Bodrum’un Turgutreis Mahallesi’nde yaz aylarını eşi Neslihan Tamer ile birlikte geçiren ve bir süredir kanser tedavisi gören ünlü şair, yazar, çevirmen ve oyuncu Ülkü Tamer, önceki akşam rahatsızlanarak hayatını kaybetti. 81 yaşındaki ünlü sanatçı Tamer’in ölümü edebiyat dünyasını yasa boğdu. Tamer’in cenazesi dün Turgutreis Merkez Cami’nde ikindi namazından sonra kılınan cenaze namazının ardından Gümüşlük Mahalle Mezarlığı’na defnedildi.

ÜLKÜ TAMER KİMDİR?

1937’de Gaziantep’te dünyaya geldi; çocukluğu ve ilköğrenim yılları bu kentte geçti. Ortaöğrenimine İstanbul’da devam etti. Robert Kolej’den 1958 yılında mezun oldu. Lise yıllarında şiirleri edebiyat dergilerinde yayımlanmaya başladı. İlk olarak, ‘Dünyanın Bir Köşesinden Lucia’ adlı şiiri 1954 yılında Avni Dökmeci’nin yönetimindeki Kaynak dergisinde yayımlandı.

Öğrenimine bir süre Gazetecilik Enstitüsü’nde devam etti. 1964-1968 yıllarında oyunculuk yaptı. Milliyet Yayınları’nda danışman-editör olarak çalıştı. Yayıncılık ve çevirmenlik yaptı; Milliyet, Karacan Yayınları’nı yönetti. Milliyet Çocuk ve Sanat Olayı dergilerini çıkardı.

Şiirleri 1954’ten itibaren Kaynak, Pazar Postası, Yeditepe, Yeni Dergi, Papirus, Sanat Olayı gibi dergilerde yayımladı. İlk şiir kitabı ‘Soğuk Otların Altında’ 1959’da çıktı. 1950’li yıllarda ortaya çıkan İkinci Yeni şiir akımının önde gelen temsilcilerinden biri oldu. İkinci Yeni’ye, bu akımın ana karakteristikleri oluştuktan sonra dahil olduğu halde, kendine özgü imge dünyası ve süssüz, sade söyleyişiyle dikkati çekti. Çoğunlukla keskin bir ironiyle örülmüş derin acıların ve beşeri trajedilerin dile geldiği şiirlerinde 1970’lerden sonra toplumsal duyarlıklar da öne çıktı. Yayımladığı yedi şiir kitabını 1986’da ‘Yanardağın Üstündeki Kuş (1986)’ adlı kitapta bir araya getirdi.

1991 yılında dört öyküsünü içeren ‘Alleben Öyküleri’ adlı öykü kitabını, 1997’de ise ‘Alleben Anıları’ adlı öykü kitabını yayımladı. Bunu, 1998’de yayımlanan ‘Yaşamak Hatırlamaktır’ adlı anı kitabı izledi. Oyunculuk dönemi anılarını içeren ‘Bir Gün Ben Tiyatrodayken’ 2003’te yayımlandı.

Euripides, W. Shakespeare, A. Çehov, B. Brecht, A. Miller, E. Lonesco, J. Steinbeck, T. S. Eliot, H. Ibsen gibi yazarlardan otuzun üzerinde oyun çevirdi. Bu oyunlarının pek çoğu özel tiyatrolarca sahnelendi. Birçok şiir antolojisi de hazırladı.

Edith Hamilton’dan Mitologya çevirisiyle ‘TDK 1965 Çeviri Ödülü’nü kazandı. ‘İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür(1966)’ adlı kitabıyla ‘1967 Yeditepe Şiir Ödülü’ne layık bulunan Tamer, 1979’da çeviri eserleriyle Macaristan Halk Cumhuriyeti’nce verilen ‘Endre Ady Ödülü’nün ve ‘Alleben Öyküleri’ adlı öykü kitabıyla da ‘1991 Yunus Nadi Ödülü’nün sahibi oldu. Ülkü Tamer son olarak, 2014 yılında ‘Bir Adın Yolculuktu’ adlı kitabı ile ‘Melih Cevdet Anday Şiir Ödülü’ne değer bulundu.

SOSYAL MEDYADA PAYLAŞTILAR

Çok sayıda ünlü isim Ülkü Tamer’in ölüm haberinden sonra sosyal medya hesaplarında üzüntülerini şairin dizelerinden alıntı yaparak paylaştı:

Sezgin Tanrıkulu 

 “Karanlıkta beyaz kuşlar” tasvir ettiği anılarını, 
“Yaşamak Hatırlamak”tır kitabında toplamıştı. 
Biz de, onu geleceği aydınlatacak,
‘Güneşi toplayarak” hatırlayacağız. #ÜlküTamer 
“Seheryeli yâr gözünden,
Havadaki kuş izinden,
Geceleyin gökyüzünden
Güneş topla benim için…”

Zülfü Livaneli 

 Ülkü Tamer’i kaybettik. Çok üzgünüm. ZL.

Haluk Levent

 Çok şey kattın bize…#ülkütamer

Ahmet Ümit

 ‘Kar altında deniz düşü kuranlara selam olsun.’ Sevgili hemşehrim, Türkiye’nin ve Gaziantep’in büyük ozanı Ülkü Ağabeyi kaybettik. İnsanlığın başı sağ olsun. #ÜlküTamer

Metin Uca

Yarın bütün güneşler yokluğunla biraz daha solgun; ölümsüz tüm dizelerin biraz daha yoksul olacak güle güle hayatımızı anlamlandıran ustaların en beyefendilerinden  #ÜlküTamer
 

Uluslararası Yazarlar Birliği PEN’in Türkiye temsilciliği de açıklamasında ‘Nietzsche’nin felsefe için ‘şen bilgi’ demesine benzer bir biçimde, Ülkü Tamer için de şiir ‘şen söz’, ‘şen yazı’ sayılırdı. Ülkü Tamer gitti. Attila İlhan’ın dizeleriyle ‘Şenlik dağıldı bir acı yel kaldı bahçede yalnız.” Şimdi ‘Üşür ölüm bile” ifadelerine yer verdi. 

Usta şair Ülkü Tamer, 2016 yılında Nilüfer Belediyesi’nin Uluslararası Şiir Festivali’ne konuk olmuştu. Festivalde şiirlerini okuyan Tamer, Olay Gazetesi’ne verdiği özel röportajda ‘Her çağ kendi şiirini getiriyor’ demişti.