Türkiye’de her 17 çocuktan birinde besin alerjisi var. Çocuklarda besin alerjisine dair merak edilenleri Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Haluk Çokuğraş yanıtladı.

1- BESİN ALERJİSİ NEDİR? NEDEN KAYNAKLANIR?

Besin alerjisi normalde yiyip içtiğimiz besinlere karşı gelişen hiç beklemediğimiz, olağan dışı bir tepkidir. 20.yüzyılın son çeyreğinde iki önemli salgın başladı dünyada. Biri obezite diğeri alerji. Alerjiyle ilgili salgın başlangıçta sadece solunum yollarıyla ilgiliydi, astım, alerjik nezle gibi. Ama son on yıldır besin alerjileri artmaya başladı. Özellikle çocuklarda çok sık görülüyor. Alerjik hastalıklar genetik kökenlidir. Biz daha doğarken alerji potansiyelimizle doğarız. Ama çağdaşlaşan dünyada yediklerimiz, içtiklerimiz, soluduğumuz hava farklılaşıyor. Bunlar modern çağın bize getirdiği hastalıklar diye düşünüyoruz.

2- ÇOCUKLARDA  EN SIK GÖRÜLEN ALERJİ TİPLERİ NELERDİR?

Besin alerjileri ülkeden ülkeye değişiyor. Türkiye’deki küçük çocuklarda besin alerjilerinin neredeyse yüzde 90’ı süt ve yumurta alerjileri. Daha büyük çocuklarda ise mercimek, fındık, fıstık, kuruyemiş alerjileri, kabuklu deniz ürünleri ya da balık, hububat en sık gördüğümüz 7-8 tane alerji türü. Örneğin Uzakdoğu ülkelerinde kuş yuvalarından çorba yapıyorlar. Orada en sık görülen alerji türü de kuş yuvası çorbasına karşı.

3- BİR ÇOCUĞUN HANGİ BESİNE ALERJİSİ OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?

Besin alerjileri çok sayıda farklı klinik tabloya neden oluyor. Öyle çocuklar var ki bir damla sütle şoka giriyor. Bazılarında ise ufak tefek döküntüler oluyor, kimi kurdeşen döküyor, kimi astım belirtileri veriyor. Annelerin biraz uyanık olup, sorgulaması lazım. Belirtilerle besin alımı arasında kısa süre olması çok belirleyici. Anne ile doktorun işbirliği içinde olması önemli. Anne şüphelendiğinde bir günlük tutacak. “Şunu yedi, sonra şu belirtileri gördüm gibi” her şeyi yazmalı.  Anne ve doktor oturup karşılıklı konuşarak tespit etmeli. Bu zahmetli bir süreç.

4- BESİN ALERJİSİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Besin alerjilerinin tedavisinden çok o süreci yönetmek önemli. Alerjilerin yarattığı belirtileri gidermek için tedavi uyguluyoruz. Örneğin besin alerjisine bağlı egzama oluştuğunda ya da reflü ortaya çıktığında ilaçlarla bu sorunları tedavi ederiz. Besin alerjilerinde yapılabilecek en önemli şey o besini bir süreliğine beslenmeden çıkarmaktır. Daha sonra zamanı geldiğinde küçük küçük denemeler yapılarak düzeldi mi düzelmedi mi diye kontrol edilebiliyor.

5- BESİN ALERJİLERİ GEÇER Mİ?

Besin alerjilerinin çok önemli bir kısmı çocuk büyüdükçe geçiyor. En sık görülen süt alerjilerinin yarısı bir yaşında, yüzde 75’i iki yaşında geçiyor. 4-5 yaşından sonra geçmeyen süt alerjisi nadirdir. Yumurta alerjileri biraz daha geç geçiyor, süreç 6 yaşına kadar uzayabiliyor.