Çocukların okul başarısı tüm anne babalar için önemli olsa da sağlıkları her şeyin önüne geçiyor.

Farkında olmadan hasta eden şeylerin başında ise ağır okul çantalarının omurgaya verdiği zararlar bulunuyor.

Habertürk’ten Ceyda Erenoğlu’nun haberine göre ağır çanta kullanmamak, kullanma zorunluluğunda ise yapılan yanlış sayısını artırmamak gerekiyor. 

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Şişli Florence Nightingale Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Neslihan Aksu, “Büyüme çağında olmaları nedeniyle çocukların kemiklerinin büyük bölümü kıkırdak ve yumuşak oluyor. Bu nedenle kemik, eklem, bağlar ve kaslara binen aşırı ve dengesiz yüklenmeler kemiklerin gelişimini ve dizilimini bozabiliyor. Büyümekte olan bu vücut yapılarına binen dengesiz ve aşırı yüklerin zamanla omurganın aksının kötü dizilimine ve yıllar içinde erken dejenere olup kireçlenmesine yol açması çocukta duruş bozuklukları ve sırt ağrıları anlamına geliyor” diyor. 

Aksu’ya göre bu sorunu ortadan kaldırmak için birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de okullarda her çocuğun kendisine ait bir dolabı olması gerekiyor. Bu, çocukları her gün üzerlerine binen aşırı ve dengesiz yüklerden kurtaracak ve ileri dönemlerde oluşacak sağlık problemlerini ortadan kaldıracak önemli bir çözüm olarak görülüyor. 

OMURGA VE OMUZ AMELİYATLARININ BASİT ÇÖZÜMÜ 

Bu basit önlem, ileri yaşta gerekebilecek omurga ve omuz ameliyatları ile tıbbi tedavi masraflarını önleyip azaltmada maliyet açısından da çok önemli bulunuyor. Ağır çanta, elde veya omuzda tek taraflı taşınıyorsa omurganın yapısı üzerinde kalıcı sakatlıklara kadar gidebilen ve ömür boyu sıkıntıya neden olabilecek zararlar doğurabiliyor. Büyük ve ağır omuz çantaları ‘omuz sıkışması’ adı verilen omuz tendonlarında ödem ve zamanla oluşabilecek yırtıklara neden olarak omuz ağrısı yaratabiliyor. 

OKUL ÇANTASI TEK OMUZA TAKILMAMALI!

 Ağır çantayı tek omuza takan çocuklar, vücut ağırlık merkezini dengelemek için gövde ve omurga bir tarafa veya öne doğru (kambur) eğilmek zorunda kalıyor. Ağır çanta elde veya omuzda tek taraflı taşınıyorsa omurganın yapısı üzerinde kalıcı olabilecek olan sakatlıklara gidebilecek zararlara neden olabiliyor. Ağır ve tek taraflı omuz çantası taşıma durumunda boyun kaslarında gerginlik, ensede ağrı ve gerilim baş ağrısı gibi sorunlarla karşılaşılabiliyor. Omur kemikleri, omurga eklemleri ve kemiklerin arasındaki kıkırdaklar aşırı ve yanlış taşınan yüke maruz kalarak zarar görebiliyor. Kıkırdak dokular kan dolaşımı ve damarları olmayan dokular olarak eklem sıvılarından beslendikleri için aşırı yüke maruz kalmaları yapılarının bozulmasına, erken yıpranmalara ve yaşlanmalara yol açabiliyor. Ağır, ince askılı omuz çantaları omuz bölgesinden el ve kola giden damar ve sinirlere baskı yaparak ağrı ve uyuşmalara neden olabiliyor. Ağır veya uygunsuz sırt çantaları bel, boyun ve omuz ağrısı nedenleri olarak dikkat çekiyor. 

ASKILAR SERT, DAR VEYA GEVŞEK OLMAMALI 

Özellikle gelişme çağındaki çocuklarda uygunsuz çanta kullanımı, bu çocukların ileriki yaşlarında kalıcı sağlık sorunları yaratabiliyor. Sırt çantasının vücut ağırlığının yüzde 15’ini geçmemesi gerekiyor. Askıların sert, dar ya da fazla gevşek olmaması çok önemli görülüyor. İnce askılı çantalar omuzun belli noktasına aşırı bası sonucu kollarda damar ve sinirlere baskı yaparak ağrı ve uyuşukluğa neden olabiliyor. Sert askılar ise; bel, boyun ve sırttaki bağ dokusuna zarar veriyor. Okul çağı çocuklarında bel, boyun, omuz ağrısı ve duruş bozukluklarının nedeni ağır sırt çantaları olabiliyor. 

VÜCUT AĞIRLIĞININ YÜZDE 10-15’İ OLMALI 

Bir çocuğun okul çantasının, vücut ağırlığının ortalama yüzde 10 -15’i kadar olması gerektiği belirtiliyor. Bu oranın ilkokul çocuklarında 3-4, diğer çocuklarda ise ortalama 5-8 kg arasında olması gerekiyor. 

OKUL ÇANTASI KULLANIRKEN BUNLARA DİKKAT EDİN! 

*Okul çantasının askılarının uzun ve gevşek oluşu durumunda vücudun ağırlık merkezinin arkaya kayması sonucu bel kaslarında aşırı zorlanma ve ağrı meydana geliyor. Sorunun dikkate alınmaması halinde ileri yaşlarda belin içe kavsi artıyor (hiperlordoz) ve buna bağlı bel ağrıları oluşuyor. 

*Çanta ağır olursa ve/veya tek taraflı omuz askısı kullanılırsa kas zorlanmaları meydana geliyor. 

*Özellikle uzamanın hızlı arttığı yaşlarda tek el veya omuzla taşınan çantalar, omurgada sağ veya sola eğilmeler (skolyoz ) gibi duruş bozukluklarına ve sırt ağrılarına neden olabiliyor. 

*Çantayı sağa ve sola eşit derecede yük dağıtacak şekilde orantılı yerleştirmek gerekiyor. Bele binecek olan yükü azaltmak için ağır olan eşyaların sırta yakın konulması daha hafiflerinin daha uzağa yerleştirilmeleri öneriliyor. 

*Sırt çantalarını alçaktan kaldırmama konusuna dikkat etmek, eğer alçaktan kaldırılması gerekiyorsa, bunun dizin üzerine çökerek yapılması gerekiyor. 

14 ADIMDA DOĞRU ÇANTA SEÇİMİ 

1. Geniş yumuşak askılı ve iyi omuz pedi olan sırt çantası seçin.

2. Çift askılı sırt çantası tercih edin. (tek taraflı olanlar yükü eşit dağıtamazlar.)

3. Sırt pedi ince olan çantadaki sert objeler ya da kitap köşe uçları sırta batarak rahatsızlık verir.

4. Bel kayış bağlanması olanlar ağır yükün daha da eşit dağıtılmasını sağlar,

5. Kendi boş ağırlığı da hafif olan çantaları seçin.

6. Üzerinde tekerlek olan Roler sırt çantaları özellikle çok ağır taşıyan öğrenciler için merdiven çıkarken daha rahat olabilir.

7. Sırt çantasının her iki askısını da kullanarak iki omzunuza geçirin ve tek omuz ile taşımayın.

8. Çantanızın askılarını vücuda yaklaşacak şekilde sıkılaştırın.

9. Askıları çantanızı belinizin 5 cm üstünde tutacak şekilde ayarlayın.

10. Askıları omuzlar üzerinde uygun biçimde oturtarak ayarlayın ve her kullanımda askı ayarlarını kontrol edip yükün yeterince destek gördüğünden emin olun.

11. Sırt çantasının hafif olmasına ve kesinlikle öğrencinin kilosunun yüzde 15’ini aşmamasına dikkat edin.

12. Ağır yükleri çantanızın sırta ve ortaya yakın bölgesine yerleştirin.

13. Sırt çantanız sırtınızdayken öne eğilmekten kaçının, yerden bir şey almak istediğinizde dizlerinizi kırıp çömelerek alın.

14. Ağır sırt çantası taşımak zorunda iseniz düzenli olarak sırt ve bel kaslarınızı güçlendirici egzersizler yapın.