Erzurum‘un Tortum ilçesinde, belediye ekiplerinin bir çukuru kapatmak için iş makinesi ile toprak aldığı alanda, üzerinde Anadolu’daki eski Türk izlerini taşıyan motifler (tamga) olan, MÖ 600’lü yıllara ait olduğu değerlendirilen koç başlı mezar taşları ile su taşlarından oluşan 11 parça tarihi eser ve kafatası bulundu.
İlçe merkezinin yaklaşık 10 kilometre uzaklığındaki Kireçli Mahallesi’nde belediyeye bağlı ekiplerin su isale hattı için iş makinesiyle çalışma yaptığını gören köylüler, görevlilerin yanına gelip buradaki bir alanda yer alan bir çukurun, hayvanlarının içine düşüp telef olmaması için kapatılmasını talep etti. Yanındaki alandan toprak alarak çukuru kapatmak isteyen ekipler, toprağın altından koç başlarının çıktığını görünce çalışmayı durdurdu.
Durumu haber alan Erzurum Müze Müdürü Arkeolog Hüsnü Genç, araştırmacı yazar Ömer Faruk Kızılkaya ve beraberindeki uzman ekip ile kalıntıların bulunduğu alana geldi. Burada ön inceleme yapan ekip, aralarında 11 parçadan oluşan koç başlı mezar taşı ve yalak ile kafatası tespit etti. Ekipler, Anadolu’daki eski Türklerin izlerini gösteren tamgaları koruma altına alacak.
“Şu an itibariyle hepsi korunaklı”
Erzurum Müze Müdürü Arkeolog Hüsnü Genç, inceleme sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada, ihbar üzerine Tortum ilçesine bağlı Kireçli Mahallesi’nde yaptıkları incelemede 11 adet koç başlı mezar taşı ve bir yalak tespit ettiklerini söyledi.
Mezar taşlarının en kısa sürede müze müdürlüğü depolarına kaldırılacağını anlatan Genç, şöyle devam etti:
“Bu koç başlı mezar taşlarının bir tanesinde Anadolu’nun en eski Türk izlerini barındıran ve gösteren tamgalar bulundu. Bunlar daha sonra incelenerek bilim dünyasıyla paylaşılacaktır. Burada, 10 koç başlı mezar taşı, bir adet ise yalak denilen su taşı bulundu. Şu an itibariyle hepsi korunaklı. İlk incelemelerimize göre bunların yaklaşık MÖ 600’lü yıllardaki İskit Türklerine ait olduğunu düşünüyoruz ancak detaylı incelemelerimiz sonucunda kesinleşecektir.”
“En çok dikkatimizi çeken şey tamgalar”
Araştırmacı yazar Ömer Faruk Kızılkaya, Erzurum üzerine araştırmalar yaptığını, yardımcı olunması amacıyla kendisine bölgeyle ilgili bilgi verildiğini ve görüntüler gönderildiğini söyledi.
Bölgede ciddi anlamda kafası kırılmış koç başlı mezar taşlarının olduğundan bahseden Kızılkaya, “Bunların sağlam olması bizim için çok değerli. En çok dikkatimizi çeken şey tamgalar çünkü üzerlerinde işaretler ve bazı motifler oluyordu ama Türk tamgalarının bulunması bizim için çok daha değerli. En azından hangi boya ve döneme ait olduğu yönünde daha çok ipucu veriyor. Bölgede maden yapısı olması lazım çünkü taşlara baktığımız zaman küfeki veya benzer granit taşlarını görüyoruz. Bu anlamda bölgenin iyi analiz edilmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Kireçli Mahallesi Muhtarı Köksal Sarıaslan ise bölgede iş makinelerinin çalıştığını gördüklerini kaydederek “O bölgede çukur vardı. Geçen sene bir hayvan düşüp telef oldu. Hayvan düşüp telef olmaması için çukuru kapatmaya çalışıyorduk. Kapatma esnasında yan taraftan toprak alırken koç başları çıktı. Biz de gereken yerlere haber verdik, geldi ilgilendiler.” dedi.