TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, “Torba Tasarı” olarak bilinen Bazı Vergi Kanunları ile Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın görüşülmesine başlandı. 

Komisyonda sunum yapan Maliye Bakanı Ağbal, 9 ana başlık altında toplanan 130 maddelik tasarının istihdam ve yatırımların teşviki, vergi kanunları, vergi mükelleflerine sağlanan yeni kolaylıklar, iletişimin vergilendirilmesi, kamu taşınmazlarının ekonomiye kazandırılması, kaçak sarmalık tütün ticareti ile mücadele, 2017 yılı Bütçe Kanunu ile Hazine Müsteşarlığına verilen borçlanma yetkisi limitinin artırılması ile OVP’de öngörülen kamu maliyesi hedeflerine ulaşmak amacıyla gelir artırıcı önlemler ve bunlardan Savunma Sanayii Fonu’na yapılacak aktarımlara ilişkin düzenmelerin tasarıda yer aldığını söyledi.

“Asgari ücret bin 404 liranın altına düşmeyecek”

İstihdam, yatırım, üretim ve finansmanı teşvik edici düzenlemeler hakkında bilgi veren Ağbal, asgari ücretin bin 404 lira olarak uygulandığını hatırlattı. Gelir Vergisi tarifesi nedeniyle eylül ayından itibaren bazı çalışanların gelirinin bin 404 liranın altına düştüğünü dile getiren Ağbal, “Bu düşüşü engellemek, asgari ücretlinin gelirinin hiçbir şekilde bin 404 liranın altına düşmemesini sağlamak üzere bir yasal düzenleme önerimiz var.” diye konuştu.

Organize sanayi ve endüstri bölgeleri ile serbest bölgelere ilişkin düzenlemeler hakkında da konuşan Ağbal, şehir içinde kalmış küçük sanayi sitelerinin şehir dışına taşınmasının bu kapsamdaki önemli düzenlemelerden olduğunu ifade etti.

Bazı kamu taşınmazlarının devri

Bu kapsamda önemli bir düzenleme yaptıklarını anlatan Ağbal, şunları kaydetti:

“Kamu kurumlarına ait taşınmazları şehir dışına taşınacak sanayi sitelerinin kullanımına sunmak amacıyla bir madde taslağı, kanun tasarısının içinde yer alıyor. Böylelikle kalkınmada öncelikli illerde kamuya ait yerleri sanayi sitesi kooperatiflerine, belediyelere, il özel idarelerine, büyükşehir belediyelerine bedelsiz olarak devredeceğiz. Diğer illerde ise emlak vergisi değeri üzerinden peşin veya taksitle satılması öngörülmektedir.”

Ağbal, söz konusu düzenlemeyle şehir içinde kalmış, genişleme potansiyeli olan, işini büyütmek isteyip büyütemediği yerlerde küçük esnaf ve sanayicinin talebini en uygun koşullarda sağlamayı amaçladıklarını söyledi.

Naci Ağbal, teknoloji geliştirme bölgeleri, organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler ve yerleşim alanları içindeki sanayi bölgelerinin yerleşim yeri dışına çıkarılması için kuruluş ve genişleme aşamalarında ihtiyaç duyulan mera vasıflı yerlerin söz konusu bölgelere tahsis edilmesi halinde alınan ot bedelinin artık alınmaması yönünde bir düzenleme yaptıklarını belirtti.

İmalat sanayi yatırımlarına vergi teşviki

İmalat sanayisi sektörü yatırımlarına 2018 yılında kurumlar ve katma değer vergileri üzerinden teşvik verileceğini anlatan Ağbal, “Düzenlemeye göre 2018’de imalat sanayisi sektöründe olmak koşuluyla teşvik belgesine sahip veya teşvik belgesi alacak yatırımcılar 2018 yılında yaptıkları yatırım harcamaları için mevcut Kurumlar Vergisi Kanunu’nda tanımlanan katkı oranlarını 15’er puan artırıyoruz.” dedi.

​

Ağbal, gelecek yıl yapılacak söz konusu yatırım harcamaları için kazanca yüzde 100 indirimli Kurumlar Vergisi uygulanacağını bildirdi.

Yatırım döneminde hak edilecek yatırıma katkı tutarının tamamının diğer faaliyetlerden elde edilen kazançtan indirilmesine imkan sağladıklarını ifade eden Ağbal, “2018 yılında ne kadar yatırım harcaması yaparsanız diğer kazançlardan, elde ettiğiniz bütün kazançtan bu harcamayı düşme imkanı veriyoruz.” diye konuştu.

Ağbal, özellikle inşaat harcamalarıyla ilgili indirim yoluyla giderilemeyen KDV’nin iadesinin önünü açtıklarını belirtti. 

Tasarıda, kooperatiflerin vergi muafiyetlerine ilişkin düzenlemeler bulunduğunu dile getiren Ağbal, belirli kooperatiflerin sadece ortaklarıyla muamele yapmaları halinde Kurumlar Vergisi’nden muaf tutulduklarını, ortak dışı işlem yapmaları halinde kooperatiflerin bütün vergi muafiyeti haklarını kaybettiklerini hatırlattı. 

Ağbal, kooperatiflerin büyümeleri, gelişmeleri ve farklı sektörlerde yatırım yapmaları açısından önemli bir düzenleme yaptıklarını vurgulayarak, “Herhangi bir kooperatifin elinde sermaye olabilir veya bir kısım ortak dışı işlemler için gerekli olmayan ihtiyaç fazlası varlıkları olabilir. Bunları değerlendirip ticari faaliyetlerini artırmaları için imkan getiriyoruz. Bir kooperatif ortak dışı işlem yapsa bile vergi muafiyeti kalkmayacak. Ortak dışı işlemleri işletme kayıtları içinde ayrı hesaplarda izleyecek. İnanıyorum ki birçok kooperatifimiz bu maddeden sonra birçok alanda yapmayı planlardıkları yatırımları yapma imkanına kavuşacaklar.” diye konuştu. 

Yatırımcılara geçmişte verilen Hazine arazilerine ilişkin düzenleme yapıldığını ifade eden Ağbal, yatırımlarını öngörülen sürede tamamlayamayan bazı yatırımcılara iki yıllık ilave süre tanındığını söyledi. Ağbal, “Yatırımcılarımız bu süre içinde ya yatırımlarını tamamlayacaklar ya da tamamlamamış olurlar veya tamamlamak istemiyorlar ise yatırımın bulunduğu mevcut tamamlama oranına göre ya rayiç bedel ya da Emlak Vergisi ödemek suretiyle bu taşınmazları edinebilecekler.” ifadelerini kullandı. 

Kamu ihalelerine katılan isteklilerin teminat mektubu teminine ilişkin düzenleme hakkında da bilgi veren Ağbal, kefalet senetlerinin de teminat olarak kabul edilmesini sağladıklarını belirtti. 

Bakan Ağbal, çok tehlikeli ve tehlikeli işlerde çalışacak olanların Merkezi Yeterlilik Kurumundan almaları gereken belge kapsamındaki masraflarının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaya devam edeceğini bildirdi. 

Arazi metrekare bedeli artışına üst sınır

Emlak Vergisi değerinin belirlenmesine üst limit getirdiklerini anlatan Ağbal, sözlerini şöyle sürdürdü:

“2018 yılında ödenecek Emlak Vergisi hesabında kullanılacak arsa ve arazi metrekare değerleri bu sene içinde belediyelerin komisyonları tarafından tespit edildi. Hepimize benzer şikayetler geldi. Fahiş arsa arazi metrekare değer artışlarıyla karşılaştık. Kanun tasarısıyla getirmiş olduğumuz düzenlemede komisyonların belirlemiş olduğu kararları ortadan kaldırmıyoruz. Sadece 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarında uygulanmak üzere Emlak Vergisi değerine esas arsa ve arazi metrekare arazi bedelinin 2017 yılına göre en fazla yüzde 50 artırılmasına ilişkin sınırlama getiriyoruz. Böylece vatandaşımız herhangi bir şekilde ödemiş olduğu arsa ve arazi metrekare değerinin yüzde 50’sinden daha fazla bir yükümlülükle karşılaşmayacak.”

Finansal kiralama şirketleri ve finansman şirketlerine kolaylıklar getirdiklerini anlatan Ağbal, söz konusu şirketlere, ayırdıkları özel karşılıkları vergi matrahından düşmeleri olanağı tanındığını belirtti.

Naci Ağbal, alacağını tahsil edemeyen bankaların, borçlunun gayrimenkulünü iki yıldan önce elden çıkarsa bile elde ettikleri kazancın yüzde 75’inin Kurumlar Vergisi’nden istisna olduğunu hatırlatarak, yeni düzenleme kapsamında aynı istisnayı finansal kiralama şirketleri ve finansman şirketleri için de getirdiklerini kaydetti.

Elektronik ticaretin vergilendirilmesi

Naci Ağbal, elektronik ticaretin vergilendirilmesine ilişkin düzenlemeleri de anlatarak, şu anda yurtdışındaki bir firma internet ortamında nihai tükekiciye bir hizmet sunarsa kendisine hizmet sunulan vatandaşın KDV’yi kaynağında keserek vergi dairesine yatırmak durumunda olduğunu hatırlattı. 

Teknolojinin gelişen şeklini dikkate alarak, elektronik ticaret yoluyla ülkemizden kazanç elde eden global şirketler başta olmak üzere internet şirketlerinin Türkiye’de KDV açısından vergi ödemelerini sağlamak amacıyla sorumluluk esasına dayalı bu sistemi değiştireceklerini belirten Ağbal, burada herhangi bir şekilde Türkiye’deki nihai tüketiciye hizmet sunan yurt dışındaki firmaların Türkiye’de KDV mükellefi olmak durumunda kalacaklarını bildirdi. 

İletişimde ÖİV’ye yüzde 7,5’lik tek oran geliyor

Ağbal, iletişimin vergilendirilmesi ve telekom sektörünün kamuya olan yükümlülüklerine ilişkin düzenlemelere gittiklerinin altını çizerek, yaklaşık 1 yıldır sektörle teknik düzeyde çalışmalar yürütüldüğünü vurguladı. 

Geleceğe dönük daha öngörülebiir, daha basit, daha yalın bir sistemin sağlanması için önemli düzenlemeleri bu tasarıda getirdiklerini belirterek, burada en önemli konunun Özel İletişim Vergisi’nin (ÖİV) tek oranda belirlenmesi olduğunu söyledi. Maliye Bakanı Ağbal, “Bundan sonra ister cep telefonu ister sabit telefon görüşmesi, ister data ve internet hizmeti alın tek bir oran yüzde 7,5 Özel İletişim Vergisi’ne tabi tutulacak. Böylelikle cep telefonunda sadece konuşma yapan ve sabit telefon kullanıcılarına önemli bir vergi indirimi getirmiş oluyoruz.” dedi. 

Ağbal, tasarıda yurt dışındaki operatörlere ödenen hizmet bedelleri üzerinden hesaplanan KDV ve ÖİV vergisini de kaldırdıklarını ifade ederek, sadece makinalar arası iletişim sağlanması amacıyla cihaza takılan kartlardan başlangıçta alınması gereken 19,68 liralık başlangıç ücretine muafiyet getirdiklerini dile getirdi.

Telefon operatörlerinden alınan Hazine payının takip ve tahsil yetkisi, Hazine Müsteşarlığından alınarak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna (BTK) verildiğini vurgulayan Ağbal, Hazine payı denetim yetkisinin de Maliye Bakanlığı’na verildiğini söyledi. 

“Üreticimiz açık artırma usulüne devam edecek”

Ağbal, gerek yurt dışından kaçak sigara getirildiğini, gerekse de yurtiçinde bandrole tabi bu ürünün kaçak ticaretinin yapıldığını gördüklerini anlatarak, PKK dahil olmak üzere bazı terör örgütlerinin ve suç örgütlerinin böyle faaliyetler yürüttüklerine işaret etti. Bakan Ağbal, şöyle konuştu:

“Tütün üretiminde açık artırma usulünü kaldırmaktan vazgeçtik. Üreticimiz isterse açık artırma usulüyle üretmeye devam edecek. Tasarıda bu maddede bir değişikliğimiz olacak. Belirlenmiş yöntemler dışında üretim halinde bir kısım idari para cezaları vardı. Bunları da önergelerle kaldıracağız. Bugün için belirli bölgelerde üretilen sarmalık tütün için üretici bakımından aynen devam edecek. Üretici bakımından herhangi bir değişiklik olmayacak. Buradaki mücadelemiz kaçak tütün ticareti ile olacak. Bu tütün ürünü bandrole düzenlemelere tabi bir ürün. Bu ürünü herhangi bir şekilde yasa dışı olarak temin edip ticaretini yapanlara dönük bu kanun tasarısında 3-6 yıl hapis cezası öngörülüyor. Burada da yapacağımız bir revizeyle bunun üst sınırını 5 yıla indireceğiz. Nakledenler bakımından getirdiğimiz düzenlemeyi de değiştireceğiz, idari para cezası sistemine geri dönmüş olacağız.”

Ağbal, tasarıda makaron ürününe ilişkin ÖTV getirdiklerine dikkati çekerek, sarmalık tütün üzerinde de hali hazırda ÖTV ‘nin bulunduğunu hatırlattı.

“2018 yılında ödenecek MTV’yi artırıyoruz” 

Borçlanma yetki̇si̇ni̇n artırılması geli̇r geti̇ri̇ci̇ düzenlemeler i̇le savunma sanayi̇ fonuna daha fazla kaynak aktarılmasına i̇li̇şki̇n düzenlemelerin de önemli olduğunu kaydeden Ağbal, “2017 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile Hazine Müsteşarlığına verilen borçlanma yetkisi yeni Orta Vadeli Program (OVP) ile revize edilen bütçe hazine nakit dengesi hedefleri çerçevesinde 37 milyar lira yukarıya çekiliyor.” ifadesini kullandı. 

Ağbal, kira geliri elde edenlerin kazancı hesaplarken uygulanan götürü gider oranının yüzde 25 olduğunu, bunu yüzde 15’e düşürdüklerini belirterek, “2018’de ödenecek motorlu taşıtlar vergisi tutarını artırıyoruz. 2018 yılından sonra trafiğe çıkacak binek otomobillerin motorlu taşıtlar vergisinin hesabında, yeni bir vergileme ölçütü getiriyoruz. Kolalı gazozlarda olduğu gibi, meyveli gazozlar ve enerji içeceklerine de ÖTV getiriyoruz.” açıklamasını yaptı.

Tasarı ile kefalet sandığının 480 milyon lira, Türk Patent ve Marka Kurumunun 150 milyon lira ihtiyaç fazlası nakit varlığının 2018 yılında Merkezi Yönetim Bütçesine aktarıldığını dile getiren Ağbal, Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde işletilen özel hesabın da kapatılarak bütün gelirlerinin bütçeye kaydedildiğini bildirdi. 

Maliye Bakanı Naci Ağbal, Savunma Sanayii Fonuna kaynak aktarılmasını öngören düzenlemedeki oranları da söz konusu tasarıdaki düzenlemelere paralel olarak yükselttiklerini söyleyerek, tasarıda yer alan diğer konular hakkkında da bilgi verdi.