NOSAB Bölge Müdürü Mehmet Koçer, “Hem elektrikte hem doğal gazda Türkiye’de ciddi bir sorun yaşanıyor. Bu sadece NOSAB’ın ve Bursa’nın özelinde değil tüm Türkiye’de yaşanan bir sorun. Ayın 19’unda BOTAŞ’tan tüm organize sanayi bölgelerine bir yazı gelmişti burada üretimin yüzde 40’ında kısıntıya gidilmesiyle ilgili bir yazıydı bu. Ayın 19’unda gelen bu yazıya istinaden ayın 21’inden itibaren de bu kısıntıya gidilmemiz istendi. Bu uygulamaya geçtiğimizde de bu defa elektrikle ilgili problem başladı. Bu da sürpriz olmadı çok fazla çünkü doğal gazda eğer bir sıkıntı varsa arzda bir sıkıntı varsa bu elektriği de sirayet edecektir mutlaka çünkü doğal gazdan elektrik üreten santraller de etkilenecektir” ifadelerini kullandı.
NOSAB’da 3 milyon dolarlık ihracat kaybı
Koçer, “Günlük elektrik ve doğal gaz tüketimlerinden belli verileri görebiliyoruz. Elektrikten örnek vermek gerekirse NOSAB’da 1 milyon 200 bin kilovatsaatlik günlük tüketim var. Şu anda bu sıkıntıdan dolayı bunu yüzde 10’lara düşürdük yani 100 binler civarında. Bu şu demektir aslında üretmiyoruz şu anda ekonomik anlamda baktığınız zaman. Bir başka parametre ile değerlendirdiğimizde NOSAB’ın yıllık ihracatı 1 milyar dolardır yaklaşık olarak. Bu 1 milyar doları 3 güne böldüğümüz zaman bizdeki sadece ihracat kaybı kabaca 3 milyon dolarlara gelecektir günlük anlamda baktığımızda. Türkiye’nin geneline baktığımızda yine ihracat rakamlarından yola çıkarsak 20-22 milyar dolarlık aralık ayındaki ihracatın ocak ayında da olduğunu düşünürsek yine de buradaki rakamlar aslında ciddi boyutlardadır. Bu iş sadece 3 günle kalmayacak. Çünkü kesinti şu şekilde Bursa’nın özeline baktığımızda NOSAB, Demirtaş, Bursa OSB pazartesi, salı ve çarşamba günleri elektrik kısıntısına gittiler ve bu süreçte önemli sektörlerin dışında hiçbir üretim yapılmıyor şu anda. Bu kesinti bizden sonra örnek olarak Gebze’de devam edeceğini düşünelim, Gebze’de çarşamba, perşembe, cuma günü kapatacak. Hal böyle olunca bu iki bölgeden de parça alıp, tek parça haline getirici olan bir ana sanayiyi düşündüğümüz zaman aslında 1 hafta bir kere üretimde sıkıntı var. Tedarik zinciri kırıldı. Bu hesaplamaya aslında buradan da bakmak lazım. Ama bununla sınırlı kalmayacağını biz düşünüyoruz maddi kayıp anlamında baktığımız zaman” dedi.
“İhracat yapan firmalarda büyük problemler olabilir”
“Organize sanayi bölgelerinin ihracatlarına bakmak lazım. Demirtaş ve Bursa OSB’ye baktığımız zaman orada ana sanayileri düşündüğümüz zaman, TOFAŞ, Renault, Bosch ve türevlerini düşündüğümüz zaman bizim bölgenin kat be kat üzerinde oradaki kayıplar. 3 milyon doları NOSAB için baz alıp baktığınızda bunu belki 3 ile 5 ile çarpmak gerekir oradaki rakamları baz aldığımızda” şeklinde konuşan Mehmet Koçer, “Mutlak bir matematiksel hesabı bugünden yapmak çok zor. Ancak eldeki verilerle bu değerlendirmeyi yapabiliriz. Üretim olmadığı için şu anda şöyle bir problem daha olacak yine bizim bölgemizin özelinde 22 bin çalışanımız var NOSAB’da bu 22 bin çalışan 3 gündür çalışmıyor. Burada da bir etki olacaktır yıllık izin mi kullandıracak firmalar, ücretinden mi düşecek. Burada da aslında devletten bir açıklama gelebilir. Sanayici belirli bir terminde sözleşmelerini imzalamış, o gün ürününü teslim etmesi lazım ve bunu şu anda yapamıyor. Bu hem Türkiye için problem, hadi Türkiye’dekini anlatırız belki derdimizi birbirimize çünkü herkesin başına gelen bir durum bu ama özellikle ihracat yapan firmalarda büyük problemler olabilir bu sözleşmelerin şartlarının yerine gelmemesinden kaynaklı. Gerçekten bu kısmı buz dağının görünmeyen kısmı gibi duruyor şu anda” görüşünü dile getirdi.
“Hep şifahi bilgilerle hareket ettik”
Koçer, “Bakanlarımızla, konunun bütün taraflarıyla bir online toplantı yaptık. 3 saat sürdü bu toplanı. Bütün ticaret sanayi odaları, organize sanayi bölgeleri, kritik sektördeki sektör temsilcileri oradaydı. Genel anlamda bu 3 günlük kesintinin etkisiyle ilgili, ne kadar süreceği ile ilgili bunun üzerinde duruldu. Diğer taraftan bu talepler de aslında orada dile getirildi. Bu bizden kaynaklanan bir sorun olmadığı için hükümet mutlaka belirli destek paketleri açıklayabilir. Bizim hızlı bir şekilde aksiyon almamız gereken bir konuydu. Hep şifahi bilgilerle hareket ettik. Şu anda TEİAŞ’tan bu konuda yazı dün akşam geldi. Onun dışında hem pazar günkü bakanlarımızla yaptığımız toplantıda hem sonrasındaki bütün süreç şifahi olarak hep yürüdü. Bir hafta öncesinden bildirilebilir miydi o zaman daha rahat mı hareket ederdik keşke olsaydı biraz daha rahat hareket edebilirdik” dedi.
Zam oranı yüzde 400’ü buldu!
Mehmet Koçer, “Kasım ayında bir kırılma yaşadık. Enerjideki fiyat artışı anlamında. Orada da kademeli fiyat dediğimiz bir uygulamaya geçti BOTAŞ. Bunun da anlamı şu iki fiyat uyguluyor kullanımının yüzde 60’ını kasım ayı fiyatı 4.30’du bundan fatura ediliyor sanayiciye yüzde 40 kısmını da bunun yüzde 40 fazlası olan 6.30 gibi bir rakamdan fatura ediyor. Aslında ortalamaya baktığınızda 4.30 görünen maliyet ikisinin ortalaması oluyor. 5 küsurlere geliyor. Aralık ve ocak ayında da yine bu artışlar devam etti. Yılbaşından bugüne baktığımızda yüzde 300’lerin üzerinde 400’lere yaklaşan ocak ayını da dahil ettiğimizde aslında ciddi bir artış oldu. Yine bakanlıklarla görüşülüyor. Çift tarifeden teke düşme ile ilgili bir çalışma var” şeklinde konuştu.
“Her şerde bir hayır vardır”
NOSAB Bölge Müdürü Mehmet Koçer, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bugün iki sorun yaşıyoruz. Birincisi fiyat artışları… Bu fiyat artışlarını koyduğumuzda yenilenebilir enerji yatırımları daha mantıklı hale geliyor. Dahası fiyat artışının yanında artık arz güvenliğinin de çok çok ön plana çıktığı bir süreci yaşıyoruz. Dolayısıyla sanayici bu sistemi güneşten enerji üretme olur, farklı şekilde olur kendisi yatırım yaptığında aslında biraz daha bu arz güvenliğini en azından sağlayacaktır. Bundan sonra daha fazla yatırım olabilir bu alana devletin de yine bu yatırımlarla ilgili yaptığımız toplantılarda sıkıntı yaşanan bazı konularda esneme sağlanabileceği, iyileştirmeler yapılabileceği yönünde güzel paylaşımları geldi. Her şerde bir hayır vardır diyelim. Bu da belki işin yeşil tarafını daha fazla önemsememizi sağlayabilir.”
NOSAB Bölge Müdürü Mehmet Koçer’in açıklamalarının tamamını videomuzdan izleyebilirsiniz.