AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Türk hava sahasını ihlal eden savaş uçağının düşürülmesinin ardından Rusya’da 1 Ocak itibarıyla bazı tarım ürünlerinin alımının durdurulacağına ilişkin açıklama yapıldığını hatırlattı. Rusya’nın 11 Ocak’a kadar resmi tatil sürecinde olduğuna işaret eden Çelik, dolayısıyla şu anda Rusya tarafına bir mal sevkıyatının söz konusu olmadığını söyledi.

Rusya’nın aldığı kararların uygulanıp uygulanmadığının yaklaşık bir hafta sonra net bir şekilde görüleceğinin altını çizen Çelik, Türkiye’nin bu kararlara yönelik bir misillemeye gitmediğini vurguladı.

Bir uçak düşürme olayını alın teriyle ekmeğini kazanmak için çalışan Türk ve Rus çiftçisine ödetme gibi bir yolun doğru olmayacağını defalarca söylediklerini ifade eden Çelik, “Bizim 1,3 milyar dolarlık ihracatımız yanında 3 milyar dolarlık bir de ithalatımız var. Burada çiftçilerin tümü zarar görecek ama en çok da Rus çiftçisi zarar görecek” diye konuştu.

Türkiye’nin buğday rekoltesinin 2015’te 22,6 milyon tonla beklenenin üzerinde gerçekleştiğini belirten Çelik, söz konusu rakamın 2014’te 19 milyon ton civarında olduğunu anımsattı. Çelik, Türkiye’nin geçen yıl 1,1 milyar dolarlık buğday ithalatı olduğunu, bunun da büyük bölümünün Rusya’dan karşılandığına dikkati çekerek, şöyle devam etti:

“Gerekirse buğday ihtiyacımızı kendi üretimimizden karşılayabiliriz. Buğday almasak da bu bizim için bir ihtiyaç teşkil etmiyor. Türkiye, bir misilleme olayına girmedi. Hükümet olarak Rusya’nın tavrını takip edeceğiz, çiftçilerden intikam almaya dönük bu uygulama devam ederse Türkiye’nin, elindekiler ne ise onları da masaya koyma imkanı var. Umarım aklı selim hakim olur ve Türkiye ile Rusya gibi iki dost ülke ilişkileri kısa süre içerisinde normale döner. Sorunlarımız olabilir tabi… Medeni iki ülkeye yaraşır bir şekilde bunları çözüme kavuşturma konusunda Türkiye her zaman sağduyulu davranıyor, davranmaya da devam edecek.”

Yaş meyve ve sebzelerin Rusya’ya ithalinde “uçak” krizinin yaşandığı ilk günlerde sıkıntılar yaşandığına vurgu yapan Çelik, “Bu dönemin ardından 1 Ocak’a kadar yoğun bir ihracat gerçekleşti. Sebze ve meyve için önümüzdeki 5-6 aylık süreç oldukça önemli” dedi.

Çelik, ilgili bakanlıklar ile alternatif piyasalar üzerinde çalışmaları sürdürdüklerini belirterek şöyle konuştu:

“Konu gıda olduğu için bu konudaki ürünlerimize pazar bulmakta zorlanmayacağımız inancındayız. Yeni pazar çalışmalarını Ekonomi Bakanlığımız sürdürüyor. Asıl olan buradaki üreticilerimizin ihracatçımızın faaliyetlerini sürdürebilmesi ile ilgili onların yanında olmaktır. Hükümet olarak da hem üreticimizin hem ihracatçımızın yanında olduğumuzu aldığımız bazı önlemlerle zaten ortaya koyduk. Sürekli de diyalog halindeyiz bütün üreticilerle inşallah herhangi bir sorun yaşanmadan bu badireyi de atlatacağız. Temennimiz Rusya ile bu bölgede iki önemli ülke olarak diyaloglarımızın normalleşmesi, çalışmalarımızın ticaretimizin normalleşmesi. Aklın yolu birdir, başka bir yolu yok umarım o yola gelirler.”

Tarımsal desteklere düzenleme

Bakan Çelik, göreve geldiği günden itibaren tarımsal faaliyet içerisinde olan bütün kesimlerle yoğun temas içinde olduklarını, üreticiden gelen talepleri değerlendirdiklerini, yaptıkları çalışmalarda desteklemelerin çok çeşitlendiğini ve bunların toparlanması gerektiğini tespit ettiklerini dile getirdi.

Teknik çalışmaları sürdürdüklerinin altını çizen Çelik, “Hem bitkisel, hem de hayvansal üretimdeki tarımsal desteklerin kalem sayısının azaltılıp, çiftçinin daha da memnun olacağı spesifik ve kritik noktalarda üreticinin yanında olacak bir destekleme modeli üzerinde çalışmamızın sonuna yaklaşmış bulunuyoruz. İnşallah o desteklemelerimizi kısa süre içerisinde kamuoyu ile paylaşacağız. 70’in üzerinde destek kalemi var. Bunları örneğin hayvansal desteklerde mümkün olduğu kadar 3-4’e indirmek için çalışıyoruz” şeklinde konuştu.

Çelik, Türkiye’nin et ithal etmemesi için desteklerin önemli bir yönlendirici görevi olduğunu belirterek, bu çerçevede bütüncül anlayış ile desteklemelerin tasnif edildiğini söyledi.

“Et fiyatlarında piyasadaki dalgalanmanın önüne geçilecek”

Et ve Süt Kurumunun (ESK) fiyatların regülasyonu ile ilgili bir görevi bulunduğuna dikkati çeken Çelik, bunu yerine getirme konusunda gerekli donanımının bulunduğunu, eksik noktaların da tamamlanacağını, dolayısıyla piyasadaki dalgalanmanın önüne geçileceğini kaydetti.

Çelik, asıl meselenin hayvansal kaynağın ülkede üretilmesi ve dışarıdan ithalata ihtiyaç duyulmayacak noktaya getirilmesi olduğunun altını çizerek, şunları kaydetti:

“Tabi bir kaç ay içerisinde olacak bir hadise değil. Bunun için 1-2 yıllık bir süreç gerekiyor. Hem bu 1-2 yıl sonrasını planlama çalışmalarımız hem de piyasanın regülasyonu ile ilgili alacağımız önlemler var. Onları da önümüzdeki günlerde paylaşırız inşallah. Destekler 2016 yılında 11 milyar lirayı aşacak, iyi bir rakam bu. Bakanlar Kurulu kararı ile gübredeki yüzde 18, yemdeki yüzde 8’lik KDV’yi yüzde 1’e indiren düzenleme de gerçekleşti. Bu da 2,2 milyar liralık bir destek anlamına geliyor. Gübre ve yemdeki KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi hadisesinin piyasa takibini şu anda çok ciddi bir şekilde yapıyoruz. Bunun üreticiye ne şekilde yansıtılıp yansıtılmadığını da göreceğiz. KDV desteğini üretici için yaptık. Ama bunun sanayi tarafından nasıl yansıtılacağının da takipçisiyiz. Umarım bir yanlışın içerisinde olmazlar. Çünkü bizim amacımız, derdimiz üreticinin bu imkandan yararlanmasıdır. Üreticiye bu KDV indirimi yansımıyorsa bu sistemi değiştirme imkanımız her an var.”