Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği (TÜKETBİR) Başkanı Bülent Tunç, yaklaşık iki yıldır canlı hayvan ithalatı konusunda izin istemelerine rağmen bu izni alamadıklarını ve besilik hayvanların iç talebi karşılayamaz hale geldiğini söyledi.

Hayvancılık Genel Müdürlüğü’nün yurtdışından damızlık boğa getirme projesi olduğunu ancak bunun da iki yıldır hayata geçirilemediğini belirten Tunç, üreticinin elinde ahıra koyacak genç hayvan olmadığını ve bu durumun da ette fiyat artışını beraberinde getirdiğini vurguladı.

Türkiye’nin şu anda 13 milyona yakın büyükbaş, 40 milyona yakın da küçükbaş hayvan varlığı olduğunu ve ülke genelinde çoğunlukla kırmızı et olarak sığır etinin tüketildiğini kaydeden Tunç, ”Üreticinin elinde besilik hayvan kalmadı. Arzla talep arasındaki makas açıldığı için dana etinin karkas kilogramı 26 liraya kadar yükseldi. Markette kıymanın kilogramı 40, kuşbaşının kilogramı ise 50-55 liraya yükseldi. Lüks semtlerdeki kasaplarda ise etin kilogramı 90-100 lirayı buluyor. Bu fiyatlar kırmızı et için bir rekordur” dedi.

300 BİN TON AÇIK VAR

Besicilik tarihinde kırmızı ette hiç bir zaman bu rakamlara ulaşılamadığının altını çizen Tunç, ”Geçen yıl fiyatların en çok yükseldiği haziran-temmuz döneminde kırmızı etin karkas kilogramı 19 lira civarındayken aradan geçen bir yıllık zaman içinde 7 lira gibi çok yüksek bir fark oluştu. Bu üreticilerin de çok istemediği bir sonuç” diye konuştu. Tunç, fiyatların çok fazla yükselmesinin veya düşmesinin üreticileri ciddi anlamda olumsuz etkilediğini ifade etti. Tunç, Türkiye’nin yıllık yaklaşık 1 milyon 200 bin ton kırmızı et ihtiyacı olduğunu dile getirerek, yıllık üretimin ise 900 bin ton civarında kaldığını vurguladı. Bülent Tunç, ihtiyacın tam olarak karşılanamadığını ve her yıl 300 bin ton civarında bir açık oluştuğunu söyledi.

GÜNÜBİRLİK ÇÖZÜM

Türkiye Et ve Süt Kurumu’nun fiyat artışlarının önüne geçmek için et ithal etme kararı aldığını ve ihale yaptığını hatırlatan Tunç, et ithalatının günübirlik çözüm olacağını, uzun vadede yine besicinin ve vatandaşların kırmızı et konusunda sıkıntı yaşayacağını belirtti. Büyükbaş hayvanın doğumundan sonra kesilebilmesi için 30 ay beklemesi gerektiğine dikkat çeken Tunç, ülkedeki kırmızı et sorununun çözümü için bir an önce besicilerin şartlarına uygun canlı hayvan ithalatına izin verilmesi gerektiğini kaydetti.

İTHALATTA VERGİ KALKSIN

Tunç, canlı hayvan ithalatında yüzde 15 gümrük vergisi uygulandığını belirterek, izin verilmiş olsa bile yut dışından hayvan getirmenin cazibesi olmadığını ve yüzde 15’lik verginin kırmızı ete yüzde 30 olarak yansıdığını söyledi. İthalata vergi kaldırılarak izin verilmesi gerektiğine, aksi taktirde gelecekte daha büyük sıkıntıların yaşanabileceğine dikkat çeken Tunç, yapılacak et ithalatının fiyatları 2-3 lira geriye çekebileceğini ancak uzun vadede fiyatların yeniden yükseleceğini belirtti.

FİYATLAR UCUZLAR

Tunç, Türkiye’de bazı dönemlerde et fiyatlarının çok aşağılara düştüğüne bazı dönemlerde ise tavan yaptığına işaret ederek, bu nedenle planlı, sözleşmeli üretim yapılması gerektiğini dile getirdi. Besicinin hangi dönemde ne kadar et üretimi yapması gerektiğini bilmediğine vurgu yapan Tunç, ‘Haftalık, aylık üretim planlaması yapılmadığı için piyasanın ne kadar talebi olduğu bilinemiyor. Üretici rastgele kesim yaptırıyor. Bu da hem arz talep hem de fiyat dengesizliğine neden oluyor. Üretim ve kesim planlı bir şekilde yapılırsa hem piyasa rahatlar insanlar ete kolay ve ucuz ulaşır hem de besici zarar etmez” dedi.