TAHA TÜTÜNCÜ

Yaşanan ekonomik kriz nedeniyle Türk Lirası’nın alım gücü büyük oranda eridi.

En büyük banknot 200 TL’nin bile artık hükmü yok. Halk arasında, 500 ve 1000 lira gibi yeni banknotların piyasaya sürüleceği konuşuluyor.

1 Ocak 2009 tarihinde piyasaya sürüldüğünde vatandaşın cebinde taşımaktan çekindiği 200 lira, bugün temel ihtiyaçları dahi karşılayamaz hale geldi.

16 yıl öncesi ile yapılan kıyaslamalar dramatik erimeyi gözler önüne seriyor.

DİKKAT ÇEKEN RAKAMLAR

Uygun fiyatlarla satış yapan zincir marketlerde yapılan alışverişlerde; 2009 yılında 200 TL ile 333 adet ekmek alınabilirken, bugün yalnızca 16 ekmek alınabiliyor.

Aynı şekilde, o yıllarda bu parayla 1333 adet yumurta alabilen vatandaşlar, günümüzde 40 adet yumurtayı ancak alışveriş filesine koyabiliyor.

Yine 2009’da 200 lira ile 160 kilogram yoğurt, 31 kilogram beyaz peynir, 22 kilogram kaşar peyniri veya 160 litre süt alınabilirken; bugün bu miktarlar sırasıyla 5 kilogram yoğurt, 1,3 kilogram beyaz peynir, 700 gram kaşar peyniri veya 7 litre süt ile sınırlı kalıyor.

BİR POŞETİ ZOR DOLDURUYOR

Temel gıda ürünlerinde çarpıcı bir tablo ortaya çıkıyor.

2009’da 200 TL ile 200 kilogram un alınabilirken, günümüzde bu miktar 11 kilograma kadar düştü.

Söz konusu dönemde 200 TL’nin alım gücü; ayçiçek yağında 80 litreden 3 litreye, patateste 308 kilogramdan 17 kilograma, soğanda 400 kilogramdan 12 kilograma, sarımsakta 50 kilogramdan 1 kilograma, ithal muzda 77 kilogramdan 2,5 kilograma, mandalinada 45 kilogramdan 5 kilograma geriledi.

 

ESKİDEN 94 EURO ALINIRKEN ŞİMDİ 5 EURO ALINABİLİYOR

Yatırım araçları ile kıyaslandığında 200 TL’nin 16 yıllık değer kaybı daha çarpıcı bir şekilde karşımıza çıkıyor. 2009’da gramı 41 lira olan altından 200 lira ile bir yarım ve bir çeyrek altın alınabilirken, bugün 200 lira ‘çeyrek gram altın’ alımına bile yetersiz kalıyor.

Yine 15 yıl önce 200 lira ile 131 dolar veya 94 Euro alınabiliyorken, günümüzde ancak 6 dolar veya 5 Euro’ya sahip olunabiliyor.

Tüm bu veriler, vatandaşların geçim sıkıntısını ve paranın alım gücündeki erimeyi açıkça ortaya koyuyor. 500 ve 1000 TL’lik banknotların piyasaya sürülüp sürülmeyeceği belirsizliğini korurken, 200 liranın günlük ihtiyaçlar karşısındaki yetersizliği, ekonomik krizin halk üzerindeki etkisini daha da belirgin hale getiriyor.