AB devlet ve hükümet başkanlarının Türkiye’nin 7 Mart’ta sunduğu sığınmacı krizine köklü çözüm getirecek ve AB-Türkiye arasında işbirliğini güçlendirecek teklifini değerlendirip, bir anlaşmaya varmaya çalıştıkları AB Liderler Zirvesi’nin ilk günü sona erdi.

 

Lüksemburg Başbakanı Xavier Bettel, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, AB’nin teklife dair pozisyonu konusunda bir uzlaşıya varıldığını ve bunun sabah saatlerinde Başbakan Ahmet Davutoğlu’na sunulacağını belirtti.

 

İlk buluşma sabah

 

AB kaynaklarından edinilen bilgiye göre, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, AB Dönem Başkanı Hollanda’nın Başbakanı Mark Rutte, sabah saatlerinde Davutoğlu ile buluşarak, AB’nin tavrını ortaya koyacak. Eğer AB’nin teklifi, Davutoğlu tarafından kabul edilirse ortak bir açıklamayla anlaşma duyurulacak. Aksi halde Türkiye’nin itiraz ettiği noktaları görüşmek üzere AB liderleri öğle saatlerinde yeniden bir araya gelecek.

 

Rumlar geri adım atmadı

 

Zirve öncesi sızan taslak anlaşmada, Türkiye’ye istediğinden daha azı öneriliyordu. Taslakta bazı değişiklikler yapıldığı ancak Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin yeni fasıllar açılmasına getirdiği veto konusundaki pozisyonunu değiştirmediği belirtildi.

 

Ankara, üyelik sürecinin hızlandırılması için yeni fasılların açılmasında ısrar ediyor. Türkiye özellikle enerji (15. fasıl), yargı ve temel haklar (23. fasıl), adalet, özgürlük ve güvenlik (24. fasıl), eğitim ve kültür (26. fasıl) ve dış, güvenlik ve savunma politikaları (31. fasıl) olmak üzere 5 faslın daha açılmasını istiyor.

 

Buna karşın, Rum kesimi bu fasıllar üzerindeki vetosunu ancak Türkiye’nin liman ve havaalanlarını kendilerine açması halinde kaldırabileceklerini ifade ediyor.

 

Türkiye’nin “Türk vatandaşları için vizelerin en geç haziran ayı sonunda kadar kaldırılması yönündeki talebine” dair olarak da Ankara’nın öncelikle 72 şartı yerine getirmesi gerektiği dile getiriliyor.

 

Suriyeli sığınmacılar için harcanacak ek 3 milyar avronun ise ancak ilk fon bittiği zaman tahsis edileceği belirtiliyor.

 

Türkiye’nin teklifi

 

Türkiye, 7 Mart’taki teklifinde vizelerin en geç haziran ayı sonuna kadar kaldırılmasını, üyelik müzakerelerinde yeni fasılların açılmasını, yük paylaşımı altında Suriyeli sığınmacılar için harcanacak mevcut 3 milyar avroluk fona ilaveten 3 milyar avro daha sağlanmasını, Türkiye’ye gönderilecek her bir Suriyeli sığınmacı için Türkiye’den bir Suriyeli sığınmacının alınmasını istemişti.

 

Kaçakçılığı engellemek ve denizlerde ölümlerin önüne geçmek isteyen Ankara, bu maddelerin karşılığında, Yunan adalarındaki sığınmacıları geri almayı önermişti.