Zimbabve’nin yoksul bir köyünde büyüyen Moses Murandu, çocukken düşüp bir yerini sıyırdığında veya kestiğinde yarasına hemen tuz basılırmış. Şanslı günündeyse, babası para verip toz şeker aldırır, yaraya şeker dökülürmüş.
Murandu, yaraya şeker döküldüğünde daha çabuk iyileştiğini biliyormuş. Ama 1997’de hemşire olarak çalışmak için İngiltere’ye geldiğinde hastanede yara tedavisinde şeker kullanılmadığını görünce bu durumu değiştirmeye girişmiş.
Murandu’nun şekerle ilgili önerileri artık ciddiye alınıyor. Wolverhampton Üniversitesi’nde hemşirelik dersleri veren Murandu, yara bakımında şeker kullanımı ile ilgili burada yaptığı pilot çalışmadan dolayı geçen ay Journal of Wound Care’den (Yara Bakım Dergisi) ödül aldı.
Dünyanın yoksul bölgelerinde antibiyotik almaya gücü yetmeyen insanlar için bu tedavi büyük bir olanak olabilir. Ama İngiltere’de de ilgi uyandırdı. Bazı yaralar enfeksiyon kaptığında antibiyotiğe cevap vermeyebiliyor.
Şeker yarayı kurutuyor
Murandu, şekerle yara tedavisi için sadece toz şeker ve sargı bezi gerektiğini söylüyor. Yaraya toz şekeri döküp üzerini sargı bezi ile kapatıyorsunuz. Toz şeker tanecikleri, bakterilerin çoğalmasına neden olan nemi emerek yaranın daha çabuk iyileşmesini sağlıyor.
Murandu’nun laboratuvarda yaptığı deneyler bunu kanıtlıyor. Dünyanın başka bölgelerinden de bu sonucu destekleyen veriler var. Murandu, çalışmalarını bir üst aşamaya taşıyarak İngiltere’deki hastaneleri bu tedavi konusunda ikna etmek istiyor. Ama yeni çalışmalar için mali desteği genellikle ilaç firmaları veriyor ve bu firmalar patent almayacağı bir çalışmayı desteklemiyor.
Yapılan pilot deneylerde, şeker yoğunluğunun az olduğu durumlarda bakterilerin çoğaldığı, ama yüksek yoğunlukta bakterilerin sınırlandığı görüldü.
Murandu bu ilk deneyleri Zimbabve, Botsvana ve Lesotho’da yapmıştı. Hastalarından biri ayağında yarası olan bir kadındı.
“Kadının yeğeni beni aradı. Ayağında beş yıldır tedavi edilemeyen korkunç bir yara varmış. Doktorlar ayağını ampüte etmeye hazırlanıyormuş. Ona, yarayı yıkamalarını, üzerine toz şeker dökmelerini, bekleyip bu işlemi tekrarlamalarını söyledim.”
Murandu, kadının yarasının iyileştiğini söylüyor. Bu örnek, özellikle antibiyotik almaya gücü yetmeyen insanların şekerli tedavi yöntemine neden bu kadar ilgi duyduğunu gösteriyor.