Karadenizli’nin kış aylarında temel besin maddesi olan hamside bu mevsim miktarda düşüş, fiyatlarda artış görülüyor. Fiyatlardaki artışın, hamsi sürülerinin Doğu Karadeniz kıyılarına göre daha soğuk olan Rusyave Gürcistan sahillerine yönelmesi ve fırtına nedeniyle balıkçıların denize açılamamasından kaynaklandığı belirtildi.
Bu sezon Doğu Karadeniz’de istedikleri düzeyde hamsi avlayamayan balıkçılar ise rotalarını Gürcistan’a çevirdi. Burada Türk balıkçılar tarafından avlanıp getirilecek hamsinin Karadeniz’de ucuza satılması bekleniyor.
“HAMSİ BİR ANDA KAYBOLDU”
Trabzon Balık Hali’nde balıkçılık yapan Temel Özdemir, bir hafta önce hamsinin kilosunu 5 liraya, bugün itibarıyla ise 15 liradan sattıklarını söyledi. Özdemir, “Hamsi sezonu bir aydır güzel gidiyordu. Son bir haftadan beri hamsi bir anda çok az yakalanmaya başlandı, neredeyse kayboldu. Bir hafta önce 5 liraya satılan hamsi bugün 15 liraya çıktı. Kasası 50-60 lira iken şu an 200 liraya kadar çıktı. Hamsi hava şartlarından dolayı burada duramadı. Buradan Gürcistan’a, Abhazya bölgesine gitti. Bizim tezgâhımızda bulunan hamsi yerli hamsi, akşam Sürmene civarında tutuldu ama çok ince. Fiyatlar da oldukça yüksek. Hamsi az tutulunca fiyatlar da yüksek oluyor” dedi.
“BALIKTA SIKINTI VAR”
Balıkçı Ceyhun Örseloğlu da vatandaşın bu sezon hamsiden umutlu olduğunu, ancak tarihte ilk kez fiyatların bu seviyelere tırmandığını kaydetti. Örseloğlu, “Balıkta şu an sıkıntı var. Denizde fırtına var, fırtınadan dolayı hamsi yok. Balıkçı haline de az geliyor. Bugün ince hamsi geldi ve kilosunu da 15 liradan satıyoruz. Vatandaşın temel tüketim gıdası hamsi ama vatandaş da hamsiden bu sene aradığını bulamadı. Hava şartları düzelince hamsinin bol olacağını ve ucuzlayacağını düşünüyorum. Vatandaş hamsiden umutluydu ama tarihinde ilk defa bu fiyatları gördü” diye konuştu.
“YETİŞTİRME ALABALIK SATIYORUZ”
Pazarkapı mevkiinde 30 yıldır balıkçılık yapan Turgay Memiş ise hamsiyle birlikte diğer balık çeşitlerinde de azalma olduğunu belirtti. Memiş, “Karadeniz gibi bir yerde şu anda balık bulamıyoruz. Yetiştirme alabalık satıyoruz. Normalde bu aylarda balığın bol olması lazım. Hamsi sezon başında iyi başladı ama sonradan bunun arkası kesildi. Diğer balıklar da şu anda yok, istavrit, mezgit de çıkmıyor; Karadeniz felç olmuş durumda” ifadelerini kullandı.
“VATANDAŞ UMDUĞUNU BULAMADI”
Denizer Balıkçılık Yönetim Kurulu Başkanı Recep Denizer ise hamsinin yüzde 90’ının Gürcistan tarafına yöneldiğine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Karadeniz bir süredir fırtınalı. Bu yüzden hamsi yok. Daha önceki yıllara göre şu an yakalanan hamsi oldukça ince. Karadeniz’deki hamsilerin yüzde 90’ını şu an Gürcistan tarafına geçiş yapmış durumda. Teknelerimiz de bunun hazırlığını yapıyor. Buradan Gürcistan’a giderek parasını verip, hamsi avlayarak Türkiye’ye getireceğiz. İklim şartları ve teknelerin avlama kapasitelerinin artması ile birçok etkenle birlikte eskisine nazaran daha kısa sürelerde avlanma yapıyoruz. Bu yüzden balık az, balıkçı haline gelen hamsi de talepten dolayı kapış kapış gidiyor. Tezgâhlar da boş, balık da yüksek fiyatlara rağmen kısa sürede satıldı. Bu yıl, evvelki yıllara oranla iri hamsi yok. Vatandaş bu zamana kadar ucuz ve güzel hamsi yiyemediyse bundan sonra doyasıya yemesi zor. Gürcistan’da inşallah hamsi bol olur ve herkes fazlasıyla yakalar da burada da vatandaş yer. Ama orda da devlete bir fiyat ödendiği için fiyatın çok fazla düşeceğini düşünmüyorum. Bu yıl Karadenizliler hem palamutta hem de hamside umduğunu bulamadı. Artık her geçen yıl bir önceki yılı aratan bir Karadeniz oldu.”
“BEKLENEN HAMSİ AVI OLMADI”
Hamsi avı sezonunun erken başlayıp erken bitiğinden dert yanan ve buna bir anlam veremediklerini ifade eden Farozlu balıkçı İsmail Usta da şöyle dedi:
“Biz hamsi avcısıyız, geçimimizi bu yolla sağlıyoruz. Karadeniz’de hamsi avı erken başladı ve erken bitti. Bu sene beklenen hamsi avı olmadı. Hamsi Gürcistan’a geçti. Biz de gereken hazırlıklarımızı yaparak oraya gideceğiz. Daha önceki yıllarda böyle dalgalı sezon olmuştu. Biz de bu işe bir anlam veremedik. Balıkesir’den gelen tekneler bile buralarda avlandı. Hamsi sezonu çok kısa geçti. Sezonun neredeyse üçte birini geride bıraktık. Bundan sonra da beklentimiz pek iyi değil. İnşallah yanılırız çünkü balıkçıların en büyük gelir kapısı hamsi. Çoğu balıkçı hamsi sayesinde geçimini sağlıyor. Sonuçta ucuz olan hamsiyi vatandaş da tercih ettiği için rahatlıkla tüketebiliyor. Diğer balıklar çok pahalı.”
VATANDAŞA OLUMSUZ YANSIYOR
Doğu Karadeniz Balıkçı Kooperatifleri Birliği Başkanı Ahmet Mutlu da bu sezon Karadeniz’de hamsi sezonunun verimsiz geçtiğini söyledi. Karadeniz’de balık avının en önemli bölümünü hamsinin oluşturduğunu vurgulayan Mutlu, artan balık fiyatlarının vatandaşa olumsuz yansıdığını kaydetti. Hamsinin bol olması temennisinde de bulunan Mutlu, bu sayede hem balıkçı hem de vatandaşın kazanacağını belirtti.
Trabzon Balık Hali’nde tezgâhlarda kilo başına balık fiyatları ise şöyle: Mezgit ve zargana 30 lira, çipura ve levrek 25 lira, tirsi 20 lira, hamsi 15 lira, istavrit 15 lira, somon 15 lira.