İran’da beş gündür süren hükümet karşıtı protestolarda hayatını kaybedenlerin sayısı 12’ye yükseldi. Ülkenin kuzeydoğusundaki Meşhed kentinde, 28 Aralık’ta başlayan hükümet karşıtı eylemler devam ediyor. Sokağa dökülen binlerce kişi, yoksulluk ve işsizliği protesto ediyor. İran devlet televizyonu tarafından yapılan açıklamada, dün gece protestolarda 10 kişinin hayatını kaybettiği ve ölü sayısının 12’ye yükseltildiği bildirildi.

ASKERİ ÜSSÜ ELE GEÇİRMEYE ÇALIŞTILAR

Güvenlik güçlerinin, polis merkezleri ve askeri üsleri ele geçirmeye çalışan ‘silahlı protestocuları’ püskürttüğü belirtildi.

EN AZ 377 KİŞİ GÖZALTINDA

Gösteriler sırasında Tahran’da 200, Erak kentinde 100, İsfahan’da 60, Batı Azerbaycan Eyaletinde 10 ve Rebatkerim ilçesinde 7 kişi olmak üzere ülke genelinde 377 kişinin gözaltına alındığı duyuruldu.

Meşhed kentinde perşembe günü herhangi bir siyasi partinin çağrısı olmadan toplanan bir grup, ülkedeki ekonomik şartları protesto etmek amacıyla gösteriler düzenlemeye başlamıştı. Gösteriler, rejim muhalifi protestolara dönüşerek birçok kente yayılmıştı.

RUHANİ POSTERLERİ İNDİRİLİYOR

Türkiye sınırına yakın konumdaki Urumiye’de akşam sokağa çıkanlar rejim aleyhtarı sloganlar attı. Sosyal medyaya yansıyan çarpıcı bir görüntüde ise, ruhani lider Ayetullah Hamaney’in posteri indiriliyor.

İsfahan yakınlarında da polisin göstericilere ateş açtığı, çıkan çatışmalarda bazı araçların ateşe verildiği bildiriliyor.

“POLİS, GİT VE HIRSIZLARI YAKALA”

Nurabad ve Takestan gibi şehirlerin sokaklarında da alevler yükseldi. Sosyal medyada paylaşılan video kayıtlarından birinde ise, gözaltına alınan bir protestocu polislere “Polis, git ve hırsızları yakala” diye bağırıyor.

RUHANİ: İRANLILAR, HÜKÜMETİ PROTESTO ETMEKTE ÖZGÜRDÜR

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, “İranlılar, İran hükümetini protesto etmek ve eleştirmekte özgürdürler. Protestolar, İslam Cumhuriyeti’ndeki durumun iyileşmesine yol açacak bir şekilde yapılmalı. Şiddet ve kamusal alanlara zarar vermek eleştiri değildir. Ama eleştiri ve protestoların ülkenin ve halkın durumunu iyileştirmesi için çaba harcamalıyız. Hükümet vandallık yapan ve çevreye zarar veren gruplara tolerans göstermeyecektir” ifadelerini kullandı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın açıklamalarına karşılık Ruhani, “İranlılara terörist diyen bir kişinin İranlılar hakkında açıklama yapma hakkı yok” diye konuştu.

SOSYAL MEDYA YASAKLARI DÜNYA GÜNDEMİNDE

İran’da sosyal medya kullanıcıları protesto fotoğrafları ve videoları paylaşarak gösterilerin devamı için çağrılar yapmaya devam ediyor.

Twitter’da #IranProtests (#İranProtestoEdiyor) etiketiyle binlerce mesaj paylaşılmış durumda. Farsça #ÜlkeGenelindeProtesto etiketi de en çok kullanılan etiketler arasında.

Hükümeti destekleyen sosyal medya kullanıcıları da Twitter’da aktif. Çok sayıda kullanıcı, ekonomik sıkıntılar nedeniyle başlayan protestoların ‘İran’ın düşmanları’ tarafından kullanıldığını savunuyor.

Hükümete yakın Tasnim haber ajansı, #ÜlkeGenelindeProtesto etiketiyle paylaşılan Twitter mesajlarının yüzde 27’sinin Suudi Arabistan’dan atıldığını öne sürüyor.

Hükümet ise sosyal medyaya erişim engellerini genişletiyor. Twitter ve Facebook’a erişimin sadece yetkili (proxy) sunucularla mümkün olduğu ülkede, protestoların başlamasından bu yana mesajlaşma uygulaması Telegram ve Instagram’a da erişim sınırlandırıldı.

İçişleri Bakan yardımcısı Esmail Cabbarzade, “Telegram ve Instagram’a erişim geçici olarak sınırlandırıldı. Kamu düzeni tehlikeye girdiğinde hükümetin sosyal medyaya geçici erişim engeli getirmesi doğaldır” dedi.

BASIN PROTESTOLARA NE KADAR YER VERİYOR?

BBC İzleme Servisi, İran televizyon ve gazetelerinin protestoların ilk gününde gösterileri haber yapmadığını, dördüncü gün eylemlerin haber bültenlerine girmeye başladığını aktarıyor.

IRINN ve IRTV1 kanalları dün bültenlerini protestolarla dair haberlerle açarken, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin göstericilere yönelik çağrılarına da geniş yer verdi. Hükümete yakın IRINN televizyon kanalı, Batılı ülkeleri protestolara destek vererek ülkeyi karıştırmaya çalışmakla suçladı.

IRTV2 televizyon kanalı ise göstericileri ‘bir avuç fırsatçı’ olarak niteledi. Devlet televizyonu IRIB’in gerçekleştirdiği sokak röportajlarında ise Tahran’da konuşulan yaklaşık 10 kişinin tamamı protestoculara tepki gösteriyordu.

IRIB’de yer alan bir diğer haberde ise ‘Sosyal medyanın tehlikeleri’ üzerinde duruluyor ve özellikle Telegram uygulamasındaki bazı hesapların şiddet çağrıları yaptığı iddia ediliyordu.