”, “sponsorluk ve reklam gelirleri” ve “maç günü gelirleri.” Liglerin ertelenmesi veya seyircisiz oynanması takımları çok önemli bir gelir kaynağı olan “maç günü” gelirlerinden mahrum bırakmıştır. Barcelona ve Real Madrid’in maç günü gelirleri toplam gelirlerinin %19’unu oluşturmaktadır. Arsenal %25, M.United %17, Liverpool %16, M.City % 10 gelir kaybına uğramışlardır. Juventus’un borsadaki hisseleri 580 milyon Euro düşmüştür. İngiltere’de yayın ve maç günü gelirleri ve maçlardan elde edilen gelirlerle birlikte toplam kayıp 1 milyar Euro’yu geçmiş durumdadır. Olimpiyatların ertelenmesi nedeniyle reklam ve sponsorluk gelirleri kaybı 2,15 milyar dolar civarındadır. NBA’de gelir kaybı 650 milyon dolar, Formula 1’de gelir kaybı 715 milyon dolar ve borsadaki piyasa değerinin % 45 kaybı, ABD’de NHL’in askıya alınması nedeniyle takımların ortalama 1,68 milyar dolar kaybedeceği tahmin edilmektedir. EURO 2020’nin ertelenmesi nedeniyle sponsorluk ve yayın gelirleri ortadan kalktı ve beklenen 2 milyar Euro havaya uçtu. UEFA, bu gelirlerin %80’ini katılan ülkelere dağıtarak turnuvaya katılan her takıma 9,2 milyon Euro katılım ücreti planlıyordu.
Popüler spor ligleri için yayıncılık gelirleri çok önemlidir. Sportif faaliyetlerdeki medya haklarının küresel değeri 50 milyar dolar civarında ancak bu miktarın % 60’lık kısmını 10 önemli spor ligi oluşturmaktadır. NBA’in şu anki yayıncılık anlaşması 9 yıl boyunca 24 milyar dolar karşılığında yapılmışken, geçen yıl Premier Lig için 3 yıl karşılığında 12 milyar dolar değerinde yayıncılık anlaşması imzalanmıştır. Türkiye’de ise futbol Süper Ligi için bu tutar 410 milyon dolar olarak belirlenmişti. Ancak bütün bu liglerin durdurulması, bu gelirlerin elde edilemeyeceği anlamına gelmektedir. Covid-19’un Avrupa’ya yayılmasından bu yana 5 büyük lig 4 milyar Euro kaybetmiştir. Pazarlama sektörünün her türlü ekonomik gerilemede ilk olarak sponsorluklarda tasarrufa gideceği ve spor endüstrisinden desteklerini çekecekleri muhtemeldir.
(Yazının devamı yarın)