Rus ekonomi ve enerji uzmanları, Moskova’nın Güney Akım veya onun yerini doldurmak için ortaya atılan Türk Akımı projeleri için mevcut durumda yeteri kadar güçlü bir ekonomiye sahip olmadığını belirtti.
St. Petersburg Devlet Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Görevlisi Tatiana Romanova, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Rusya doğalgaz boru hattı inşa edecek kadar nakite sahip değil, AB veya AB üyesi ülkeler tarafından finansal olarak desteklenmediği sürece de yeni bir proje yapılamaz” dedi.
Romanova, düşen petrol ve doğalgaz fiyatlarının kötüye gidişatı perçinlediğini belirterek, “Güney Akım gibi eski bir proje için Bulgaristan’a güven kalmadı. O bir yana, aslına bakarsanız şu anki koşullar ve fiyatlara baktığımızda Türk Akımı’nın durdurulması da masraf çıkarmayacağı için Gazprom için bulunmaz bir nimet. Rusya’nın bundan sonra Kuzey Akım-2 projesine ve Ukrayna’nın doğalgaz taşıma sistemini yenilemeye daha fazla önem vereceğini düşünüyorum” diye konuştu.
“Öncelikleri başkanlık seçimleri”
Rusya Ulusal Araştırma Üniversitesi Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler Fakültesi Öğretim Görevlisi Yuval Weber de Rusya’nın ekonomik zorluklarla karşı karşıya kaldığını ve 2018’de gerçekleşecek başkanlık seçimlerinden önce sermaye yoğun bir enerji projesinde yer alma ihtimalinin çok düşük olduğunu belirtti.
Türk Akımı yerine yeniden Güney Akım projesinin gündeme getirilmesi çabalarıyla ilgili de Weber, “Böyle bir olasılık Rusya için iyi olmaz. Çünkü Rusya şu anki koşullarda harcama yaparken -en azından başkanlık seçimlerine kadar- iç pazar ve çıkar gruplarına öncelik verecek. Rusya’nın enerji sektörüne uygulanan yaptırımlar da Batılı şirketlerin Güney Akım gibi bir Rus projesinde yer almasına engel oluyor. Ayrıca, piyasada kronik hale gelen düşük enerji fiyatlarının yatırıma teşvik etmemesi, Rusya’daki kurumsal aktörlerin uluslararası pazarlardan yeterli miktarda para ödünç almasına engel oluyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Eski proje canlanmaz”
Aynı üniversitenin Ekonomi Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi Dimitri Balkunets ise “Bulgarlar, AB karşısında Güney Akım’ı yeterince savunamadı ve proje iptal oldu. Projenin tekrar canlanıp gündeme gelmesini beklemiyorum” dedi.
Balkunets, süregelen Türkiye-Rusya krizi nedeniyle Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinin gerçekleşmeme olasılığına da değinerek, “Türk Akımı iptal edilmiş veya ertelenmiş olabilir. Bence, Türkiye alternatif olarak Karadeniz’de bir sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) terminali kurabilir. Bu politik riskleri ortadan kaldırmanın yanı sıra tek bir ülkeye olan bağımlılığı da azaltacaktır” ifadelerini kullandı.