Kasım ayında altının gram fiyatının 100 liranın altına gerilmesi yurt içinde talebi artırdı ve altın üretimi önceki aya kıyasla yükselişe geçerek 1,8 tona çıktı. Darphane, Cumhuriyet altını olarak; çeyreklik, yarımlık, birlik, ikibuçukluk ve beşlik ziynet altını ile altın sikke üretimi gerçekleştiriyor.
Eylül ve ekim aylarında gram fiyatı 110 lira seviyelerinden işlem gören altının Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından üretimi, tarihi düşük seviyelerine gerilemişti. Darphane, ağustos ayındaki 1,9 tonluk üretimin ardından eylül ayında 25, ekim ayında ise 104 kilogramlık üretim yapmıştı.
Altının gram fiyatının kasım ayında 97,50 lira seviyelerine kadar inmesinin yatırımcı talebini artırmasıyla Darphane’nin üretimi 1,8 tona yükseldi. Darphane’nin Cumhuriyet altını üretimi yılın 11 ayında 7 milyon adedi aşarken, bunun yüzde 76’sı çeyrek altın olarak üretildi.
Önceki yıllara bakıldığında ise Darphane’nin kasım aylarındaki üretiminin 10 tonun üzerinde olması dikkati çekiyor. 2014 yılının Kasım ayında 10,6 ton üretim yapan Darphane, 2013 yılının Kasım ayında da 11 ton üretim gerçekleştirmişti.
11 aylık Cumhuriyet altını üretimi 7 milyon adet
Darphane’nin 11 aylık üretimlerine bakıldığında ise 2015 yılında, önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yarı yarıya bir düşüş görülüyor.
Darphane, 2014 yılının Ocak-Kasım döneminde 42,4 ton altın üretirken, bu ramak 2015 yılının aynı döneminde 19,5 tona geriledi. Adet bazında bakıldığında ise söz konusu dönemde 13,9 milyon adet olan Cumhuriyet altını üretimi bu yıl 7 milyona düştü.
Darphane, aynı dönemler içinde 2013 yılında 86,5 ton ve 27,7 milyon adet, 2012 yılında ise 40,4 ton ve 12,7 milyon adet üretim yapmıştı.
Analistler, 2013 yılında 97 lira seviyelerinden 73 liraya kadar gerileyen altının gram fiyatının, yatırımcılarda altın biriktirme iştahını canlandırdığını ve bu nedenle altın üretiminde tarihi zirvelerin görüldüğünü belirtiyor. 2014 yılında sınırlı bir yükseliş görülse de altın fiyatlarının sakin seyrinin yatırımcılar tarafından biriktirme fırsatı olarak kullanıldığını ifade eden analistler, 2015 yılında fiyatların tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkması ile talebin azaldığını vurguluyor.
“Belirsizlik nedeniyle ‘kötü gün dostu’na dokunulmadı”
Konuya ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan İstanbul Kuyumcular Odası Başkanı Norayr İşler, kuyumculuk sektöründe görülen talep düşüklüğünün Darphane üretimine de yansıdığını belirtti.
İşler, 2015 yılında iç pazarda önemli ölçüde talep daralması yaşandığını, ihracatın da yüzde 10’dan fazla gerilediğini dile getirerek, “Talep düşüklüğünde işsizlik ve konjonktür mutlaka etkili olmuştur. Sonuçta Darphane’nin ürettiği altınları vatandaşlarımız tasarruf amacıyla satın alıyor” dedi.
Vatandaşların, Orta Doğu’daki belirsizliklere 7 Haziran ve 1 Kasım seçimleri de eklenince uzun süre “bekle-gör” politikasını uyguladığına dikkati çeken İşler, “Özetle vatandaş, Cumhuriyet altınları ve sarrafiye altınlarında pozisyonunu korumayı tercih etti. Bu süre içinde yastık altındaki altınlarına da pek dokunmadı, geleneksel ‘kötü gün dostu’ olarak saklamaya devam etti” ifadelerini kullandı.
İşler, Cumhuriyet altını ve sarrafiye ürünleri alıcısının, işlem yapmak için istikrar istediğini, belirsizliği sevmediğini anlatarak, Darphane ürünlerinde talep düşüklüğünü tamamen tüketicilerin gelişmeler karşısındaki tepkisi olarak gördüğünü dile getirdi.
Bu yılın, neredeyse tüm sektörler için kayıp yıl olarak geçtiğini söyleyen İşler, 2016 yılında Darphane ürünlerine talepte yeniden yükselme yaşanacağını ve taşların yeniden yerine oturacağını umduğunu da sözlerine ekledi.