Teklif, “temel kanun” olarak iki bölüm halinde görüşülecek.
Görüşmeler başlamadan önce yerinden söz alan CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, teklifin gündeme alınmaksızın aykırılık yönünden yeniden değerlendirilmek üzere Anayasa Komisyonuna iade edilmesini istedi.
TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın, teklifin, Anayasa Komisyonunun İçtüzüğe uygun olarak görüşüldüğünü belirterek, teklifi görüşmemek gibi bir durumun söz konusu olamayacağını söyledi.
Aydın, Anayasa’ya aykırılık önergesinin maddeler görüşülürken maddelerle ilgili verilebileceği kaydetti.
AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş, teklife geçmemek için bu tartışmaların açıldığını belirterek, “Bu, demokratik bir tekliftir. Meclisin daha verimli çalışmasını ve angarya işlerden kurtarmayı amaçlayan bir tekliftir.” dedi.
Anayasa’ya aykırılık ile ara verme ve tatilde komisyonların çalışmasıyla ilgili açılan iki usul tartışmasının ardından, TBMM Başkanvekili Aydın, teklifin tümü üzerindeki görüşmelere geçti.
AK Parti ve MHP tarafından hazırlanan ortak teklifin tümü üzerindeki görüşmelerde ilk sözü HDP Grubu adına Mardin Milletvekili Mithat Sancar aldı.
CHP Grup Başkanvekili Özel kürsüyü siyah bir örtüyle kapattı
CHP Grubu adına konuşma yapmak için kürsüye gelen CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, getirdiği çantadan siyah bir örtü çıkararak, kürsüye geçirdi. TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın, “Konuşmanın yapılacağı mikrofonu kapatmayalım, muhalefetin sesini kısmayalım.” dedi.
Kürsüden ayrıldıktan sonra bu siyah örtünün fiziken kaldırılacağını ifade eden Özel, yapılan İçtüzük değişikliğinin Meclis tarihinde, kürsüye “kara örtü, leke örttüğünü” savundu. Özel, CHP iktidarında, bu kısıtlamaları geri alan, muhalefetin denetim olanağını artıran teklife kendilerinin imza atacağını söyledi.
Özel’in konuşmasından sonra kavaslar kürsüdeki örtüyü kaldırdı.
MHP Grup Başkanvekili Akçay
MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, sataşma gerekçesiyle söz alarak MHP’nin anlaşılması için kırk fırın ekmek yenilmesi gerektiğini belirtti.
Yaptıklarının iktidar değil, sorumluluk refleksi olduğunu vurgulayan Akçay, CHP’nin adaleti sokakta ararken çıkmaz sokağa saplandığını kaydetti. Akçay, “Onun şizofrenik bir hırçınlığıyla MHP’ye saldırıyorsunuz. Bir pazarlığın olmadığını bin defa mı söylememiz gerekecek. 2002’de Anayasa’nın 76. maddesinde milletvekili seçilme yeterliliğine ilişkin düzenlemeyi iktidar partisiyle yaparken hangi pazarlık içindeydiniz?” diye sordu.
Akçay, attıkları imzanın arkasında olduklarını ifade ederek, “Siz bu hırçınlıkla nereye gidersiniz bilmiyorum.” dedi.
MHP İstanbul Milletvekili Celal Adan da MHP’nin, Türkiye’nin menfaatlerini gördüğü yerde yüreğini koyarak, mücadelesini sürdürdüğünü söyledi.
“Atatürk yaşasaydı, CHP’nin bugünkü tutumu karşısında partiyi kapatacağını” öne süren Adan, “Hepinizi kovalardı. MHP ile uğraşmayın, MHP Türk milletinin teminatıdır. İfadelerinizi bilinçli, akıllı kullanın. MHP’ye çatıyorsunuz, MHP üzerinden prim yapamazsınız.” diye konuştu.
AK Parti Grup Başkanvekili Elitaş
AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, TBMM Genel Kurulunda Meclis İçtüzük Değişikliği Teklifinin görüşmelerinde AK Parti Grubu adına söz aldı.
Elitaş, Genel Kurulda bugün yapılan görüşmelerin hiçbirinin teklifle ilgili olmadığını, hamasetten öteye gitmediğini belirtti.
Hangi maddede muhalefetin sesinin kesildiği sorusuna verilecek bir cevabın bulunmadığını kaydeden Elitaş, hakaret etmenin hiçbir zaman özgürlük olmadığını, demokrasinin önündeki en büyük engeli teşkil ettiğini vurguladı.
İçtüzük değişikliğiyle ilgili çeşitli zamanlarda çalışmalar yapıldığına işaret eden Elitaş, 2011’den bu yana teamül olarak usul tartışmalarının 3’er dakikalık olduğunu anımsatarak, “Fiili olarak, teamül haline gelmiş bir uygulamayı teklife eklemek nerede muhalefetin sesini kısmak oluyor?” diye sordu.
Elitaş, grup önerilerinin istismar edildiğini, 23. dönemde 200 küsur, ondan önceki dönemlerde 30, 50, 70 tane grup önerisi verildiğini, grup önerisinde, TBMM’yi kapatmak için yoklama istenildiğini kaydetti. 26. dönemde 321 grup önerisi konuştuklarını kaydeden Elitaş, “Sizin sözünüzü kısmıyoruz, konuyla ilgili konuşmanızı arzu ediyoruz. Atatürk sizin şu andaki halinizi görse partinizi kapatmak değil hepinizi falakaya yatırırdı. Bu eleştirilerden niye rahatsız oluyorsunuz.” şeklinde konuştu.
TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Şentop
Teklifin tümü üzerinde milletvekillerinin sorularını yanıtlayan TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı, AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop, İçtüzükte hakim olması gereken ilkenin; konjonktür olarak değiştirilebilecek nitelikte keyfi kurallar manzumesi yerine, TBMM’nin yasama ve denetim faaliyetlerini etkin, verimli, sağlıklı bir şekilde yürütebileceği bir çalışma düzenini ortaya koymak olduğunu söyledi.
Şentop, teklifle, teamüllere dayalı olarak yürütülen bazı konuların İçtüzükte kurala kavuşturulduğunu belirtti.
TBMM Başkanvekili Ayşe Nur Bahçekapılı da TBMM’de 17. dönemde 435; 18. dönemde 359; 20. dönemde 249; 21. dönemde 387; 22. dönemde 914; 23. dönemde 557; 24. dönemde 418; 26. dönemde 382 kanunun kabul edildiğini bildirdi.
İçtüzük değişikliğinde kanunun görüşülmesi sırasında görüşme sürelerinde bir değişiklik olmadığını anlatan Bahçekapılı, yapılan değişikliğin, kanuna geçmeden önceki aşamayı ilgilendirdiğini ifade etti.
Teklifin birinci bölümü üzerinde HDP Grubu adına söz alan Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, İçtüzük değişiklik teklifinin, Meclisin sözüne pranga vurduğunu, teklifin altında 4 partinin imzasının bulunmadığını, bu nedenle meşru olmadığını savundu.
MHP Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak, içtüzük değişiklik teklifinin, daha etkin, verimli, huzurlu ve şeffaf bir TBMM Genel Kurul çalışması yürütme amacına yönelik olduğunu söyledi.
Öte yandan Danışma Kurulu kararıyla, teklifin bölümleri üzerinde görüşmeler gruplar adına 10 dakikadan 20 dakikaya; kişisel konuşmalarda ise 5 dakikadan 10 dakikaya çıkarıldı.
TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın, birinci bölümün görüşmeleri sürerken verdiği aranın ardından, komisyonun yerine oturmaması üzerine, birleşimi, bugün saat 15.00’te toplanmak üzere kapattı.