Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün kuruluş, görev, yetki ve sorumlulukları ile teşkilatlanmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.

“Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında 4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” Resmi Gazete’de yayımlandı.

Buna göre, mülkiyet hakkını tespit etmek üzere taşınmazların kadastro çalışmalarını planlamak, yürütmek, yenilenmesini ve güncellenmesini sağlamak, tapu sicillerini oluşturmak, arşivlenerek korunmasını sağlamak, harita yapmak, üretim standartlarım tespit etmek ve arşivlenmesini sağlamak üzere Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün kuruluş, görev, yetki ve sorumlulukları ile teşkilatlanmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.

Bu kapsamda Genel Müdürlük, devletin sorumluluğu altındaki tapu sicillerinin düzenli bir biçimde tutulması, taşınmazlarla ilgili her türlü akitli ve akitsiz tapu işlemleri ile tescil işlerinin yapılması, siciller üzerindeki değişikliklerin takibi, denetlenmesi, sicil ve belgelerin arşivlenerek korunmasını sağlayacak.

Ülkenin kadastrosunun yapılması, değişikliklerin takip edilmesi, tapu planlarının yenilenmesi ve güncellenmesi, bunlara ilişkin kontrol ve denetim hizmetlerinin yürütülmesini de üstlenecek.

Büyük ölçekli kadastral ve topografik haritaların üretilmesi amacıyla jeodezik altyapı, havadan fotoğraf alımı, 1/5000 ve daha üst ölçekli fotogrametrik ve yersel harita üretim hizmetlerini yapmak veya yaptırmak, kontrol etmek, denetlemek ve temel prensipleri tespit etmek de genel müdürlüğün görev ve yetkileri arasında yer alıyor.

Ayrıca Genel Müdürlük, mekansal bilgi sistemi altyapısını ve harita üretim izleme merkezini oluşturacak, verilerden gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarının faydalanmasını sağlayacak, coğrafi bilgi sistemleri konusunda verilecek görevleri yapacak.

Devletlerarası emlak müzakerelerine katılacak

Tapu Genel Müdürlüğünün diğer görev ve yetkileri ise şöyle düzenlendi:

“Yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin ülkedeki tapu ve kadastro ile ilgili işlemlerini yapmak, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışındaki taşınmazları ile ilgili hak ve menfaatlerini korumak, devletlerarası emlak müzakerelerine katılmak. Görev alanıyla ilgili konularda, diğer ülkeler ve uluslararası kuruluşlar ile iş birliği yaparak müşterek projeler planlamak, yürütmek 5368 sayılı Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanun hükümlerine göre harita ve kadastro mühendislik bürolarına lisans vermek, bu büroların faaliyet usul ve esaslarını belirlemek ve denetlemek. Taşınmaza yönelik aracılık faaliyetlerini düzenlemek, lisans vermek, bu faaliyetlerin usul ve esaslarını belirlemek ve denetlemek. Genel Müdürlüğün görev, hizmet ve faaliyetleri ile ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları ile meslek kuruluşlarınca uyulacak esasları belirlemek, koordinasyonu sağlamak.”

Tapu ve Kadastro Kurulu

Kararnamede Genel Müdürlüğe intikal eden tapu ve kadastroyla ilgili konular ile bunlara ilişkin uygulama ve görüş farklılıklarını gidermek üzere kurulan Tapu ve Kadastro Kurulunun görev ve esaslarına ilişkin düzenlemeler de yer aldı.

Buna göre kurul, genel müdürün veya incelenen konunun niteliğine göre görevlendireceği bir genel müdür yardımcısının başkanlığında, Teftiş Kurulu Başkanı, 1. Hukuk Müşaviri, Tapu Dairesi Başkanı ve Kadastro Dairesi Başkanı ile Genel Müdür tarafından görevlendirilecek dört üyeden oluşacak.

Doğrudan genel müdüre bağlı çalışacak kurulda, Genel Müdürlük dışından görevlendirilen Kurul üyelerine, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 29’uncu maddesine göre ayda dört toplantıyı geçmemek üzere, katıldıkları her toplantı için (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda “huzur hakkı” ödenecek.

Kararnamede Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün teşkilat yapısına ilişkin de düzenleme yapıldı. Bu kapsamda merkez teşkilatın hizmet birimleri, “Tapu Dairesi Başkanlığı, Kadastro Dairesi Başkanlığı, Harita Dairesi Başkanlığı, Yabancı İşler Dairesi Başkanlığı, Arşiv Dairesi Başkanlığı, Teftiş Kurulu Başkanlığı, Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Personel Dairesi Başkanlığı, Destek Hizmetleri Dairesi, Başkanlığı, Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, taşra teşkilatı ise bölge müdürlükleri ile bu müdürlüklere bağlı kadastro müdürlükleri ve tapu müdürlüklerinden oluşacak.

Döner sermaye işletmeleri

Kararnamede, genel müdürlükçe üretilen her türlü tapu, kadastro, harita ve arşiv bilgi ve belgeleri ile sunulan hizmetlerden gelir elde etmek üzere merkez veya bölge müdürlükleri bünyesinde kurulan döner sermaye işletmelerinin usul ve esaslarına da yer verildi.

Buna göre, döner sermaye işletmeleri için kendi kaynaklarından karşılanmak üzere tahsis edilen sermaye miktarı Cumhurbaşkanınca beş katına kadar artırılabilecek. Bu suretle artırılan sermaye elde edilen karlarla karşılanacak. Ödenmiş sermaye tutarı tahsis edilen sermaye tutarına ulaştıktan sonra elde edilen karlar, döner sermaye hizmetlerinde kullanılmak üzere ertesi yılın gelirlerine ilave edilecek.

Kararnamede elde edilecek gelirlerin tarife cetveli de yer aldı.

Tarife Cetveli’nde belirlenen döner sermaye hizmet bedeli tutarlarını veya oranlarını yarısına kadar indirmeye veya en fazla üç katma kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri, köy tüzel kişileri ve kalkınma ajanslarının kanunlarla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle sayılan görevleriyle ilgili yapılacak tapu işlemlerinden ve veri paylaşımından döner sermaye hizmet bedeli tahsil edilmeyecek.

Ayrıca tapu müdürlüklerince gerçekleştirilen her türlü terkin ve bedelsiz yol ve yeşil alan gibi yerlere terk işlemlerinden, Genel Müdürlük birimlerince sebebiyet verilmiş hataların düzeltilmesi işlemlerinden, tapu müdürlüklerince resen yapılan işlemlerden, aile konutu şerhi işlemlerinden ve kat irtifakından resen kat mülkiyetine geçiş işlemlerinden de döner sermaye hizmet bedeli alınmayacak.