Yunanistan’da yapılan referandumda, halkın yüzde 61,3’ünün kreditörlerin nakit akışını yeniden sağlamak için öne sürdüğü koşullara ‘hayır’ demesi üzerine şoke olan Avrupa, Yunanistan’ı yeniden pazarlık masasına davet etti. 

Euro Grubu, Atina’nın yeni teklifini sunmasını istedi. Euro Bölgesi maliye bakanlarının bugün 14.00’te Brüksel’de toplanarak Atina’dan gelecek teklifi değerlendireceği açıklandı. Maliye bakanlarının ardından Euro Bölgesi liderleri akşam saatlerinde olağanüstü zirvede Yunanistan’ın durumunu görüşecek.

ÇAKALOTOS İDDİASI

Alman gazetesi Bild, istifa eden Yunanistan Maliye Bakanı Yanis Varufakis’in yerine Öklid Çakalotos’un getirileceğini öne sürdü. Halen uluslararası ekonomik ilişkilerden sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olan Çakalotos’un, Başbakan Aleksis Çipras tarafından yeni maliye bakanı olarak atanacağı iddia edildi.

YUNANİSTAN EURO BÖLGESİ’DEN ÇIKSIN

Avrupa Parlamentosu (AP) Başkan Yardımcısı Alexander Graf Lambsdorff, Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden çıkmasını istedi ”Yunanistan’ın ayrılması Euro Bölgesi’ni daha da güçlendirecektir” diyen Lambsdorff, Atina’nın para birliğinden ayrılmasının, ‘Avrupa Birliği’nin başarısında etkili olan uzlaşma kültürünü kimsenin ihlal edemeyeceğini ortaya koyacağını vurguladı.

PİYASALARIN GÖZÜ BRÜKSEL’DE

Analistler, bundan sonraki süreçte AB liderlerinin ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) açıklamaları ve atacağı adımların takip edileceğini belirterek, AB’ye ve Euro’ya ilişkin belirsizliklerin daha fazla tartışılacağını kaydediyor.

BİRLİK VE BERABERLİK ÇAĞRISI

Yunanistan’da referandumdan ‘Hayır’ kararı çıkmasından sonra, ülkenin siyasi parti liderleri, Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos başkanlığında toplandı. Başbakan Aleksis Çipras, devam eden toplantıda, siyasi parti liderlerine birlik ve beraberlik çağrısında bulundu. Öte yandan, siyasi parti liderleriyle yapılan toplantıya bir süre ara verildi, Cumhurbaşkanı Pavlopulos ve Başbakan Çipras bu sırada Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile telefonda görüştü. Çipras, Merkel’e bugünkü toplantıda Yunan hükümetinin yeni teklifini sunacağını iletti.

Grexit ihtimali arttı

Uluslararası finans kuruluşlarının uzmanları, Yunanistan’da kreditörlerin öne sürdüğü koşullarla ilgili yapılan referandumda ‘hayır’ sonucu çıkmasının Yunanistan’ın Euro’dan ayrılma ihtimalini güçlendirdiğini ve ülkenin resmi alacaklılarıyla kısa vadede anlaşma ihtimalini azalttığını belirtiyor. Analistler, Varufakis’in istifasının ise müzakereler açısından olumlu olacağını ifade ediyor. 

Capital Economics Avrupa Baş Ekonomisti Jonathan Loynes, ‘hayır’ oyunun ‘Grexit’i garanti etmese de, ihtimali yüzde 50’nin üzerine ittiğini ifade etti. ABN AMRO Makro ve Finansal Piyasalar Araştırma Müdürü Nick Kounis de referandumun ardından Yunanistan’ın para birliğinden çıkış ihtimalinin keskin şekilde arttığını vurguladı.

PİYASALARIN DURUMU

Piyasaların referandum kararına tepkisinin açıkça olumsuz olacağını aktaran Kounis, ‘Ancak biz bunu bir ‘Lehman anı’ olarak görmüyoruz. Yunanistan’dan dolayı Avro Bölgesi’nin bankacılık sisteminin etkilenmesi ılımlı ve nispeten şeffaf olacak. Aynı zamanda, diğer bölge ülkelerinin Yunanistan’la benzer durumda olduklarını ve Yunanistan’ın izinden gideceklerini düşünmüyorum’ ifadelerini kullandı. 

Berenberg Baş Ekonomisti Holger Schmieding ise Varufakis’in istifa etmesine ilişkin konuştu. Kounis, ‘Çipras, tartışmalı Maliye Bakanı Yanis Varufakis’i görevden aldı. Bu pozitif bir sinyal. Euro Grubu Maliye Bakanları sonunda Varufakis’le uğraşmak yerine yeniden gerçek konulara ilişkin ciddi tartışmalar yapabilir’ değerlendirmesini yaptı.

BUNDAN SONRASI İÇİN 3 SENARYO

1-Müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden çıkması:

 

Başbakan Tsipras uygulanabilir bir anlaşma için müzakere güçlerinin arttığını söylese de, birçok kişi bunu en muhtemel seçenek olarak görüyor. Sorun ise Yunanistan’ın Avrupalı ortaklarının çoğunun referandum sonucunu yolun sonu olarak görmesi ve Yunan bankaları halen kapalı olduğu için acilen harekete geçilmesinin gerekmesi.

2-Yunan bankalarının çökmesinin, kurtarma paketine dayalı yeni bir anlaşmaya ya da Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden ayrılmasına neden olması:

Halen Yunanistan’la herhangi bir anlaşmayı gölgeleyen faktör, 29 Haziran’dan bu yana kapalı olan Yunan bankalarının durumu. ECB bu tarihte bankalara acil likidite desteğini kesmişti. Yunanistan hükümeti referandumdan ‘Hayır’ sonucu çıkması halinde, bankaların Salı günü açılacağı sözü vermişti. Ancak ECB’nin 89 milyar Euro’luk acil yardım desteğini artırması beklenmiyor. Bu durumda Yunan bankalarının ömrü uzun olmayabilir. Muhtemel bir seçenek bankaların, Yunanistan’ın eski para birimi drahmiye dönmesi öncesi paralel bir para birimi üzerinden işlem yaparak açılması. Yunan ekonomisinin çökmesi sonrası, Avrupa Birliği (AB) ülke bankalarının sermaye yapısını yeniden düzenlemeye ikna olabilir.

3-Euro Bölgesi liderlerinin Atina ile yeni bir anlaşmaya ikna olması:

Mevcut koşullarda pek olası gözükmese de Tsipras’ın son önerisi ve referandum öncesi kabul ettiği reformlar üzerinde anlaşma sağlanması mümkün. Zira Yunanistan’ın alacaklıları ile Atina yönetimi arasındaki görüş ayrılıkları oldukça azalmıştı. Aradaki en önemli fark, Çipras’ın 29 milyar 100 milyon euroluk üçüncü bir kurtarma paketi istemesiydi.

RUSYA: SAYGI DUYUYORUZ

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, telefonda görüştü. Kremlin Basın Merkezinden yapılan yazılı açıklamada, Putin ve Çipras’ın referandumu değerlendirdiği belirtildi. 

Atina’nın isteğiyle gerçekleştiği bildirilen telefon görüşmesinde, ikili ilişkilerin de konuşulduğu ifade edildi. Öte yandan Kremlin Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, ‘Yunan halkının iradesine saygı duyuyoruz. Bu ülkedeki gelişmeleri dikkatle izlemeye devam edeceğiz. Yunan ortaklarımızın kreditörlerle mümkün olan en kısa sürede uzlaşmasını umut ediyoruz’ ifadesini kullandı. Sözcü Peskov, bir soru üzerine, Yunanistan’ın Rusya’dan mali yardım talebinde bulunmadığını kaydetti.