Uzmanlar, İran’a uygulanan yaptırımların kaldırılmasının Türkiye’nin enerji faturasını azaltıp ticaret dengesini güçlendireceğini belirterek, petroldeki aşağı yönlü seyrin yapılacak yeni fiyat görüşmelerinde avantaj sağlayacağını vurguladı. 

 

Merkezi İngiltere’de bulunan Orta Doğu Enstitüsü Enerji Uzmanı Nasır Tamimi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İran’ın petrol ihracatının artmasının mevcut düşük fiyatları daha da aşağı çekeceğini belirtti.

 

Tamimi, “İran’ın petrol piyasasına etkileri fiyatları daha da aşağı çekmenin yanı sıra 2017’ye kadar tekrar bir fiyat dengesinin oluşmasını da erteleyecektir. Ayrıca petrol fiyatlarının düşüşünden doğalgaz fiyatları da etkilenecektir ve orda da bir azalış söz konusu olacaktır. Her iki sektörde de fiyatların düşüşü ve üretim fazlası Türkiye’nin Rusya ve İran’la yapacağı fiyat görüşmelerinde elini güçlendirecektir. Daha önemlisi bu durum Türkiye için daha düşük enerji faturası ve daha güçlü ticaret dengesi anlamına geliyor” değerlendirmesinde bulundu.

 

“İran’ın önceliği ekonomisi”

 

Carnegie Ortadoğu Merkezi’nden uzman Renad Mansour da İran’ın önceliğinin ekonomi olacağını belirterek, salı günü İtalya ile yapılan 17 milyar avroluk anlaşmasının bunun bir işareti olduğunu söyledi. Mansour, Ruhani’nin AB pazarına yönelmek istediğini ve İran’ın Avrupa ülkeleri için meşru ortak olmak istediğini savundu.

 

Türkiye’nin de bölgesel pazarlardan yararlanmak istediğinin altını çizen Mansour, “Türkiye İran’daki pazarlara ve iş imkanlarına öncelikli olarak davet edildi” ifadesini kullandı.

 

“İran, yabancı şirketler için zordu”

 

Orta Asya Kafkasya Enstitüsü Uzmanı Gareth Jenkins de uluslararası yaptırımların kaldırılmasının İran’ın sadece enerji sektörüne değil aynı zamanda tüm ekonomisine büyük fayda sağlayacağını kaydetti.

 

Uluslararası enerji şirketlerinin İran’a yatırım yapmak için çeşitli fırsatlara sahip olacağının altını çizen Jenkins, “Ancak, zamanında İran’ın enerji sektörüne birçok yabancı yatırımcı girmişti ve İran’ın bu konuda çok da güzel hatıraları olduğu söylenemez. İran, yabancı yatırımcılar için kolay bir ülke değildi. Ama şu anda İran’ın öncelikli olarak yabancı yatırımcılara ihtiyacı var” diye konuştu.

 

Jenkins, yabancı yatırımcının gelmesinin zaman alacağını belirterek, “Yaptırımların kaldırılması Türkiye ile İran arasındaki ilişkiler için hem enerji hem de ekonomi alanında çok büyük fırsatları beraberinde getirecek. Belki var olan siyasi görüş ayrılıkları nedeniyle potansiyelin tamamı kullanılamayacaktır ama ilişkiler ve işbirliği artacaktır” değerlendirmesini yaptı.