Binlerce yıldır tüm dünyada erkek çocuklarına yapılan bir ritüel olan sünnet sağlık açısından da avantajları bulunan cerrahi bir işlem. Liv Hospital Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Selami Sözübir sünnetle ilgili merak edilenleri anlattı.

En uygun dönem 18 ay öncesi ve 6 yaş sonrası

18 ay öncesinde çocuklar bilinçsiz dönemde olduğu için hiçbir şekilde yapılan operasyonu hatırlamıyor ve bu konu ile ilgili hiçbir şey bilmiyorlar. Biz çocuk cerrahları ve çocuk ürologları ameliyat için en çok bu dönemi tercih ediyoruz. Bu da kendi içinde ikiye ayrılıyor: Yenidoğan dönemi ve dışı.

– 18 aydan önce sünnet düşünülüyorsa yeni doğan dönemi kesinlikle tercih edilmeli.

– 6 yaş ve üzeri ise bilinçli dönem. Çocuk kabul etse de etmese de, korksa da korkmasa da sünnetin ne olduğunu anlayabileceği bir dönem oluyor.

– Özellikle 2 buçuk 4 buçuk yaş arasında sünnetten kesinlikle uzak durmak gerekir. Bu yarı bilinçli dönemdir. Çocuk bazı şeyleri hatırlar ama neyin neden yapıldığını hatırlamaz. Ne olduğunu bilmediği ve paylaşmadığı için ileride birçok psikolojik kökenli cinsel probleme neden olabilir.

– Ayrıca sünnet tam teşekküllü, çocuğa her türlü acil müdahalenin yapılabildiği hastanelerde yapılmalıdır.

Sünnetten önce dikkat edilmesi gerekenler

Ön hazırlık döneminde aileye ve çevreye görevler düşer.

– Çocuğa sünnetten bahsedilmeli.

– Sünnetin ne olduğu anlatılmalı. Aileler şimdiki çocukların bizden dönem olarak 2-3 yaş ileride olduklarını unutmasınlar.

– TV, internet, gazete vs derken çok hızlı gelişiyorlar. Hiçbir şekilde yalan söylenmemeli.

– Fotoğraf çekilecek, orana pansuman yapılacak vs. şeyler demesinler.

– Bilmiyorlarsa konuşmasınlar. “Ben bilmiyorum ama doktor anlatacak sana” desinler ama hiçbir şekilde yalan söylemesinler. Yeni nesil her şeyin farkında ve böyle yaptıkça gülüyorlar sizlere…

Sünnet öncesi hazırlıkta doktor görüşmesi mutlaka yapılmalıdır. Doktor da çocukla birebir görüşülmeli, göz ve gerekirse el teması kurmalıdır.

Cerrahi mi, lazer mi?

Sünnet ameliyatında teknik klasik cerrahi olmalı. Mümkünse bu işi bir çocuk cerrahı ya da çocuk üroloğu gerçekleştirmelidir. Biz normal klasik sünneti öneriyoruz. Aletle yapılanı, lazer kullanılan sünnetleri önermiyoruz. Herhangi bir sorun çıktığında geri dönüşü olmayan işlemler bunlar. Bu bağlamda bizim için klasik metot her zaman en güvenilir olandır.

Sünnet sonrası dikkat edilmesi gerekenler

Sünnet günübirlik bir cerrahi işlemdir. Çocuk sabah ameliyata girer ve öğleden sonra taburcu olur. Taburcu olurken de doktorun talimatlarını çok iyi dinlemek ve not etmek gerekir. Sünnet sonrasında en çok karşılaşılan kanama ve mikrop kapmadır. Çocuğun aşırı hareket etmesi ya da önceden tespit edilmemiş bir kan hastalığı veya o bölgeye direk vurma gibi travmalarda kanama olabilir. Böyle bir durumda hemen doktorla bağlantı kurmak gerekir. Kanamaya bağlı şişliğin oluşmaması gerekir ki doktor gereken müdahaleyi yapsın ve yara iyileşmesi bozulmasın. Doktorun söyledikleri uygulandığı sürece mikrop kapma olmaz.

Yenidoğan sünnetinin avantajları nelerdir?

18 aylıktan önceki sünnetlerde ilk 30 günlük döneme yeni doğan dönemi denir. Yenidoğan sünnetinin üç önemli avantajı bulunuyor.

– Bebeğe anestezi verilmiyor.

– Çan yöntemi ile yapıldığından kesme-dikme olmaması için ve yeni doğan bebekte yara iyileşmesi daha hızlı daha estetik görünüyor.

– Bebek hiçbir şey hatırlamıyor; hiçbir şekilde psikolojik problem yaratmıyor.

Yenidoğan sünnetinin ideal zamanı nedir?

Bebeğin 5-21 günlük olduğu dönem. Doğar doğmaz değil. Çünkü bebek ödemle doğar. Ödemi vücudundan atıp, derisinin normal haline dönmesi lazım.

İkincisi; bebek bir anomaliye sahip olabilir. Özellikle boşaltımla ilgili anomaliler doğumdan birkaç gün sonra ortaya çıkabilir. Bu yüzden tam sağlıklı olduğunun anlaşılması için 5 gün geçmesinde yarar var.

Üçüncüsü ise; anne bebeği tanımalı ve bebek çevre ile uyumunu sağlamalı. Anne bebeğinin neye ağladığını, ne zaman mutlu ya da mutsuz olduğunu az çok anlamalı ki başka nedenlerden kaynaklı ağlamaların sünnetten olduğunu düşünmesin.

Hangi durumlarda yeni doğan sünneti yapılamaz

Üç durumda yeni doğan sünneti yapılmaz;

Birincisi; 2500 gramın altındaki bebeklerin biraz daha büyümesini beklemek gerekir.

İkincisi; doğuştan kan hastalığı olabilir. Kanama, pıhtılaşma zamanlarına baktırmak gerekir.

Üçüncüsü; bebek bir çocuk cerrahi ya da uzman çocuk doktoru tarafından muayene edilmeli ki ileride sünnet derisini kullanmayı gerektirecek bir anomali varsa yeni doğan döneminde sünnet yapılmaması gerektiği bilinebilsin.