Riyad, Tahran’ı Arap ülkelerinin iç işlerine karışmaya son vermesini istedi. Bu arada Türkiye taraflara” diplomasiye dönün’ çağrısı yaptı.
Bölgede ‘mezhep savaşının’ kıyısına gelen İran ile Suudi Arabistan arasında kriz devam ederken, Riyad’dan ‘barış şartı’ önerisi geldi.
Önceki gün bir basın toplantısı düzenleyen Suudi Arabistan’ın BM Daimi Temsilcisi Abdullah el-Muallimi, İran’ı Arap ülkelerinin iç işlerine karışmakla suçladı. Abdullah Muallimi, ‘İran eğer bölge ülkelerinin iç işlerine karışmaya son verirse biz de Tahran’la ilişkilerimizi yeniden normalleştiririz. Biz İran’a düşman olarak doğmadık’ dedi.
İRAN’A KINAMA
Bu arada BM Güvenlik Konseyi, Suudi Arabistan’ın Tahran Büyükelçiliğine ve Meşhed Başkonsolosluğuna yönelik saldırılar nedeniyle İran’ı kınadı. Saldırılardan dolayı ‘derin endişe duyulduğu’ belirtilen ararda, Tahran’dan uluslararası hukukun gereği olarak diplomatik temsilciliklerin güvenliğini sağlaması istendi.
DİPLOMASİ VE MÜZAKERE’
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de, Danimarka Dışişleri Bakanı Kristian Jensen ile görüşmesi öncesinde Tahran-Riyad gerilimine ilişkin açıklamalarda bulundu. Suudi Arabistan’ın, Tahran’la ilişkilerini keserek bir din adamını idam etmesinin suçunu gizleyemeyeceğini ifade eden Ruhani, diyalog kapısını da açık bıraktı. İran cumhurbaşkanı, ‘Ülkeler arasındaki sorunların çözümünde en iyi olun diplomasi ve müzakere olduğuna inanıyoruz. Bölge ülkeleri terörizm tehdidini ancak birlik olarak ortadan kaldırabilir’dedi.
TÜRKİYE’DEN ÇAĞRI
Dışişleri Bakanlığı tarafından İran-Suudi Arabistan arasında yaşanan idam gerilimiyle ilgili olarak yapılan açıklamada, Suudi Arabistan misyonlarına yönelik saldırıların kabul edilemez olduğu denildi. Açıklamada, ‘Türkiye, iki ülke arasındaki gerginliğin bölge güvenliği, istikrarı ve barışı üzerinde olumsuz yansımalara sebebiyet vermemesini ve bir an önce tehdit dilinin bırakılarak diplomasi diline dönülmesi ve teenni ile hareket edilmesini istemektedir. Diplomatik ve Konsolosluk İlişkileri Hakkındaki Viyana Sözleşmeleri uyarınca diplomatik ve konsolosluk misyon binaları tam dokunulmazlık hakkına sahip olup, kabul eden devlet bu misyonların güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu bakımdan, Tahran ve Meşhed’deki Suudi Arabistan misyonlarına yönelik saldırılar kabul edilemez’ dendi.
BİR DARBE DE KUVEYT’TEN
Öte yandan Basra Körfezi’ne kıyısı olan ülkelerden Kuveyt de, İran’daki büyükelçisini geri çağırma kararı aldı. Devlet ajansı, kararın Suudi Arabistan’nın Şii din adamı Nimr El-Nemr’i idam etmesinin ardından İran’da elçiliklere yönelik saldırılar sonrası alındığını duyurdu.
İran’da bulunan Suudi Arabistan büyükelçilik ve konsolosluğunun basılmasının ardından Bahreyn ve Sudan da bu ülkeyle diplomatik ilişkilerini kestiğini duyurmuştu. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ise, Tahran’la ilişkilerini maslahatgüzar düzeyine indirgemişti.