TBMM Kadın Erkek Fırsat Komisyonu bünyesinde faaliyet gösteren Kırsal Alanda Kadının Güçlendirilmesine İlişkin Alt Komisyona SGK’dan yapılan sunuma göre, işsizlik oranının yüksekliği, işgücünün eğitim seviyesinin düşüklüğü, genç emeklilik, sosyal güvenlik bilgisi ve bilincinin yetersizliği, gelir dağılımındaki adaletsizlik ve yoksulluk ile ortalama işletme ölçeğinin küçük olmasının, Türkiye’de kayıt dışı istihdamın nedenleri arasında yer alıyor.

 

Kayıt dışı istihdam, çalışanlar açısından kıdem ve ihbar tazminatlarından, sağlık ve analık yardımlarından, iş göremezlik ödeneklerinden, ölüm, maluliyet ve yaşlılık aylıklarından mahrum kalma sonucunu doğururken, işverenler açısından da haksız rekabetin ortaya çıkması, hibe, kredi ve desteklerden yoksun kalma, verimlilik ve motivasyonun azalması ile iş kazası ve ağır yaptırımlarla karşılaşma gibi sorunlara neden oluyor.

 

2002 ila 2016 yılı şubat ayı arasındaki verilere bakıldığında ise genel kayıt dışı istihdamın azaldığı görülüyor. Buna göre, 2002 yılında yüzde 52,14 olan bu oran, 2016 yılı şubat ayı itibarıyla yüzde 32,13’e geriledi. Tarım sektöründeki kayıt dışı istihdam oranı ise yüzde 90,14’ten yüzde 81,3’e düştü.

 

Ülke genelinde çalışan nüfus dikkate alındığında, 2016 yılı şubat ayında erkeklerde yüzde 27,59 olan kayıt dışı istihdam oranı, kadınlarda ise yüzde 42,55 olarak gerçekleşti. Tarım sektöründeki kayıt dışı istihdam oranlarına bakıldığında ise erkeklerde yüzde 70,84 olarak tespit edilen bu oran, kadınlarda yüzde 94,60’ı buldu.

 

Yaş gruplarına göre bakıldığında ise genel kayıt dışı istihdam oranı en çok 15-19 yaşları arasındakiler ile 60 ve üzerindeki yaş gruplarında gözlendi.

 

Eğitim düzeyi ile kayıt dışı istihdam arasındaki ilişkiye de dikkat çekilen sunuma göre, yüksekokul ve fakülte mezunlarında kayıt dışı istihdam en düşük seviyede gerçekleşirken, okuma yazma bilmeyenler ile okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyenlerin ise en fazla kayıt dışı istihdam edilen kesim olduğu görüldü.