Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.
Tasarıyla, Anayasa Mahkemesinin, 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun, “kamu idarelerinin bütçeleri arasındaki ödenek aktarımını düzenleyen” 6’ncı maddesindeki iptal gerekçeleri doğrultusunda düzenleme yapılıyor.
Buna göre, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçeleri arasındaki ödenek aktarmaları kanunla yapılacak. Ancak harcamalarda tasarrufu sağlamak, dengeli ve etkili bütçe politikasını gerçekleştirmek üzere genel bütçe ödeneklerinin yüzde 10’unu geçmemek kaydıyla, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçeleri arasındaki ödenek aktarmalarına ilişkin yetki ve işlemler ile usul ve esaslar Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nda belirlenecek.
Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, aktarma yapılacak tertipteki ödeneğin yüzde 20’sine kadar kendi bütçeleri içinde ödenek aktarması yapabilecek. Ancak, ihtiyaç halinde yüzde 20’yi aşan ödenek aktarma işlemlerini, kurum bütçesinin başlangıç ödenekleri toplamının yüzde 20’sini geçmemek üzere yapmaya Maliye Bakanlığı, yılı yatırım programına ek yatırım cetvellerinde yer alan projelerde değişiklik yapılması halinde, değişikliğin gerektirdiği tertipler arası ödenek aktarması işlemlerinin tamamını yapmaya ise ilgili idareler yetkili olacak.
Kamu idarelerinin bütçeleri içinde; personel giderleri tertiplerinden, aktarma yapılmış tertiplerden ve yedek ödenekten aktarma yapılmış tertiplerden diğer tertiplere ödenek aktarılamayacak. Ancak, yılı yatırım programına ek yatırım cetvellerinde yer alan projelerde değişiklik yapılması halinde, aktarma yapılan tertiplerden diğer tertiplere ödenek aktarılabilecek.
Böylece, kamu idarelerinin bütçeleri arasındaki ödenek aktarmaları ile kamu idarelerinin kendi bütçeleri içinde yapacakları aktarma işlemlerinin sınırlarının belirlenmesi, kamu idarelerinin bütçeleri arasındaki aktarma işlemlerine ilişkin yetkinin TBMM’nin onayıyla kullanılması, aktarmalara ilişkin temel kuralların Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda belirlenmesi suretiyle, Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçeleri yerine getiriliyor.
Büyük ulaşım projelerine yönelik düzenleme
Anayasa Mahkemesi; 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun 9’uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan, “kurulu gücü 500 mw üzerinde olan baraj ve HES projeleri, Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı Banliyö Hattının İyileştirilmesi, Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi İnşaatı Projesi, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca gerçekleştirilecek şehir içi raylı ulaşım sistemleri ve metro yapım projeleri ile diğer demiryolu yapımı ve çeken araç projeleri” için; Kamu İhale Kanunu’nun, “idarelerin mal ve hizmet alımı ile yapım işleri için ihaleye çıkmadan önce uyması gereken hususları” düzenleyen 62’nci maddesinde yer alan sınırlamaların uygulanmayacağı şeklindeki düzenlemeyi, “bütçe kanununa bütçe dışı hükümler konulamayacağı gerekçesiyle” iptal etmişti.
Tasarıyla, bu iptal gerekçesi doğrultusunda da düzenleme yapılıyor. Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinde değişiklikle, “yılı merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen stratejik öneme sahip yatırımlar veya projelerin ihale edilebilmesi için, ilk yıl için gerekli olan yüzde 10 ödenek şartının aranmamasına” yönelik düzenleme yapılarak, Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçesi karşılanıyor.
Araç vergilendirilmesinde sistem değişiyor
Tasarıyla, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (Il) sayılı listede yer alan mallar için; mevcut oran değişikliklerine ilişkin yetki sınırları içinde kalmak şartıyla, özel tüketim vergisi matrahını esas alarak fiyat grupları oluşturmaya, bu fiyat grupları ve malların cinsi, sınıfı, üst yapı gövde tanımı, emisyon türü ve değeri istiap haddi ile yolcu ve yük taşıma kapasitesi itibarıyla farklı oranlar belirleyebilme; uygulanmakta olan oranları EURO normlarını sağlayan katalitik konvertör sistemi ile teçhiz edilmiş taşıtlarda yarısına kadar indirme ve kanuni oranına kadar çıkarma hususunda Bakanlar Kuruluna yetki veriliyor.
Böylece, bir aracın vergilendirilmesinde sistem değişikliğine gidilerek vergileme ölçütleri genişletiliyor. Bir taşıtın vergilendirilmesinde sadece motor silindir hacmi değil, diğer özellikleri de etkili olacak.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklikle, günlük brüt asgari ücretin 6,5 katı olan sigorta primine esas günlük kazanç üst sınırı, günlük brüt asgari ücretin 7,5 katına yükseltiliyor.
Böylece, sigortalılar için belirlenen brüt asgari ücretin 6,5 katından fazla kazancı olan sigortalılardan daha fazla prim tahsil edilerek, hem bu sigortalıların daha fazla aylık ve gelir alması hem de SGK’nın prim gelirlerinin artırılması amaçlanıyor.
Öğrencilere beslenme ve barınma yardımı
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu yurtlarında barınan öğrenciler ile Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan derneklere ait yükseköğrenim yurtlarında barınan öğrencilere beslenme ve barınma yardımı yapılabilecek. Bu yardım, bir öğretim yılında 9 ayı geçemeyecek.
Arazisi özel mülkiyette bulunan serbest bölgelerde, işletici şirketlerin yatırımlara tahsis edilmek üzere ellerinde tuttukları araziye ilişkin vergi yükü azaltılacak. İhracata yönelik taşıma işlerinde KDV istisnasına sahip olan yurt içindeki ihracatçılara göre dezavantajlı durumda bulunan serbest bölge kullanıcılarının durumları iyileştirilecek.