Savaşa hazırlanıyormuş gibi hazırlanmamız gerekiyor.
Eğer tarihten öğrendiğimiz bir şey varsa, o da yeni çıkan ölümcül bir hastalığın dünya çapında yayılacak olduğudur.
Böyle bir şey, önümüzdeki on yıl içinde kolaylıkla gerçekleşebilir. Ayrıca Cuma günü Bill Gates’in, Massachusetts Tıp Topluluğu ve New England Journal of Medicine bülteninin ev sahipliği yaptığı, salgın hastalık konulu bir münazarada dinleyicilere söylediği üzere, bu duruma hazırlıklı değiliz.
Gates genelde kendisinin iyimser olduğunu belirtti ve insanlara, dünya genelindeki çocukları yoksulluktan kurtardığımızı ve çocuk felci ile sıtma gibi hastalıkları ortadan kaldırmada daha iyi duruma geldiğimizi hatırlattı.
Ancak, “buna rağmen dünyanın pek ilerleme göstermediği bir alan var” dedi. “Bahsettiğim şey, salgın hastalıklara karşı hazırlıklı olmak.”
Böyle bir hastalığın ortaya çıkmaya ihtimali, artış göstermeye devam ediyor.
Dünya nüfusu arttıkça ve insanlık doğal ortamlara zarar verdikçe, yeni patojenler hep ortaya çıkıyor.
Münferit insanlar veya küçük gruplar için, dünya çapında bir orman yangını gibi yayılabilecek, silah haline getirilmiş hastalıklar oluşturmak giderek daha kolay hale geliyor.
Gates’e göre devletler dışındaki küçük bir özne, çiçek hastalığının çok daha ölümcül olan bir şeklini laboratuvarda üretebilir.
Ayrıca her şeyin birbirine bağlı olduğu dünyamızda, insanlar sürekli uçaklara atlıyor ve bir kıtadaki şehirden diğer kıtadaki bir şehre saatler içinde geçebiliyorlar.
Gates, Hastalık Modelleme Enstitüsünün oluşturduğu bir canlandırma sundu ve bu canlandırmada, 1918 yılında 50 milyon insanı öldüren grip salgınına benzer yeni bir gribin, şu an büyük ihtimalle altı ay içinde 30 milyon insanın ölümüne yol açabileceği gösteriliyor.
Üstelik bizi gafil avlayacak olan bir hastalık, geçtiğimiz yıllarda SARS ve MERS virüslerinde olduğu gibi muhtemelen ilk defa salgın başlangıcında gördüğümüz bir hastalık olacaktır.
Gates’in dediğine göre, eğer dünyadaki hükümetlere 30 milyon kişiyi öldürebilecek silahların şu an yapım aşamasında olduğunu söyleseydiniz, bu tehlikeye karşı acil bir şekilde hazırlanmayı düşünürlerdi.
“Biyolojik tehlikeler söz konusu olduğunda, bu aciliyet düşüncesini göremiyoruz” diyor. “Dünyanın, salgınlar için savaşa hazırlanırmış gibi bir ciddiyetle hazırlanması gerekiyor.”
Sıradaki salgını durdurmak
Gates bir keresinde ordunun, çiçek hastalığı salgınına karşı bir çeşit savaş tatbikatı canlandırmayı denediğini ve sonucun “çiçek hastalığı bir, insanlık sıfır” olduğunu söyledi.
Ancak kendisinin iyimser birisi olduğunu tekrarladı ve sıradaki virüs veya bakteri tehdidi için daha iyi hazırlanabileceğimizi düşündüğünü söyledi.
Bazı bakımlardan, önceki salgınlara göre şu an daha hazırlıklıyız. Pek çok durumda en azından hayatta kalma oranlarını artıracak bir şey yapabilen antivirüs ilaçlarımız var. Zatürre gibi, grip ile ilişkili olan ikincil enfeksiyonları tedavi edebilen antibiyotiklerimiz var.
Ayrıca evrensel bir grip aşısına da yaklaşıyoruz; Gates Cuma günü Bill ve Melinda Gates Vakfı’nın, bu aşının geliştirilmesini desteklemek amacıyla 12 milyon dolarlık bir yardım teklif ettiğini duyurdu.
Üstelik hızlı teşhis konusunda da daha iyiye gidiyoruz; bu gerekli çünkü, yeni bir hastalıkla mücadele etmenin ilk adımı karantina. Daha bu hafta Science bülteninde yayınlanan yeni bir araştırma tezinde, gen düzenleme teknolojisi Crispr kullanılarak, evde yapılan hamilelik testinde kullanılan aynı tür kağıt şeridin kullanılmasıyla, hastalıkların hızlı şekilde tespit edilebileceği bir yöntem geliştirildiği açıklandı.
Ancak dünyanın son Ebola salgınına verdiği tepkiye bakılınca, hastalık tehdidini hızlı şekilde tanımlamada ve buna karşı eşgüdümlü bir yanıt vermede henüz yeterince iyi değiliz.
Gates, yanıtların eşgüdümlü olmasına yardımcı olmak için ordular ve hükümetler arasında daha iyi bir iletişime ihtiyaç olduğunu söylüyor. Ayrıca Gates, yeni ortaya çıkan ölümcül bir hastalıkla mücadele etmek için teknoloji ve araç geliştirmek söz konusu olduğunda, hükümetlerin özel sektörden hızlı bir şekilde yardım alma yöntemlerine ihtiyacı olduğunu düşünüyor.
Geçenlerde Melinda Gates, ister doğal olarak ortaya çıksın ister üzerinde mühendislik uygulanmış olsun, küresel bir salgın tehlikesinin belki de insanlığın karşılaştığı en büyük tehlike olduğunu söyledi.
“Her gün New York şehrinden ayrılıp dünyanın her tarafına giden insanların sayısını düşünün; her şeyin birbirine bağlı olduğu bir dünyadayız” dedi.
Bu bağlantılar, hepimizi enfeksiyona yatkın hale getiriyor.