İsviçre’nin lozan kentinde 8 gündür süren İran’ın nükleer programıyla ilgili müzakerelerde uzlaşma sağlandı. Bu uzlaşma  30 Haziran’a kadar varılması hedeflenenen nihai anlaşmanın temelini oluşturacak. 

Buna karşılık uranyumu zenginleştirme kapasitesini azaltması karşılığınıda İran’a uygulanan ambargo aşama aşama kaldırılacak. Ancak Tahran uzlaşmada yer alan maddeliri uygulamazsa, ambargo devam edecek. 

‘İKNA OLDUM’

ABD Başkanı Barack Obama uzlaşmanın ardından kameraların karşısına geçti. Uzun bir aradan sonra İran televizyonları da ilk kez bir ABD başkanının açıklamalarını canlı olarak verdi. Obama, ‘Varılan bu uzlaşma çerçevesinin nihai bir kapsamlı anlaşmayla sonuçlanacağı konusunda ikna oldum. Bu anlaşma ülkemizi  ve müttefiklerimizin güvenliğini  artıracak. Dünya daha güvenli bir yer olacak. Anlaşmanın uygulanması yakından takip edilecek. Eğer İran bizi aldatırsa bu hemen fark edilecek’ dedi.

TÜRKİYE’YE TEŞEKKÜR

İranla yürütülen müzakerelerde başrolde yer alan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ise açıklamasında Türkiye’ye de teşekkür etti.  Ama son birkaç yıldır  birçok ülke bu müzakerelere ev sahipliği yaptı. Bu ülkeler arasında Avusturya da var. Avusturya Viyana’da çok uzun bir süre heyetleri ağırladı. Ve tabi ki Türkiye, Rusya. Kazakistan, Irak ve ülkem ABD’ye de teşekkür etmek istiyorum’diye konuştu. 

İRAN’DA BAYRAM

Lozan’ da zorlu geçen müzakerelerde ‘uzlaşıya varıldı’ açıklaması, İranlıları sokağa döktü. Haberi alan halk sokaklara dökülerek, kutlamalar yaptı. İran bayraklarını taşıyan Tahranlılar araçlarıyla caddelerde tur attı. Kimileri ise halay çekti. Sokağa dökülen İranlılar Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Dışişleri Bakanı Cevat Zarif yanlısı sloganlar attı. 

Lozan’da müzakereleri İran adına yürüten Dışişleri Bakanı Cevat Zarif ise Tahran’a dönüşünde kahramanlar gibi karşılandı. Vatandaşlarının alkış ve tezahüratlarla eşlik ettiği Zarif’in içinde bulunduğu aracın kalabalıktan ilerleyemediği görüldü. İran bayrakları taşıyan vatandaşlar, Zarif’e sevgi gösterilerinde bulundu.

 

İSRAİL’DEN SERT TEPKİ

İran’ı sürekli olarak nükleer silah üretmekle itham eden ‘Bibi’ lakaplı İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise varılan uzlaşıya sert tepki gösterdi. 

Acil olarak  ABD Başkanı Barack Obama ile  telefonda görüşen Netanyahu, ‘Söz konusu çerçeve anlaşma İsrail’in varlığını tehdit ediyor, korkunç bir savaş çıkması riskini artırıyor’ dedi.  Uzlaşının parametrelerine kesinlikle karşı olduğunu dile getiren Netanyahu, anlaşmanın bu haliyle İran’ın nükleer silaha giden yolunu tıkadığını değil, aksine açtığını savundu. Bibi, ‘daha iyi bir anlaşma sağlanması için’ uluslararası topluma baskıyı artırma çağrısı yapmayı da ihmal etmedi.

S. ARABİSTAN’DAN DESTEK 

Suudi Arabistan Kralı Selman, İran’ın nükleer programı konusunda  Lozan’da varılan uzlaşmanın ardından ABD Başkanı Barack Obama ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Suudi kralı Selman, nihai bağlayıcı anlaşmanın hem bölgenin hem de dünyanın güven ve istikrarını güçlendireceğine inandığını kaydetti. Suudi Arabistan, İran’ın nükleer silah elde etmemesini garanti altına alacak bir anlaşmaya daha önce de açık destek vermişti.