Bazilikada araştırma çalışmalarına start vermek için İznik’e gelen Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe’yi Belediye Başkanı Osman Sargın ve su altı arkeologları karşıladı. İznik göl kıyısının 20 metre açığında 1.5-2 metre derinlikte bulunan ve 1600 önce Aziz Neophytos’un adına inşa edilen bazilika, Amerika Arkeoloji Enstitüsü tarafından ‘2014 Yılının En Önemli 10 Keşfi’ arasında gösterilmişti. Çalışmaları inceleyen Altepe ve Sargın’a, Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şahin bilgi verdi.
Altepe, “Bursa’mızın en önemli merkezlerinden biri İznik. Bursa’dan önce de bir tarih başkenti olan İznik’te tarihi ve kültürel mirasın ayağa kaldırılması, medeniyetlerin izlerinin en güzel şekilde ortaya çıkarılması çalışmalarını sürdürüyoruz. İznik’te çalışmalar daha hazırlık aşamasındayken hava taraması ile 1500 yıllık bazilika tespit edildi. İznik gölü içindeki bu bazilika ilk Hıristiyan toplantılarına sahne olmuş. Göl kenarına yapılan bu yapı depremlerle artık gölün içinde kalmış. Burada çeşitli çalışmalar yapıldı. Platformlar inşa edildi, rahat çalışılabilecek ofis şeklinde su üstü kapalı alanlar konuldu. Ve şu anda da faaliyet başladı. Su altında bulunan bulgular birer birer gün yüzüne çıkarılıyor. Bunlar tek tek incelendikten sonra kalan tortular tekrar suya bırakılacak. 10 kişilik bir ekip çalışmaya başladı. İlk bulgularda dalgıçlarımız çatı kiremit parçaları ve buradaki mezarlardan insan kemikleri çıkardı. Her bulunan materyal bize bir çok şeyi anlatacak. Küçücük bir parçadan bir sürü tarihi bilgi ortaya çıkmış oluyor. İnşallah burası bir su altı müzesi haline gelmiş olacak” dedi.
İznik Belediye Başkanı Osman Sargın da, “1500 yıllık bir eserin gün yüzüne çıkarılması için çalışmalar bugün itibariyle başladı. En kısa zaman zarfında insanlığın hizmetine sunulacak. Hem İznik yeni bir esere kavuşacak, hem de İznik’in değerine değer katılacak. Muhtemelen burası Hıristiyan âlemi açısından önemli kararların alındığı bir yer” diye konuştu.