Taha TÜTÜNCÜ

Tophane bölgesi, Bursa’nın tarihi Hisar surlarının bulunduğu yer olarak biliniyor. Gün geçtikçe modernleşen dünyada, büyümekte olan şehrin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla surların bir kısmı yıkılmak zorunda kalarak asfalt bir yol açıldı.

Ancak bu önemli yapının izlerini tamamen kaybetmemek adına, surların hizasına denk gelen bölgeye asfalt dökülmedi.

Bunun yerine, surların eski hattını temsil eden kaldırım taşları döşendi. Bugün bu taşlar, bir zamanlar bölgeyi çevreleyen devasa Hisar surlarının yerini işaret ediyor.

Bu kaldırım taşları, yalnızca tarihi bir hatırlatıcı olmakla kalmıyor, aynı zamanda Bursa’nın eski ve yeni yüzünü de birbirinden ayırıyor. Taşların üst kısmı, Osmanlı’nın ilk zamanlarına ulaşan “eski Bursa” olarak kabul edilirken, alt kısmı modernleşen “yeni Bursa”yı temsil ediyor.

Bu durum, kaldırım taşlarını yalnızca fiziksel bir sınır değil, aynı zamanda bir zaman çizgisi haline getiriyor.

SUR DIŞINA TAŞAN İLK MAHALLE

1326 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilen Bursa, kısa sürede hızlı bir büyüme sürecine girdi. Şehrin Hisar surlarıyla çevrili olması, yerleşimin bir süre bu sınırlar içinde kalmasını sağladı.

Ancak zamanla sur dışına yerleşim yerleri kuruldu ve surların hemen dışında oluşan ilk mahalle, bugün “Şehreküstü” olarak bilinen bölge oldu.

O dönemde bu mahalleye “Şehre Küstü” adı verilmişti. Bunun sebebi, mahallenin surların dışında kalan ilk yerleşim alanı olmasıydı. Osmanlı döneminde surların dışındaki bu bölgeye, surların dışında olduğu için “küstü” ifadesiyle atıfta bulunuluyordu.

Zamanla bu isim değişerek, günümüzdeki “Şehreküstü” halini aldı.