Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), Bank Asya’nın yönetim kurulunu belirleyen imtiyazlı payın yüzde 63’lük bölümünün Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından kullanılmasına karar verdi.

Kurul, son toplantısında, Bank Asya’nın ortaklık yapısına ilişkin denetimlerin sonucunu değerlendirdi.

Bank Asya’nın Bankacılık Kanunu kapsamında “kurumun etkin denetimini engellemeyecek şeffaf ve açık bir ortaklık yapısı ve organizasyon şemasına sahip olması” şartını ihlal ettiğini belirleyen Kurul, bankanın yüzde 63’lük imtiyazlı payının, TMSF tarafından kullanılmasına karar verdi.

BDDK, Bank Asya’nın, yönetim kurulunu belirleme yetkisine sahip 185 imtiyazlı ortaktan 132’sine ait bilgi ve belgeleri verilen süre içinde göndermeyerek, bu ortaklara ilişkin belirsizlik yarattığını tespit etti.

Kurul, Banka Asya’dan, yönetim kurulunu belirleme yetkisine sahip A grubu imtiyazlı pay sahibi 185 ortağın durumlarına ilişkin bilgi ve belgeleri 2 Ocak 2015’e kadar iletilmesini istedi. Kurul, söz konusu sürenin yetmeyeceğini belirten bankaya, ocak ayının sonuna kadar ek süre verdi. 2 Şubat’a kadar 53 imtiyazlı ortağa ait bilgi ve belgeleri kuruma ileten banka, 185 imtiyazlı ortaktan 132’sine ait bilgi ve belgeleri ise verilen sürede göndermedi. Bilgi ve belgeleri ne zaman göndereceği konusunda Kuruma bilgi de vermeyen banka, böylece yüzde 63’lük imtiyazlı paya sahip 132 ortakta aranan niteliklerin tespiti açısından belirsizlik yarattı.

Bankacılık Kanunun “kuruluş şartlarını” belirleyen ilgili maddesindeki “kurumun etkin denetimini engellemeyecek şeffaf ve açık bir ortaklık yapısı ve organizasyon şemasına sahip olması” şartının ihlal edildiğini belirleyen Kurul, imtiyazlı pay sahiplerinin kurucularda aranan nitelikleri taşıdığına ilişkin bilgi ve belgelerin Kuruma ibrazına ve yapılacak değerlendirmeler sonuçlanıncaya kadar, Bankacılık Kanununun 18. maddesine göre yüzde 63’lük imtiyazlı payın temettü dışındaki ortaklık haklarının TMSF tarafından kullanılmasına karar verdi.

Bankacılık Kanununun 18. maddesi

Bankacılık Kanunun “pay edinim ve devirleri” başlıklı 18. maddesinin 5. fıkrası şöyle:

“Nitelikli paya sahip olan ortakların kurucularda aranan nitelikleri taşıması şarttır. Kurucularda aranan nitelikleri kaybeden nitelikli paya sahip ortaklar temettü dışındaki ortaklık haklarından yararlanamaz. Bu halde, diğer ortaklık hakları Kurumun bildirimi üzerine Fon tarafından kullanılır. Bu ortaklar sermayedeki doğrudan ve dolaylı payları yüzde onun altına düşene kadar rüçhan haklarını kullanamazlar.”

BDDK’dan Bank Asya açıklaması

BDDK’nın internet sitesinde yer alan açıklamada da, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun, ilgili kararı ile yapılan denetimler neticesinde, imtiyazlı paya sahip bazı ortakların kurucularda aranan nitelikleri taşıdıklarını gösterir bilgi ve belgelerin verilen süreye rağmen Kuruma intikal ettirilmediği belirtildi. Açıklamada, şunlar kaydedildi: 

“Söz konusu imtiyazlı pay sahipleri açısından Kurumun etkin denetimini engellemeyecek şeffaf ve açık bir ortaklık yapısının Banka tarafından sunulamadığı, bu itibarla imtiyazlı pay sahiplerinin kurucularda aranan nitelikleri taşıdığına ilişkin bilgi ve belgelerin Kuruma ibrazına ve Kurum tarafından yapılacak değerlendirmeler sonuçlanıncaya kadar, Kanunun 18. maddesi beşinci fıkrası hükmü uyarınca, mezkur ortakların paylarına ilişkin temettü dışındaki ortaklık haklarının Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından kullanılmasına karar verilmiştir.”

TMSF’den açıklama

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF),  Bank Asya yönetiminin TMSF’ye devrine ilişkin, “TMSF sadece yönetime el koydu.Bank Asya rutin bankacılık faaliyetlerine devam etmektedir” açıklamasını yaptı.

TMSF yetkililerince yapılan açıklamada, fonun sadece yönetime el koyduğu vurgulanarak, “Bank Asya rutin bankacılık faaliyetlerine devam etmektedir” denildi.

Bankanın genel müdürlüğünde inceleme

BDDK’nın kararının ardından Bank Asya’nın Ümraniye’deki genel müdürlüğüne gelen TMSF yetkilileri, polis nezaretinde binaya girdi. Banka görevlileri ve bazı avukatlar da polis ekiplerinin kontrolünün ardından binaya alındı. 

Çevik kuvvet ekiplerinin önlem aldığı genel müdürlük binası önündeki cadde, polis bariyerleri çekilerek trafiğe kapatıldı. Ellerinde Türk bayrakları ve çeşitli dövizler bulunan bazı kişiler ve banka çalışanları, genel müdürlük binası önünde toplandı. 

TMSF yetkililerinin bankanın sabahtan itibaren rutin faaliyetlerine devam edebilmesi için gerekli tedbirleri almak amacıyla inceleme yaptığı öğrenildi. 

Bankacılık faaliyetine devam

Bank Asya’nın Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda yer alan açıklamasında da, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 03.02.2015 tarih ve 6187 sayılı kararı uyarınca, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 18’inci maddesinin 5’inci fıkrası kapsamında, Banka’nın 122 adet pay sahibine ait imtiyazlı hisselerin temettü hariç ortaklık haklarının TMSF tarafından kullanılmasına karar verildiği duyuruldu.

İlgili karar gereğince mevcut Yönetim Kurulu’nun dün itibarıyla TMSF tarafından değiştirilerek, yeni Yönetim Kurulu ve Genel Müdür’ün atandığı belirtilen açıklamada, Banka’nın, yeni yönetimi ile herhangi bir aksamaya sebebiyet vermeden bankacılık faaliyetlerine devam edeceği kaydedildi.

Yeni yönetim belli oldu

Alınan bilgiye göre, TMSF Başkan Yardımcısı da olan Mehmet Ali İslamoğlu, Bank Asya’nın Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine getirildi. Bankanın Genel Müdürlüğü görevini ise yönetim kurulunda da yer alacak Aydın Gündoğdu yürütecek.

Bank Asya’nın Yönetim Kurulu’nda ayrıca  TMSF Başkan Yardımcısı Zülfikar Kanberoğlu,TMSF Daire Başkanları İsmail Güler, Ahmet Mutlu ve Abdullah Güzeldülger’in yanı sıra İdris Turan İlter, Mehmet Ali Gökçe ve Bedri Sayın yer alacak.

Zarar etmişti

Türkiye’deki 4 katılım bankasından biri olan ve 900 milyon lira ödenmiş sermayesi bulunan Bank Asya’nın ortaklık yapısı, yönetim kurulunu belirleme yetkisine sahip A Grubu (yüzde 40) imtiyazlı paylar ile B Grubu (yüzde 60) paylardan oluşuyor. Açıklanan son finansal verilerine göre banka, 2014 yılının üçüncü çeyreğinde 301 milyon lira net zarar etti.

Gelir İdaresi Başkanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, geçen yılın ağustos ayında Bank Asya ile tahsilata ilişkin protokolleri sonlandırmıştı.

Borsa İstanbul tarafından, 7 Ağustos 2014’te, ulusal pazarda işlem gören Bankanın paylarının işlem sırası, ikinci seans öncesinde geçici olarak işleme kapatılmıştı. Borsa İstanbul, 14 Ağustos’ta Bank Asya işlem sırasının kapalılık halinin ortaklık yapısındaki belirsizlik giderilene kadar devam etmesine ve tüm borsa endekslerinden çıkarılmasına karar verildiğini duyurmuştu.

Ziraat Bankası, 21 Ağustos’ta Bank Asya ile resmi olmayan görüşmelerin sonlandırılmasına karar verildiğini açıklamıştı.

İşlem sırası 7 Ağustos’tan itibaren kapalı olan Bank Asya hisseleri, 15 Eylül 2014’te borsada işleme açılmış ve açılış seansında yüzde 11,29 düşüşle 1,10 lira taban fiyattan güne başlamış ve hisselerdeki değer kaybı birkaç gün devam etmişti.

Bank Asya, yönetim kurulu kararıyla 16 Eylül 2014’te 900 milyon liralık ödenmiş sermayesinin 225 milyon lira artırılmak suretiyle 1 milyar 125 milyon liraya çıkarılmasına karar verildiğini açıklamıştı.

Banka payları Gözaltı Pazarı’na alınmıştı

Bank Asya paylarının işlem sırası, 26 Eylül’de tekrar geçici olarak işleme kapatılmış ve ikinci seansın açılışının ardından yapılan açıklamayla banka payları “Gözaltı Pazarı”na alınmıştı.

Banka, 21 Kasım’da yaptığı açıklamayla, finansal büyüklüğünde meydana gelen değişim doğrultusunda, 80 şubenin diğer şubelerle birleştirilerek kapatıldığını, personel sayısının da 2013 yılı sonuna göre bin 708 kişi azaldığını duyurmuştu.

Bank Asya, 11 Ocak 2015 itibarıyla son bir yılda yaklaşık 568 milyon liralık iştirak satmıştı.