Basketbol erkeklerde ilk kez 1958 sezonunda Modaspor‘un katıldığı Avrupa kupalarında bu zamana kadar toplam 36 Türk takımı ile yer almışız. İlk büyük başarı olarak 1992-93 sezonunda Saporta Kupası’nda final oynayan Anadolu Efes, 1995-96 sezonunda Aydın Örs koçluğunda Koraç Kupası’nı kazanarak ilk şampiyonluğumuzu elde etmişti.
1999-2000 ve 2000-01 sezonlarında da üst üste iki kez EuroLeague‘de final four oynayarak bu kupada da bir ilki yaşatan Anadolu Efes‘in ardından, 2011-12 sezonunda Ergin Ataman’lı Beşiktaş Milangaz 3 numaralı kupa FIBA EuroChallenge’i kazandı, 2015-16 sezonunda 2 numaralı kupa Eurocup’ta yine Ergin Ataman ile Galatasaray Odeabank şampiyonluğu yakaladı. Bir yıl sonra 2016-17 de Zeljko Obradoviç’li Fenerbahçe Avrupa’nın 1 numaralı ve en büyük organizasyonu olan EuroLeague‘i kazanarak ülkemizde bir ilki gerçekleştirdi.
En son 2017-18’de Eurocup’ta koç David Blatt yönetiminde Darüşşafaka şampiyonluğa ulaştı. Ayrıca Fenerbahçe, beş kez arka arkaya final four oynayan tek Türk takımı oldu. 2018-19 sezonunda EuroLeague‘de son dörde ilk kez 2 takımla kaldık, Fenerbahçe dördüncü olurken Anadolu Efes ilk kez final oynayarak ikinci oldu. (Euroleague’de 2020-21 sezonunda bu iki takımımız son aylarda oynadıkları çok iyi oyunlar ile Playoff’a kaldılar.)
2019-20 sezonu başına kadar, Türk takımlarının Avrupa arenasındaki toplam puanları ve istatistikleri şöyle: 1-Anadolu Efes: 40 kez katılmış, 390 galibiyet, 307 mağlubiyet alarak 1087 puan toplamıştır. (1 şampiyonluk, 2 final, 2 yarı, 9 çeyrek final), 2-Fenerbahçe: 36/293/210/796 puan (1 şampiyonluk, 2 final, 3 yarı,3 çeyrek final), 3-Galatasaray: 36/144/163/451 puan (1 şampiyonluk, 1 yarı,1 çeyrek final), 4-Beşiktaş: 30/148/133/429 puan (1 şampiyonluk, 3 çeyrek final), 5-Ülkerspor: 13/119/146/384 puan (3 çeyrek final), 6-Türk Telekom: 19/113/101/327 puan (3 çeyrek final), 7-Karşıyaka: 24/105/102/312 puan (1 final, 5 çeyrek final), 8-Banvitspor: 18/110/83/303 puan (1 final,2 yarı, 1 çeyrek final), 9-Darüşşafaka: 14/80/102/262 puan (1 şampiyonluk, 2 çeyrek final), 10-TOFAŞ: 19/83/84/250 puan (1 final, 1 çeyrek final).
Avrupa basketbol kulüpleri sıralamasının temeli Euroleague, EuroCup ve FIBA Champions League‘dir. Bu kritere göre 3 Nisan 2021 tarihi ile son puan sıralaması şöyle: 1-CSKA Moskova-666 puan, 2-Real Madrid-635, 3-FC Barcelona-584, 4-Unics Kazan-540, 5-Anadolu Efes-539, 6-Fenerbahçe-527, 7-Valencia-476, 8-Baskonia-439, 9-Lokomotiv Kuban-435, 10-Panathinaikos-433. Ülkemiz takımlarından Pınar Karşıyaka-25. sıra, 293 puan, Galatasaray-38/246, Türk Telekom-44/208, Darüşşafaka-45/208 Tofaş-47/203, Beşiktaş Icrypex-48/199.
Gelinen son noktada Avrupa’da ilk 50 takım içerisinde 11 İspanyol, 8 Türk, 6 Rus, 5 İtalyan, 4 Fransız, 3 Yunan ve 3 Alman takımı yer almakta. Ülke puanlarına da bakarsak: 1-İspanya-4639, 2-Rusya-3127, 3-Türkiye-2948 puan ile ilk 3 sırayı oluşturuyorlar.
Buradan hareketle Türk basketbol Milli Takımımızın kendinden çok aşağıda ülkelerle oynadığı maçlarda elenme durumuna gelmesinin eleştirilmesinden daha doğal bir şey yok, zira biz bir basketbol ülkesiyiz, ekol ve organize olma anlamında eksiklerimizin üstüne giderek, Milli takımlar düzeyinde Avrupa’da yerimizi ve prestijimizi yükseltmek, hep finallerde ve üst sıralarda olan bir yapıyı oluşturmak daimi hedefimiz olmalı.
Tekrar görüşmek üzere…