Resmi temasları çerçevesinde Tahran’da bulunan İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond, dört yıl aradan sonra Londra ve Tahran’da eş zamanlı büyükelçiliklerin açılmasının ardından, İranlı mevkidaşı Muhammed Cevad Zarif’i ziyaret etti.

Baş başa yapılan görüşmenin ardından iki bakan, İran Dışişleri Bakanlığı binasında düzenlenen basın toplantısında, büyükelçiliklerin açılması ve iki ülke arasında sağlanması planlanan işbirlikleriyle ilgili açıklamalarda bulundular.

İran Dışişleri Bakanı Zarif, konuşmasında, karşılıklı büyükelçiliklerin açılmasını iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönemin başlangıcı olarak nitelendirdi.

“Bu İran ve İngiltere ilişkilerinde yeni bir başlangıçtır”

Zarif, “Her iki tarafın da maslahatgüzarları görevlerine başladı. Bu İran ve İngiltere ilişkilerinde yeni bir başlangıçtır” dedi.

Geçmişte iki ülke arasındaki ilişkilerin çok yönlü olduğunu ifade eden Zarif, sözlerine şöyle devam etti:

“Bugün biz de karşılıklı saygı ve yapıcı siyaset esasına dayalı olarak ilişkilerimizde yeni bir merhaleye girmiş bulunuyoruz. Görüşmeler yaptık. Geçtiğimiz iki yıl içerisinde nükleer müzakereler ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantılarında da dışişleri bakanları, yardımcıları ve cumhurbaşkanlığı seviyesinde görüşmeler olmuştu.”

Zarif, “Aramızda bazı konularda görüş ayrılıkları var. Bu farklı görüş ve bakış açıları için uygun yöntem karşılıklı görüşmeler ve işbirlikleridir” diye konuştu.

 Bazı konularda da ortak görüşe sahip olduklarını belirten Zarif, “Bazı ülkelerin geldiği siyasi merhalelerde katedilmesi gereken yollar konusunda ortak düşünceye sahibiz. Aynı zamanda aşırılık, ayrımcılık ve bu bölgede uyuşturucu üretimi ve kaçakçılığıyla mücadele konularında da ortak düşüncelerimiz var” ifadesini kullandı.

Zarif şunları söyledi:

“Yine iki ülkenin sahip olduğu imkanların değerlendirilmesi ve ekonomik alanda yapılacak işbirlikleri konusunda ortak düşüncelerimiz söz konusu. Ortak düşündüğümüz konularda işbirliği, ayrı düşündüğümüz konularda da görüşmeler yapacağız. Bölgemizdeki sorunların giderilmesi için daha çok görüşmeye ihtiyacımız var. İnsan hakları ve diğer konularda da görüşmeye hazırız. Gelecekte İran’ın Avrupa Birliği’yle ilişkileri çok önemli olacaktır. Bu birliğin önemli üyelerinden bir olan İngiltere’yle bu açıdan da ilişkilerimizi geliştirmeyi önemsiyoruz.”

Tahran’da ABD Büyükelçiliği açılacak mı?

Zarif, İngiltere gibi ABD’yle ilişkilerin iyileştirilmesi ve gelecekte Tahran’da ABD büyükelçiliğinin açılıp açılmamasıyla ilgili soruya, “Bizim İngiltere’yle öncelerden siyasi irtibatımız vardı. Bazı sorunlardan dolayı bu irtibat kesintiye uğradı. Bugün tekrar o irtibatı kuruyoruz. ABD’yle olan ilişkilerimiz ise İngiltere’den farklı. İran halkı ABD’nin siyaseti hakkında ciddi endişelere sahip. ABD, İran’la ilgili süregelen makul olmayan uygulamalarını değiştirmelidir” şeklinde cevap verdi.

İngiltere Dışişleri Bakanı Hammond da 2003 yılından bu yana İran’ı ilk ziyaret eden dışişleri bakanı olmaktan ve eş zamanlı olarak Londra ve Tahran’da elçiliklerin açılmasından duyduğu mutluluğu dile getirdi.

“Diyaloğu korumalıyız”

Nükleer müzakereler sırasında İran heyeti ve Dışişleri Bakanı Zarif’le gece yarılarına kadar görüşmeler yaptıklarını belirten Hammond, “İran stratejik bir bölgede bulunan önemli bir ülkedir. Aramızdaki diyaloğu korumalıyız. Açılan elçiliklerimiz bu konuda önemli rol üstleneceklerdir” dedi.

Büyükelçiliklerin açılmasının sembolik olmadığını ifade eden Hammond, elçiliklerin karşılıklı ilişkilerin kurulmasında kanal olduğunu söyledi.

Hammond sözlerine şöyle devam etti:

“Biz gelecek aylarda ekonomik ve ticari alanlarda iyi niyetli işbirlikleri kuracağımıza inanıyoruz. Gelecekte büyük fırsatlar önümüze gelecektir. Bazı alanlarda farklı görüşlerimiz var bunu biliyoruz. Diğer ülkelerle olduğu gibi, çok farklı düşündüğümüz konularda görüşmek istiyoruz. İran ve İngiltere’nin ortak menfaatleri için ortak analizlerde bulunabilir işbirliği yapabiliriz. İşbirliği sağlamak için bu yeni kanalı kullanmalıyız.” 

DAEŞ’le mücadele

Terörizmle mücadele ve bölgenin huzuru için işbirliğine vurgu yapan Hammond, “Suriye ve Irak’ta DAEŞ’le ve bölgede uyuşturucuyla mücadele edelim” şeklinde konuştu.

Hammond şunları kaydetti:

“Ben toplumların temaslarını çok önemsiyorum. İster parlamentolar, üniversiteler, tüccarlar, kültürel kuruluşlar veya isterse aileler arasında olsun. Bu yolla karşılıklı güveni yeniden sağlayabiliriz. Büyükelçiliklerin açılması bu temasları kolaylaştırmak için atılan ilk adımdır. İran bu bölgede büyük bir ülke. Genç nüfusa ve büyük bir ekonomiye sahip. Kısa sürede İran ekonomisinin hızlı bir şekilde ilerleyeceğini düşünüyorum. İran bölgede huzurun sağlanması için sorumluluk almalıdır.”

İngiltere Dışişleri Bakanı Hammond’un yarın da devam edecek resmi temasları kapsamında, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İran Meclis Başkanı Ali Laricani ve Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani’yle de bir araya gelmesi bekleniyor.

4 yıldan bu yana kapalı olan iki ülke elçilikleri bugün Tahran ve Londra’da eş zamanlı olarak açılmıştı.