3’üncü Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında “beyaz kıta”da araştırmalar yapan Türk ekibi, seyirleri süresince Bulgaristan, Ukrayna, İngiltere, Şili, İspanya, Polonya, Çin, Güney Kore ve Rusya’nın araştırma üslerine giderek, çalışmalar hakkında bilgi aldı. 

Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde gerçekleştirilen 3’üncü Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında Türk ekibinin dönüş seyri tamamlandı.

Bilimsel araştırmalarını gerçekleştiren ekip, rotalarında bulunan Bulgaristan’ın St. Kliment Ohridski, Ukrayna’nın Vernadsky, İngiltere’nin Rothera, Şili’nin Julio Escudero, İspanya’nın Juan Carlos I, Polonya’nın Arctowski, Çin’in Great Wall, Güney Kore’nin King Sejong ve Rusya’nın Bellingshausen üslerini ziyaret etti.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Kutup Araştırmaları Uyg-Ar Merkezi (PolReC) koordinesinde gerçekleşen seferde ekip, İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şafak Altunkaynak’ın da araştırmalarını sürdürdüğü Bulgar Üssü’nde çalışmalara ilişkin detaylı bilgi aldı.

“İş birliğinin devam etmesini umuyoruz”

Bulgaristan’ın St. Kliment Ohridski Üssü Şefi Dragomir Mateev, AA muhabirine, bu yıl üslerinde 7 projenin yürütüldüğünü, halihazırda 2 Bulgar ve 1 Türk projesine yönelik çalışmaların devam ettiğini söyledi.

Antarktika’da her şeyin zorlu olduğunu belirten Mateev, kıtadaki hava durumunun anlık değişim gösterdiğini bildirdi.

Mateev, bu değişikliklerin bilimsel çalışmalarını da etkilediğine işaret ederek, en önemli zorluğun lojistik alanında yaşandığını dile getirdi.

Bulgaristan ve Türkiye arasında kutup araştırmalarında çok iyi bir iş birliği olduğunu anlatan Mateev, “Türkiye’den 5 yıldır en az bir ya da iki bilim insanı araştırmalarını yapmak üzere her sene üssümüze geliyor. Bu iş birliğinin devam etmesini umuyoruz.” dedi.

Volkanik kayaçlar üzerine çalışıyor

İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şafak Altunkaynak da “beyaz kıta”daki ilk çalışmasını geçen yıl Antarktika Yarımadası’nın doğusundaki James Ross Adası’nda yaptığını söyledi.

Kıtadaki Çekya üssünde geçen yıl yaklaşık 3 ay kaldığını ve volkanizmanın kökenini, zamanlamasını, bölge tektoniğiyle ilişkisini araştırdığını ifade eden Altunkaynak, yaklaşık 180 noktadan sistematik örnekler değerlendirdiklerini ve 2. Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında yer bilimleri alanında ilk makalenin yayımlandığını bildirdi.

Altunkaynak, çalışmalarının genellikle birkaç aşamalı olduğuna dikkati çekerek, öncelikle saha gözlemleri yaptıklarını, gerekli yerlerden örnekler aldıklarını, daha sonra bu örneklerin laboratuvarlarda analizlerini yaptırarak yorumladıklarını vurguladı.

İkili iş birliği kapsamında bulunduğu Bulgaristan üssünde geçen yıl yaptığı çalışmanın tamamlayıcısı niteliğinde araştırmalar yürüttüğünü belirten Altunkaynak, şunları kaydetti:

“Toplamda 2 ay Bulgar üssünde kalacağım. Geçen sene çalıştığımız alan daha çok volkanik kayalardan oluşuyordu. Burada daha farklı yaşta ve türde volkanik kayaçlar var. Üste farklı türdeki volkanik kayalar arasındaki ilişkiyi, bunların niteliğini, doğasını, neden burada olduklarını, nasıl oluştuklarını ve bölgedeki diğer kayalarla olan ilişkilerini araştırıyorum.”