Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 23 yıl önce Ermenistan’ın Azerbaycan topraklarını işgali sırasında Hocalı’da 613 kişinin katledildiğini anımsatarak, “Hocalı Katliamı’nın, soykırımın yıl dönümünde buraya geldik. Hocalı’da katledilen kardeşlerimizi rahmetle anıyoruz” dedi.
Resmi temaslarda bulunmak üzere Azerbaycan’da bulunan Çavuşoğlu, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ile görüşmesinin ardından ortak basın toplantısına katıldı.
Önceki görevlerinde de sık sık geldiği Azerbaycan’ın öz vatanı olduğunu belirten Çavuşoğlu, her gelişinde Azerbaycan’ın daha da güçlenerek yoluna devam ettiğini görmekten memnuniyet duyduğunu söyledi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün, “Azerbaycan’ın sevinci bizim sevincimiz, kederi bizim kederimizdir” sözünü anımsatarak, “Sayın Haydar Aliyev de ‘Bir millet iki devlet’ ifadelerini kullanmıştı. Bu anlayışta ilişkilerimizi güçlendiriyoruz” dedi.
İki ülke arasındaki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantılarında alınan kararların uygulanmasını yakından takip ettiklerini dile getiren Çavuşoğlu, ortak ticaret hacmini 15 milyar dolara çıkarmak istediklerini kaydetti.
TANAP’ın Türkiye için stratejik ve öncelikli bir proje olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, projeye Türkmen gazının dahil edilmesi konusunun da daha önceden konuşulduğunu hatırlattı.
Çavuşoğlu Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin de bu yıl hayata geçirileceğini yineledi.
İki ülkenin üçlü mekanizmaların kurulmasına öncülük ettiğini kaydeden Çavuşoğlu, Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan; Türkiye-Azerbaycan-İran; Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan üçlü dışişleri bakanları düzeyindeki mekanizmalar kapsamında, Türkiye-Azerbaycan-Kazakistan mekanizmasını da oluşturmak istediklerini açıkladı.
Hocalı Katliamı
Çavuşoğlu, 23 yıl önce Ermenistan’ın Azerbaycan topraklarını işgali sırasında Hocalı’da, aralarında 106 kadın, 63 çocuk ve 70 civarında yaşlının bulunduğu 613 kişinin katledilmesini anımsatarak, “Hocalı Katliamı’nın, soykırımın yıl dönümünde buraya geldik. Hocalı’da katledilen kardeşlerimizi rahmetle anıyoruz, acılarını paylaşıyoruz” ifadelerini kullandı.
Bu konuda Türkiye ve Azerbaycan’ın ortak etkinlikler yaptığını ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin de (TBMM) bu konuda karar aldığını vurgulayan Çavuşoğlu, “Bu katliamı yapanları lanetliyoruz” dedi.
Çavuşoğlu, Hocalı’da neler yaşandığının iyi anlatılması gerektiğini belirterek, Türkiye’nin bu konuyu gündemde tutmaya devam edeceğini söyledi.
Ermenistan’ın protokolleri geri çekmesi
Soru üzerine, Erivan yönetiminin, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleştirilmesi amacıyla 2009’da imzalanan protokolleri, Anayasa Mahkemesi’ne götürerek, protokollerin içini boşalttığını kaydeden Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
” Ermenistan samimiyet sınavından geçemedi. Komşularına karşı art niyetli olduğunu görüyoruz. Zaten protokollerin yürürlüğe girmesi için şartımız vardı. Ermenistan’ın işgal ettiğiAzerbaycan topraklarından geri çekilmesi gerekiyordu. Zaten bu şart yerine gelmeden, bizim protokolleri uygulamamız söz konusu değildi. Bu, tüm dünyanın bildiği bir şarttı.”
Çavuşoğlu, Ermenistan’ın kendi tutumu dolayısıyla bölgesel işbirliği mekanizmalarının dışında kaldığını söyleyerek, “İsterdik ki onlar da bu toplantılarda olsun ama maalesef iyi niyetli yaklaşım içinde değiller. Hatalarından döner, işgal ettikleri topraklardan çekilir, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğüne saygı duyarsa onları da bu çalışmaların içine alabiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin G-20 Dönem Başkanı olarak zirveye Azerbaycan’ı davet ettiğini aktaran Çavuşoğlu, Azerbaycan’ın G-20’ye önemli katkı yapacağına inandıklarını dile getirdi, “Katılması bize güç verecek” dedi.
Türkiye, Güney Kafkasya’ya barış gelmesi için çalışıyor
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov, Çavuşoğlu ile görüşmesinde, Ermenistan-Azerbaycan çatışması, Yukarı Karabağ sorununun çözüm süreci ile AGİT Minsk Grubu’nun çalışmalarının değerlendirdiklerini anlattı.
Türkiye’nin Güney Kafkasya’ya barış gelmesi için çalıştığını vurgulayan Memmedyarov, işgal altındaki Azerbaycan topraklarının boşaltılması konusunda da Türkiye’nin Azerbaycan’a verdiği desteğin devam ettiğini söyledi.
Memmedyarov, Ermenilerin esir tuttuğu iki Azerbaycan vatandaşının durumuna ilişkin de şöyle konuştu:
“Rehineler konusu gündemimizde. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Viktoriya Nuland ve AGİT Minsk Grubu Eşbaşkanları da Erivan ziyaretlerinde konuyu gündeme getirdi. Ermeniler bu iki kişiyi uzun süre tutamazlar. Rehinelerin geri verileceğine eminim.”
Karabağ sorununun çözümü için Ermenistan ordusunun işgal altındaki Azerbaycan topraklarını terketmesi gerektiğini söyleyen Mememdyarov, “İşgali sürdürdükleri için Ermenistan’ı tüm bölgesel projelerden dışlıyoruz. Projelere katılmak ve bölgede faydalı bir iş görmek istiyorlarsa ilk olarak işgal altındaki toprakları boşaltmaları gerekiyor” diye konuştu.
Paralel yapının Azerbaycan’daki faaliyetleri
Bir gazetecinin, Fethullah Gülen hakkında Türkiye’de “silahlı terör örgütü kurma veya yönetme” iddiasıyla yakalama kararı çıkartıldığını ve “paralel yapı”nın, Azerbaycan’da bazı kilit noktalarda etkili olduğu yönündeki haberleri hatırlatması üzerine Memmedyarov, “Biz Türkiye ile her konuda temas halindeyiz. Türkiye’yi, ulusal çıkarlarıyla ilgili konularda tam şekilde destekliyoruz” dedi.