İznik’te 2’nci yüzyıla ait lahitlerin bulunduğu zeytinlik bölgede, arkeolojik kazılara başlanması için İznik Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen kamulaştırma davasının tamamlanması bekleniyor. 

Güvenlik güçleri, bu süreçte olası kaçak kazılara göz açtırmamak amacıyla bölgeyi güvenlik kordonuna aldı.

“Lahitler İ.S. 2’nci yüzyıla ait”

İznik Müze Müdürü Hasan Kalsen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hisardere Mahallesi Bayırdibi mevkisinde yer alan ve tapuda 29 parselde kayıtlı zeytinliğin, Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 16 Kasım 1992 tarih ve 2811 sayılı kararıyla “Bayırdibi Mevki Buluntu Alanı 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı” olarak tescil edildiğini söyledi. 

Kalsen, kaçak kazılar sonucu tespit edilen lahitlerin ortaya çıkarılması için 2015 ve 2016’da İznik Müze Müdürlüğünce iki kurtarma kazısı yapıldığını hatırlatarak, “Yapılan kurtarma kazılarında 2015 yılında sidamara tipi (sütunlu) 2016 yılında da yazıtlı olmak üzere iki lahdin müzeye nakli sağlandı. Stil özelliklerinin değerlendirilmesi sonucu lahitlerin, İ.S. 2’nci yüzyıla ait olduğu belirlendi.” dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün izniyle bu alanda geçen yıl İznik Müze Müdürlüğü başkanlığında Dokuz Eylül Üniversitesinden Doç. Dr. Aygün Ekin Meriç’in bilimsel danışmanlığındaki ekiple bilimsel arkeolojik kazı ve sondaj yapılması planlandığını aktaran Kalsen, ancak kamulaştırmaya yönelik dava süreci devam ettiği için arkeolojik kazılara başlanamadığını ifade etti.

İznik Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen kamulaştırma davası tamamlandıktan sonra bu yıl alanda bilimsel arkeolojik kazı ve sondaj kazısı yapılmasını planladıklarını vurgulayan Kalsen, “Bakanlığımız, Kültür Varlıklarını ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Bursa Büyükşehir Belediyesi arasında imzalanan protokol çerçevesinde kazı çalışmalarının giderleri Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından karşılanacaktır.” diye konuştu.  

“Ekipler, burayı güvenlik kordonuna aldı”

İznik Belediye Başkan Vekili Ahmet Yıldırım da ilçe merkezine 5 kilometre uzaktaki Hisardere Mahallesi Bayırdibi mevkisindeki zeytinlikte 2 mermer lahdin çıkarıldığını ve bunların müzede sergilendiğini belirtti.

Yıldırım, bu alanla ilgili kamulaştırma sürecinin devam ettiğini dile getirerek, şunları kaydetti:

“Halihazırda bu süreç bitmedi. Lahitlerin çıkarıldığı alan kaçak kazıları önlemek için 24 saat polis ve jandarma ekipleri tarafından kontrol edilmektedir. Ekipler, burayı güvenlik kordonuna aldı. İleriki dönemlerde bu alanda kazılar devam edecek ancak şu anda kamulaştırma yapılmadığı için polis ve jandarma tarafından nöbet tutuluyor. Bölge güvenlik kordonuna alınmış ve kontroller devam etmektedir. Buranın güvenliği jandarma ve polis ekipleri tarafından 24 saat kontrol altında tutuluyor.”

“Ölüler şehri”nde bulunan lahitler

İlçeye bağlı Hisardere Mahallesi Bayırdibi mevkisinde Hatice Sürek’e ait zeytinlikte Kasım 2015’te Roma dönemine ait olduğu belirtilen mermer lahit bulunmuştu. “Kraliçe mezarı” olabileceği değerlendirilen, yaklaşık 7 ton ağırlığındaki lahdin şu ana kadar İznik’te başka bir örneğinin çıkmadığı belirtilmişti.

İki tarafında “lotus çiçeği”ne sarılı Eros kabartması yer alan bu görkemli lahdin 10 metre doğusundaki bir zeytinlikte de Eylül 2016’da bir lahde daha rastlanmıştı. Bunun, Hatice Sürek’e ait zeytinlikte daha önce bulunan lahde büyük ölçüde benzediği açıklanmıştı. 

İki lahit, İznik Müze Müdürlüğü ekiplerince yapılan kurtarma kazılarının ardından bulundukları yerden çıkarılarak İznik Müzesine götürülmüştü.